چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۰۳۰) حکم جمع بین نمازها برای دانش‌آموز به‌ سبب نبود مکان مناسب در مدرسه

(۳۰۳۰) سوال: دانش آموز است و برخی اوقات مدرسه تا قبل از وقت نماز ادامه دارد یعنی در ساعت دوازده ظهر و چهار و نیم عصر و به دلیل عدم وجود مکان مناسب نمی‌‌توانم در مدرسه نماز بخوانم به همین دلیل ناچار می‌‌شوم چند نماز فرض را در یک وقت جمع ببندم و برخی اوقات به سه نماز می‌‌رسد حکم نماز من چیست؟ لطفا مرا راهنمایی کنید جزاکم الله خیرا.

جواب:

جمع بین دو نمازی که بین آن‌‌ها جمع بسته می‌‌شود در این حالت اشکالی ندارد زیرا نیاز است مثلا می‌‌تواند بین ظهر و عصر یا بین مغرب و عشاء جمع ببندد اما به عنوان مثال جمع بستن بین عصر و مغرب جایز نیست زیرا خارج ساختن نماز از وقت آن در هیچ حالتی درست نیست در این حالت -یعنی اگر می‌‌ترسد که وقت نمازی که با نماز بعدی جمع بسته نمی‌‌شود خارج شود- بر او واجب است آن را در هر حالتی که باشد بخواند مثلا اگر در وقت نماز عصر به مدرسه می‌‌رود و نمی‌‌تواند آن جا نماز بخواند نماز عصر را با ظهر به صورت جمع تقدیم (در وقت ظهر) بخواند و در حالی به مدرسه برود که واجب را ادا کرده باشد.

به طور خلاصه برای زن و غیر زن جایز نیست که بین دو نماز جمع ببندد بلکه فقط نماز جمع برای جمع بستن بین دو نمازی است که بین آن‌‌ها جمع بسته می‌‌شود مانند جمع بین ظهر و عصر و جمع بین مغرب و عشاء یا جمع تقدیم و یا جمع تأخیر بر حسب نیاز جمع ببندد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: إنها طالبة، وأحيانًا يصادف وقت دوام المدرسة قبل موعد الصلاة، أي: في الساعة الثانية عشر ظهرا والرابعة والنصف عصرا، ولا أستطيع الصلاة في المدرسة لعدم وجود المكان المناسب للصلاة، ولذلك أضطر لأن أجمع عدة فروض في آن واحد تتعدى أحيانًا ثلاثة فروض، فما حكم صلاتي؟ أرشدوني جزاكم الله خيرًا.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما الجمع بين الصلاتين اللتين يجمع بينهما فلا بأس به في هذه الحال؛ لأنه حاجة، فلها مثلا أن تجمع بين الظهر والعصر، أو بين المغرب والعشاء. وأما الجمع بين العصر والمغرب مثلا فإنه لا يجوز، إذ لا يجوز إخراج الصلاة عن وقتها بأي حال من الأحوال، وعليها في هذه الحال -إذا خافت أن يخرج وقت الصلاة الحاضرة التي لا تجمع لما بعدها- أن تصليها على أي حال كانت وإذا كانت مثلا تذهب إلى المدرسة في وقت صلاة العصر، ولا تتمكن من صلاة العصر هناك، فلتجمع العصر إلى الظهر جمع تقديم، وتذهب إلى المدرسة وقد أدت الواجب عليها.

والخلاصة أنه لا يجوز للمرأة ولا لغير المرأة أن تجمع بين صلاتين، وإنما الجمع بين الصلاتين اللتين يجوز الجمع بينهما، كالجمع بين الظهر والعصر إما تقديما وإما تأخيرا، والجمع بين المغرب والعشاء إما تقديما وإما تأخيرا، حسبما تكون الحاجة داعية إليه.

مطالب مرتبط:

(۳۰۱۹) حکم نیت در جمع بین مغرب و عشاء به‌سبب باران و سرما برای امام و مأموم

هنگامی که مثلا از نماز مغرب سلام دادند در حالی که در اثنای باران می‌‌بارید و خواستند که نماز عشاء را با آن جمع ببندند بنابر قول راجح اشکالی ندارد....

ادامه مطلب …

(۳۰۲۶) در سفر احتمال می‌دهم برای نماز بعدی بیدار نباشم، می‌توانم زودتر بخوانم؟

هرگاه در ترک نمودن نماز جمع مشقت و سختی وجود داشت نماز جمع جایز است...

ادامه مطلب …

(۳۰۲۰) حکم ترک جماعت در صورت جمع بدون اعلام امام هنگام بارش اندک باران

لازم نیست که مأموم هنگام تکبیرة الاحرام نماز مغرب نیت نماز جمع داشته باشد بنابراین هرگاه سبب نماز جمع یافت شد خواندن نماز جمع جایز است چه نیت داشته باشد و چه نیت نداشته باشد...

ادامه مطلب …

(۳۰۳۱) آیا جمع بین نمازها برای ما جایز است؟

اگر نمی‌‌توانی برای اینکه نماز را در وقتش بخوانی توقف کنی جایز است بین دو نمازی که نماز جمع در آن جایز است جمع بسته شود و آن دو نماز عبارت‌‌اند از: نماز ظهر و و عصر یا نماز عشاء و مغرب اما جمع بین سه نماز جایز نیست....

ادامه مطلب …

(۳۰۲۴) حکم تغییر نیت از نماز عشاء به مغرب در اثنای نماز جماعت در حالت جمع تأخیر

این نماز نه به عنوان نماز مغرب و نه نماز عشاء درست نیست....

ادامه مطلب …

(۳۰۱۴) حکم تفاوت در شیوه‌ی ادای نماز در میان مسافران

اگر در ترک نمودن نماز جمع مسلمانان دچار سختی می‌‌شوند جایز است جمع بخوانند همان‌‌طور که هنگامی که خارج شدن در باران بر آن‌‌ها سخت بود بین ظهر و عصر و بین مغرب و عشاء لذا جمع بستند اشکالی ندارد همچنین زمانی که مسافر بودند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه