جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۲۸۳۸) احکام مسبوق در نماز مغرب

(۲۸۳۸) سوال: هرگاه شخصی آمد در حالی که امام در رکعت آخری از نماز مغرب بود پس چه اندازه بعد از سجده­ای که همراه امام سجده نموده سجده کند؟ آیا در دو رکعت باقی مانده تلاوت را به صورت جهری بخواند؟

جواب:

گمان کنم منظورش از سجده رکعت است یعنی اگر شخص رکعت آخری در نماز مغرب را همراه امام رسید دو رکعت برای او باقی می­ماند پس از اینکه امام سلام داد بلند شده و یک رکعت می­خواند و در آن سوره­ی فاتحه و هر چقدر از قرآن میسر است می­خواند سپس بعد از اینکه سجده نمود برای تشهد اول می­نشیند سپس بعد از خواند تشهد اول بلند شده و در رکعت سوم فقط سوره­ی فاتحه می­خواند.

برخی از عوام در این مسأله دچار توهم می­شوند لذا گمان نموده که هرگاه همراه امام در نماز مغرب رکعت آخری را درک نمود دو رکعت را بدون تشهد اول می­خوانند در حالی که این اشتباه است زیرا اگر این کار را انجام دهد با ترتیب نماز مخالفت نموده است در حالی که نماز به ترتیب قضا می­شود و اگر یک رکعت را درک نمود سپس بعد از سلام امام یک رکعت را خواند آن رکعت برای او رکعت دوم محسوب می­شود و برای تشهد اول می­نشیند سپس برای رکعت سوم بلند می­شود.

اما گفته­اش: آیا در آن تلاوت را به صورت جهری می­خواند؟ می­گوییم: اگر باعث حواس پرتی کسی نمی­شود می­تواند در رکعت اولی که قضا می­کند به صورت جهری بخواند اما رکعت دومی را که قضا می­کند محل جهری خواندن نیست ولی اگر باعث حواس پرتی دیگران می­شود به صورت جهری نخواند زیرا جهری خواندن سنت است و ایجاد حواس پرتی برای دیگران باعث اذیت شده و ذکر و عبادتش را خراب می­کند.  

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا جاء رجل والإمام في الركعة الأخيرة من صلاة المغرب، فكم يسجد بعد السجدة التي سجدها مع الإمام؟ وهل يجهر بالقراءة في الركعتين المتبقيتين؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: يظهر لي أنه يريد بالسجدة الركعة، يعني: إذا أدرك الإنسان مع الإمام الركعة الثالثة في صلاة المغرب فإنه بقي عليه ركعتان، فإذا سلم الإمام قام فأتى بركعة، يقرأ فيها الفاتحة وما تيسر من القرآن، ثم إذا سجد جلس للتشهد الأول، ثم قام بعد أن يقرأ التشهد الأول، ثم يأتي بالركعة الثالثة مقتصرا على قراءة الفاتحة فقط.

وقد يتوهم بعض العامة في هذه المسألة، فيظن أنه إذا أدرك مع الإمام في المغرب الركعة الأخيرة قام فأتى بركعتين بدون التشهد الأول، وهذا خطأ، لأنه إذا فعل ذلك خالف ترتيب الصلاة، والصلاة تُقضَى أولا بأول: فإذا أدرك ركعة، ثم أتى بركعة بعد سلام الإمام، صارت الركعة التي بعد سلام الإمام هي الركعة الثانية، يجلس فيتشهد التشهد الأول، ثم يقوم ويأتي بالثالثة.

وأما قوله: هل يجهر فيها بالقراءة؟ فنقول: إن كان لا يشوش على أحد إن جهر بالقراءة فإنه يجوز له أن يجهر في الركعة الأولى التي يقضيها، أما الركعة الثانية التي يقضيها فهي ليست محل جهر. وأما إذا كان يشوش على من حوله من الناس فلا يجهر؛ لأن الجهر سُنَّة، والتشويش مؤذ للغير مفسد عليه ذِكْرَهُ وعِبَادَتِهِ.

مطالب مرتبط:

(۲۸۳۶) حکم تشهد مسبوق در دو رکعت پایانی جماعت

هنگامی انسان امام را در حالت تشهد اول درک نمود و همراه او نشست مادامی که فرصت دارد تشهد را بخواند زیرا تشهد ذکر مشروعی است و انسان بر آن اجر می­برد و اگر دو رکعت را خواند در حالی که امام در تشهد آخری بود تشهد را به خاطر تبعیت از امام  تکمیل کند و اشکالی ندارد ...

ادامه مطلب …

(۲۸۳۴) حکم جهر و اخفات برای مأمومی که در رکعت سوم نماز عشاء به جماعت ملحق می‌شود

نمازش را به صورت سری تکمیل می­کند زیرا قول راجح این است آنچه شخص مسبوق آن را قضا می­کند آخر نمازش است نه اولش ...

ادامه مطلب …

(۲۸۳۵) ترتیب رکعات مأموم لاحق و حکم افزودن سوره پس از فاتحه در رکعت‌های سوم و چهارم

جواب این است که هر تعداد رکعاتی که به امام رسیده اول نمازش محسوب می­شود به دلیل فرموده­ی رسول الله ﷺ...

ادامه مطلب …

(۲۸۳۷) شخصی رکعت سوم و چهارم را در نماز عصر درک نموده است و به تشهد وسطی نرسیده است؛ چگونه نمازش را تمام کند؟

نمازش را بنابر آنچه باقی مانده تکمیل می­گرداند،..

ادامه مطلب …

(۲۸۳۳) حکم کسی که به دو رکعتی که امام در نماز عشا آن را سری می‌خواند رسیده چیست؟

قول صحیح این است که هر چه مسبوق آن را قضا می­کند آخر نمازش است و نه اول نمازش...

ادامه مطلب …

(۲۸۳۹) حکم مأموم مسبوق هنگام یادآوری اشتباه امام پس از سلام

کسی که بلند شده برای قضای آنچه از او فوت شده اختیار دارد بین اینکه همراه امام برگردد و قیامش را لغو کند اما هنگامی که نمازش را کامل کرد بر او سجده­ی سهو لازم است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه