(۲۲۲۳) حکم سجده تلاوت در نماز جهری و سری برای امام

(۲۲۲۳) سوال: اگر امام در نماز جهری، بعد از سوره‌ی فاتحه سوره‌ای را خواند که در آخرین آیه‌اش سجده‌ی تلاوت وحود دارد مانند سوره‌ی نجم و علق، پس آیا سجده تلاوت می‌کند سپس بلند می‌شود و بلافاصله به رکوع می‌رود و باقی ارکان نماز را انجام می‌دهد یا در این حالت سجده‌ی تلاوت نمی‌کند؟

سوال دوم: حکم قرائت کردن آیه‌ سجده در نماز سری برای امام چیست؟ آیا سجده‌ی تلاوت را انجام می‌دهد یا نه؟

جواب:

اما سوال اول که اگر سجده در آخر قرائت امام بود حال اگر آخر سوره باشد یا در اثنای سوره باشد پس امام آیه‌ی سجده را خواند تکبیر می‌گوید و سجده می‌کند و در آن می‌گوید: سبحان ربی الأعلی و چیزی که وارد شده است سپس با تکبیر گفتن بلند می‌شود سپس اگر خواست رکوع می‌کند و برای رکوع تکبیر می‌گوید و گفتیم اگر خواست چون که چه بسا هنگامی که از سجده بلند شد چیزی از قرآن بخواند و در آن اشکالی نیست و اگر خواست که قرائت نکند نیز برای رکوع تکبیر می‌گوید پس در این هم مشکلی نیست.

و قرائت آیه‌ای که در آن سجده است در نماز سری: بعضی از اهل علم قرائت آیه‌‌ی سجده در نماز سری را مکروه دانسته‌اند چون که اگر سجده را ترک کند سنتی را ترک کرده و اگر سجده کند برای مأمومین التباس پیش می‌آید چون که قرائت امام را نمی‌شوند و در حیرت می‌مانند پس برای همین گفتند: قرائت آیه‌ای که در آن سجده وجود دارد در نماز سری و سجده کردن در آن مکروه است.

و بعضی از اهل علم نیز گفته‌اند مکروه نیست و مشکلی ندارد که در نماز سری آیه‌ی سجده را بخوانند و برای این که تشویش برای مأموم پیش نیاید این امکان وجود دارد که با جهری خواندن آیه‌‌ی سجده این تشویش پیش نیاید و برای همین مشکلی ندارد که در نماز سری آیه‌ی سجده خواند و در حدیث از رسول الله ﷺ وارد شده است که در نماز ظهر سوره‌ی سجده را خوانده[۱] (در آن آیه‌ی سجده وجود دارد) ولی الان حضور ذهن ندارم که حکم آن حدیث صحیح یا ضعیف است.

[۱] رواه ابن أبی شیبه در المصنف (۱/۳۸۱).

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل في سؤاله الأول: إذا كان الإمام في الصلاة الجهرية وقرأ بعد سورة الفاتحة سورة يوجد في آخر آياتها سجدة للتلاوة -كسورة النجم أو العلق مثلا – فهل يسجد للتلاوة، ثم ينهض ويأتي بالركوع مباشرة، وباقي أركان الصلاة، أم لا يسجد للتلاوة في هذه الحالة؟

ويقول في سؤاله الثاني: ما الحكم في حالة قراءة الإمام لآية السجدة في الصلاة السرية ؟ هل يسجد للتلاوة أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أما السؤال الأول وهو: إذا كانت السجدة آخر قراءة الإمام، سواء كانت في آخر السورة أو في أثناء السورة فإن الإمام إذا أتى على السجدة يكبر فيسجد فيقول: سبحان ربي الأعلى ويقول ما ورد، ثم يقوم بالتكبير، يكبر للنهوض من السجود، ثم يركع إذا شاء أن يركع ويكبر للركوع، وقولنا: إذا شاء أن يركع، لأنه ربما إذا رفع من السجدة يقرأ شيئًا من القرآن، ولا حرج عليه في ذلك، إنما إذا شاء ألا يقرأ وكبر للركوع فركع فلا حرج عليه في هذا.

وأما قراءة الإمام سجدة في صلاة السر فإن هذه المسألة ذهب بعض أهل العلم أنه يكره له أن يقرأ سجدة في صلاة السر، لأنه إما أن يدع السجود فيكون تاركا لسُنَّة، وإما أن يسجد والمأموم يلتبس عليه الأمر حيث إنه لم يسمع قراءته، فيقع المأموم في حيرة، فلهذا قالوا: إنه يكره أن يقرأ سجدة في صلاة سر، ويكره أن يسجد فيها.

وذهب بعض أهل العلم إلى أن ذلك ليس بمكروه، وأن له ذلك، ولا حرج أن يقرأ في صلاة السر بآية سجدة، وأن التشويش على المأموم يمكن أن يزول بجهره بقراءة السجدة عند الوصول إليها، وعلى هذا فلا حرج أن يقرأ آية سجدة في صلاة السر، وقد ورد في ذلك حديث عن رسول الله صلى الله عليه وسلم أنه قرأ في صلاة الظهر سورة ﴿ الم تَنزِيلُ ﴾ [السجدة: ١-٢]، ولا يحضرني الآن الحكم عليه بصحة أو ضعف.