(۲۲۶۲) تشهد صحیح برای نماز

(۲۲۶۲) سوال: تشهد صحیح برای نماز چیست؟

جواب:

تشهد صحیح، آن است که در سنت آمده باشد حال می‌خواهد تشهد ابن مسعود J یا ابن عباس J باشد پس کل صیغه‌های تشهد که در سنت آمده است صحیح است و تشهد ابن مسعود J نزد مردم، خواص و عوام مشهور و معلوم است: «التَّحِيَّاتُ لِلَّهِ وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّيِّبَاتُ، السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ، السَّلَامُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ»[۱] (سزاوار تمام تعظیم و عبادات و خوبیها الله است، سلام بر تو ای رسول الله و رحمت و برکات وی بر تو باد، سلام بر ما و بنده‌های نیکوکار الله، گواهی می دهم که نیست معبودی بر حق بجز الله و گواهی می دهم اینکه محمد بنده و فرستاده اوست) و این تشهد اول است و تشهد آخر این به آن اضافه می‌شود: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ»[۲] (بارالهی! بر محمد و خاندان او درود فرست؛ همان گونه که بر ابراهیم و خاندان او درود فرستادی که تو ستوده‌ی بزرگواری، نیز برکت خویش را بر محمد و خاندانش ارزانی دار؛ چنان که بر ابراهیم در میان عالمیان ارزانی داشتی که تو ستوده‌ی بزرگواری)، «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، وَعَذَابِ النَّارِ، وَفِتْنَةِ الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ، وَشَرِّ الْمَسِيحِ الدَّجَّال»[۳] (بار الهی! از عذاب جهنم از و عذاب قبر و از شر فتنه‌ی زندگی و مرگ و از شر فتنه‌ی مسیح دجال به تو پناه می‌جویم) سپس با آن دعاهای که در سنت آمده است یا دعاهایی که می‌خواهد، دعا می‌کند زیرا حدیث ابن مسعود J هنگامی که تشهد را ذکر کرد فرمود: «ثُمَّ لْيَتَخَيَّرْ مِنَ الدُّعَاءِ»[۴] (سپس هر دعایی که دارد را از الله À درخواست کند) و مشکلس نیست که به امور متعلق به دنیا دعا کند مثل این که بگوید: بار الهی به من خانه‌ای بزرگ و جدید یا ماشین جدید یا همسر و غیره روزی ده به خاطر عموم قول رسول الله ﷺ که فرموده است: «ثُمَّ لْيَتَخَيَّرْ مِنَ الدُّعَاءِ» (سپس هر دعایی که دارد را از الله À درخواست کند) زیرا خود دعا برایت در نماز به طور کلی عبادت مشروعی است و نماز را باطل نمی‌کند.

و اما قولی که بعضی اهل علم گفته‌اند: اگر به چیزی از امور دنیا دعا کند نمازش باطل است قول ضعیفی است که به آن اعتماد نمی‌شود.

[۱] رواه البخاری (۸۳۱) و مسلم (۴۰۲).

[۲] رواه البخاری (۳۳۷۰) و مسلم (۴۰۶).

[۳] رواه مسلم (۵۸۸).

[۴] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 5

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: ما هو التشهد الصحيح للصلاة؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: التشهد الصحيح للصلاة كل ما جاءت به السُّنَّة، سواء كان تشهد ابن مسعود رضي الله عنه أو تشهد ابن عباس رضي الله عنهما، فكل ما السنة صحت به من صيغ التَشَهدِ فإنه صحيح. وتشهد ابن مسعود رضي الله عنه مشهور عند الناس، معلوم عند الخاصة والعامة: « التَّحِيَّاتُ لِلَّهِ، وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّيِّبَاتُ، السلام عليك أيها النبي ورحمة الله وبركاته، السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين، أشهد ألا إله إلا الله وأشهد أن محمدا عبده ورسوله».

هذا هو التشهد الأول، التشهد الأخير يضيف إلى هذا: «اللَّهُمَّ صَلِّ على محمد وعلى آل محمد كما صَلَّيْتَ على إبراهيم وعلى آل إبراهيم، إنك حَمِيدٌ مجِيدٌ، اللهم بارك على محمد وعلى آل محمد كما باركت على إبراهيم وعلى آل إبراهيم، إنك حَمِيدٌ مَجِيدٌ»، «اللهم إني أَعُوذُ بك من عذاب القبر، ومن عذاب النار، ومن فِتْنَةِ الْمَحْيَا والممات، ومن فتنة المسيح الدجال»، ثم يدعو بما شاء من الأدعية الواردة في السُّنَّة، أو من الأدعية التي يريدها؛ لأن النبي -عليه الصلاة والسلام- قال في حديث ابن مسعود رضي الله عنه لما ذكر التشهد، قال: «ثم ليتخير من الدعاء ما شاء»، ولا حرج عليه أن يدعو في شيء يتعلق بالدنيا، مثل أن يقول: اللهم ارزقني بيتا واسعًا جديدًا، أو سيارة جديدة، أو زوجة، أو ما أشبه ذلك؛ لعموم قوله عليه الصلاة والسلام: «ثم ليتخير من الدعاء ما شاء»، ولأن الدعاء نفسه عبادة مشروعة لك في الجملة في الصلاة، فلا تبطل الصلاة.

وأما قول بعض أهل العلم – رحمهم الله -: إنه إذا دعا بشيء من أمور الدنيا فإن صلاته تبطل، فإنه قول ضعيف لا معول عليه.