(۲۵۷۲) سوال: نوافل را چگونه بخوانیم؟ و چقدر است؟ آیا بهتر است در خانه بخوانیم یا در مسجد؟
جواب:
سنتها را انسان همانطور میخواند که نماز فرض را میخواند، زیرا اصل در سنت این است که مثل فرض است مگر اینکه دلیلی وجود داشته باشد و سنتهای تابع فرایض، رواتب نامیده میشوند، که دوازده رکعت هستند: چهار رکعت قبل از نماز ظهر و بعد از اذان، اما در هر دو رکعت سلام میدهد، دو رکعت بعد از ظهر، دو رکعت بعد از مغرب، دو رکعت بعد از عشا و دو رکعت قبل از فجر و آخری از همه مؤکدتر است، زیرا پیامبر ﷺ چه در سفر و چه در غیر سفر آن را رها نمیکردند، اما راتبهی ظهر، مغرب و عشا در سفر خوانده نمیشود و عصر سنت راتبه ندارد.
این رواتب تابع فرایض هستند و شایسته نیست که انسان آنها را ترک نماید، زیرا در روز قیامت به وسیلهی آنها فرایض تکمیل میگردد و مانند وصلهای است که به لباس زده میشود و معلوم است که غالب نمازگزاران در نمازشان نقص و خلل ایجاد میشود، لذا به این رواتب نیاز دارند.
و دانسته شود که راتبهی نماز صبح دارای ویژگیهایی است:
اول: پر فضیلتتر از همهی رواتب است. از رسول الله ﷺ ثابت شده که فرمود: «رکعتا الفجر خیر من الدنیا و ما فیها»[۱](دو رکعت سنت قبل از نماز صبح از دنیا و آنچه در دنیا است، بهتر است).
دوم: سورههای خاصی در آن خوانده میشود: خواندن سورهی کافرون به همراه سورهی فاتحه در رکعت اول و خواندن سورهی اخلاص به همرا سورهی فاتحه در رکعت دوم. یا در رکعت اول: همراه با سورهی فاتحه، آیهی ۱۳۶ سورهی بقره و در رکعت دوم همراه با سورهی فاتحه آیهی ۶۴ سورهی آل عمران خوانده شود.
[۱] مسلم: کتاب صلاة المسافرین و قصرها، باب استحباب صلاة الضحی، و أن أقلها رکعتان، شمارهی (۷۲۵).