شنبه 19 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
11 اکتبر 2025

(۳۱۵۶) حکم کسی که بین نماز جمعه و نماز عصر در وقت اولی در اثنای سفر جمع و قصر می‌‌بندد چیست؟

(۳۱۵۶) سوال: حکم کسی که بین نماز جمعه و نماز عصر در وقت اولی در اثنای سفر جمع و قصر می‌‌بندد چیست؟ کسی که این کار را چندین بار انجام داده چه کار کند؟

جواب:

کسی که نماز جمعه را در گردش در حالی که مسافر است خوانده نمازش باطل است زیرا نماز جمعه در سفر نه سنت و نه مشروع است بلکه بدعت است رسول الله ﷺ به مسافرت می‌‌رفتند و پیش می‌‌آمد که روز جمعه باشد اما یک بار هم نماز جمعه را نخواندند حتی در بزرگترین گردهمایی مسلمانان در روز عرفه در حجة الوداع در حالی که روز جمعه بود با این وجود نماز جمعه را نخواندند بلکه نماز ظهر و عصر را به صورت قصر و جمع خواندند.

اما اگر در سفرش از شهری عبور کند و با نماز جمعه مصادف شد وارد مسجد شد و همراه مردم نماز جمعه را خواند این نماز، نماز جمعه است و نماز ظهر قصر شده نیست لذا اگر همراه با نماز عصر جمع ببندد نماز جمع درست نیست زیرا نماز جمعی که وارد شده بین نماز ظهر و نماز عصر است نه بین نماز جمعه و نماز عصر و نماز جمعه، نماز مستقلی است که دارای ویژگی‌‌های خاص است که با نماز ظهر در بیش از بیست حکم تفاوت دارد در این صورت قیاس آن درست نیست یعنی قیاس نماز جمعه با نماز ظهر در جایز بودن جمع نماز عصر با آن و کسی که چنین کاری انجام دهد اگر کسی به او فتوا داده بر اساس فتوا است و نیازی به اعاده نیست اما دوباره چنین کاری را انجام ندهد و کسی که بدون فتوا این کار را انجام داده اگر اعاده کن بهتر است در این صورت باید تعداد نمازهایی که در آن بین نماز جمعه و نماز عصر جمع بسته را بیابد و بخواند و اگر شک کرد که ده یا نه بار بوده بنابر حداقل آن را نه بار قرار دهد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم مَنْ جمع بين صلاة الجمعة وصلاة العصر جمعا وقصرًا في وقت الْأُولَى أثناء السفر؟ وما العمل بالنسبة لمن فعل ذلك عدة مرات؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أما من صَلَّى الجمعة وهو في البر مسافر فصلاته باطلة؛ لأن الجمعة لا تُسَنُّ في السفر ولا تشرع، وهي بدعة، فإن الرسول – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- كان يسافر وتصادفه الجمع في سفره ولم يقم الجمعة ولا مرة واحدة حتى في أكبر مجمع للمسلمين يوم عرفة في حجة الوداع، وكان ذلك اليوم يوم جمعة، ومع ذلك لم يصل الجمعة، بل صَلَّى الظهر والعصر جمعا وقصرًا.

وأما إذا كان في بلد مَرَّ به في سفره وصادفته صلاة الجمعة، ودخل في المسجد وصلى مع الناس صلاة الجمعة فهذه صلاة جمعة وليست ظهرا مقصورة، فإذا جمع إليها العصر لم يصح الجمع ؛ لأن الجمع الوارد إنما هو بين الظهر والعصر، وليس بين الجمعة والعصر، والجمعة صلاة مستقلة لها خواص تفارق بها الظهر في أكثر من عشرين حكمًا، وحينئذ لا يصح قياسها -أي: قياس الجمعة – على الظهر في جواز جمع العصر إليها، ومن فعل ذلك فإن كان أحد قد أفتاه بهذا فهو على ما أفتاه ولا إعادة عليه، لكن لا يعود لذلك، ومن كان عن غير فتوى فإن أعاد فهو أحسن، وحينئذ يتحرى العدد الذي حصل فيه جمع العصر إلى الجمعة ويصلي، وإذا شك هل ذلك عشر مرات أو تسع مرات؟ فليجعله تسعًا، أي: يأخذ بالأقل.

مطالب مرتبط:

(۳۰۶۳) حکم ترک اذان اول جمعه در صورت عدم تحقق مقصود شرعی

برای مردم بهتر است تا اینکه آگاه شوند که جمعه است و برای آن آماده شده و قبل از آمدن امام حاضر شوند این بهتر است اما آنچه در مورد شهرش ذکر نمود اصلی برای آن سراغ ندارم...

ادامه مطلب …

(۳۰۷۲) حکم ترک نشستن میان دو خطبه در نماز جمعه

این بدون شک مخالف سنت است زیرا از پیامبر ﷺ ثابت شده که در روز جمعه دو خطبه می‌‌خواندند و بین آن دو با نشستن فاصله می‌‌انداخت...

ادامه مطلب …

(۳۰۷۷) نظرتان در مورد قول کسانی که می‌‌گویند: تعداد رکعات روز جمعه بیست رکعت است چیست؟

همه‌‌ی این‌‌ها اصلی ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۱۱۱) حکم جواب دادن عطسه زننده در اثنای خطبه‌‌‌‌ی روز جمعه

جواب دادن عطسه زننده در اثنای خطبه‌‌‌‌ی روز جمعه در صورتی که الحمدلله گفت جایز نیست زیرا سکوت واجب است...

ادامه مطلب …

(۳۰۳۸) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب اشتغال مداوم و عدم امکان ترک کار

در ترک نمودن نماز جمعه معذور است و گناهکار نمی‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۱۲۲) محل انتظار خطیب پیش از خطبه

بهتر است تا فرا رسیدن وقت نماز در خانه‌‌اش بماند زیرا این شیوه‌‌ی پیامبر ﷺ است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه