(۲۷۹۸) سوال: کسی که امام را بعد از تکبیرش برای تشهد آخری درک کند آیا جماعت را درک نموده است یا اینکه منتظر بماند تا امام سلام دهد و همراه جماعت دیگری نماز بخواند؟

جواب:

کسی که امام را در تشهد آخری درک کند برخی از اهل علم می­گویند: جماعت را دریافته است مبنی بر اینکه نماز جماعت با تکبیرة الاحرام درک می­شود.

برخی از علما می­گویند: نماز جماعت را درک نکرده است مبنی بر فرموده­ی پیامبر ﷺ: «من أدرک رکعة من الصلاة، فقد أدرک الصلاة»[۱](کسی یک رکعت از نماز را درک کند نماز جماعت را درک نموده است)، مفهوم حدیث این است که هر کسی که یک رکعت را درک نکند نماز جماعت را درک نکرده است و این قول راجح است.

بنابراین هر کسی که آمد در حالی که امام در تشهد آخری بود اگر امید دارد که جماعت دیگری در این مسجد برپا می­شود یا در مسجدی دیگر برپا می­شود در نماز وارد نشود ولی اگر امیدی ندارد همراه امام وارد نماز می­شود زیرا درک کردن قسمتی از نماز بهتر از درک نکردن آن است به خصوص اینکه برخی از علما می­گویند: با این کار نماز جماعت را درک کرده است به اگر کسی بگوید که خبر آن در کجا وارد شده است؟ عموم فرموده­­ی رسول الله ﷺ: «إذا سمعتم الإقامة فامشوا للصلاة و علیکم السکینة و الوقار، و لا تسرعوا، فما أدرکتم فصلوا، و ما فاتکم فأتموا»[۲](هرگاه صدای اقامه را شنیدید با آرامش و وقار به سمت نماز بروید و شتابان نروید. هر اندازه از نماز را که رسیدید بخوانید و هر چه از شما فوت شد را تکمیل نمایید) دلالت می­دهد بر اینکه هر کسی قسمتی از نماز را درک کند جماعت را درک کرده است.

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.