(۳۱۵۴) حکم درسی که قبل از اذان جمعه است چیست؟

(۳۱۵۴) سوال: حکم درسی که قبل از اذان جمعه است چیست؟ حکم آن اگر به صورت مستمر باشد چیست؟

جواب:

درس خاصی که بین عالم و شاگردانش است اشکالی ندارد مگر این که از حلقه زدن در روز جمعه اگر باعث تنگ شدن جا بر کسانی که به نماز جمعه می‌‌آیند می‌‌شود نهی شده است.

اما اگر عمومی باشد مثل این که در بلندگو پخش شود و بر همه‌‌ی حضار باشد این کار منکر و بدعت است.

منکر است چون پیامبر ﷺ بر صحابه هنگام که به صورت پراکنده و با صدای بلند نماز می‌‌خواندند انکار کرد و فرمود: «كلكم يناجي ربه، فلا يجهر بعضكم على بعض بالقراءة»[۱]: (همه‌‌ی شما با پرودگار خود مناجات می‌_‌‌‌کنید لذا برخی در میان برخی دیگر صدایش را در خواندن (قرآن) بالا نبرد) چون بالا بردن صدا باعث حواس پرتی و مزاحمت دیگران می‌‌شود این از وجه منکر بودن آن است زیرا کسی که با مردم از طریق بلندگو در روز جمعه صحبت می‌‌کند مردم را اذیت می‌‌کند زیرا برخی از مردم دوست دارند قرآن را تلاوت کنند، برخی دوست دارند نماز سنت بخوانند و برخی دوست دارند مشغول گفتن تسبیح، تهلیل (لا إله إلا الله) و تکبیر شوند و همه دوست ندارند به این گویند گوش دهند لذا باعث اذیت آن‌‌ها می‌‌شود به همین دلیل پیامبر ﷺ بر اصحابش که با صدای بلند در میان یک‌‌دیگر می‌‌خواندند انکار کردند.

بدعت است چون چنین چیزی در زمان پیامبر ﷺ نبوده در حالی که پیامبر ﷺ حریص‌‌ترین مردم بر رساندن رسالت بود اما چنین چیزی رخ نداد زیرا برای مردم پند و اندرز در خطبه‌_‌ی مشروع که هنگام حضور امام خواهد بود حاصل می‌‌شود.

بنابراین نصیحت من به برادرانم در هر کشور از کشورهای اسلامی که چنین کاری را انجام می‌‌دهند این است که این کار را به خاطر تقرب جستن به الله À رها کنند و هرگاه خواستند مردم را نصیحت کنند بر حسب احوال در وقت دیگری نصیحت کنند.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: الدرس الذي يكون قبل الأذان يوم الجمعة ما حكمه؟ وما حكمه إذا كان بشكل مستمر؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما الدرس الخاص الذي يكون بين عالم وتلاميذه فهذا لا بأس به، إلا أنه نهي عن التَّحَلُّقِ يوم الجمعة إذا كان في ذلك تضييق على من يأتون إلى الجمعة.

وأما إذا كان عاما، مثل أن يكون الدرس في مكبر الصوت، عاما على جميع الحاضرين، فإن هذا منكر وبدعة.

أما كونه منكرًا: فلأن النبي صلى الله عليه وسلم أنكر على أصحابه حين كانوا يُصَلُّونَ أوزاعا فيجهرون بالقراءة، فقال عليه الصلاة والسلام: «كلكم يناجي ربه فلا يؤذين بعضكم بعضا بالقراءة»؛ لأنه إذا رفع صوته شَوَّشَ على الآخرين، فهذا وجه كونه منكرًا، فإن هذا الذي يُحدِّثُ الناس بمكبر الصوت يوم الجمعة يؤذي الناس؛ لأن من الناس من يحب أن يقرأ القرآن، ومن الناس من يحب أن يَتَنفَّلَ بالصلاة، ومن الناس من يحب أن يفرغ نفسه للتسبيح والتهليل والتكبير، وليس كل الناس يرغبون أن يستمعوا إلى هذا المتحدث، فيكون في هذا إيذاء لهم، ومن أجل هذا أنكر النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – على أصحابه الذين يجهر بعضهم على بعض.

وأما كونه بدعة فلأن هذا لم يحدث في عهد النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-، وهو صلى الله عليه وسلم أحرص الناس على تبليغ الرسالة ولم يحصل، وذلك لأنه سوف يحصل للناس التذكير والموعظة في الخطبة المشروعة التي ستكون عند حضور الإمام.

فنصيحتي لإخواني في أي بلد من بلاد المسلمين الذين يقومون بهذا أن يَدَعُوا هذا العمل الله تقربا إليه، وإذا أرادوا أن يعظوا الناس فليعظوهم في وقت آخر حسبما تقتضيه الأحوال.