چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۲۰۱۴) حکم نماز خواندن در مقابل دستشویی و حمام

(۲۰۱۴) سوال: مکانی که در خانه‌ام در آن نماز میخوانم جلوی آن حمام و دستشویی است و حدود پنج ماه است که من در مقابل آن نماز میخوانم آیا جایز است که من به سوی آن نماز بخوانم؟ و آیا نماز‌هایی که خوانده‌ام صحیح است یا نه؟

جواب:

برای مسلمان شایسته نیست که به سوی این اماکن کثیف و نجس نماز بخواند زیرا نمازگزار هنگامی که نماز میخواند در مقابل الله À قرار دارد و برای همین رسول الله ﷺ تف انداختن نمازگزار را به سمت جلو و راست نهی کرده است و فقط به سمت چپ و زیر پایین میاندازد ولی نمازهای گذشته‌ی او صحیح است زیرا که در مکانی طاهر و غیر نجس نماز خوانده است ولی به سوی مکان نجس بوده است و نماز به سوی مکان نجس یا به سوی هر مکانی که نماز در آن صحیح نمی‌باشد، صحیح است مگر آنچه که در مورد آن نهی آمده است مانند نماز به سوی قبور که رسول الله ﷺ همانطور که در روایت مسلم از حدیث أبي مرثد الغنويJ روایت شده است: «لا تصلوا الی القبور و تجلسوا علیها»[۱] (به سمت قبور نماز نخوانید و بر روی آن نشینید) پس نماز به سوی قبور حرام و باطل است ولی نماز به سوی مکانی که در همان مکان نماز خواندن صحیح نیست بجز قبر هنگامی که از امکان کثیف باشد شایسته نیست و انسان باید از آن دوری کند ولی نماز صحیح است.

سؤال کننده: شیخ بزرگوار گفتید که تف را به سمت جلو و راستش نیاندازد و فقط به سمت چپ و زیر پاییش بیاندازد پس نمازگزار هنگامی که بخواهد تف را به سمت چپش بیاندازد مجبور است که در نماز به آن سمت ملتفت شود؟

جواب: بله ولی این التفات جایز است و مشکلی نیست.

سؤال کننده: شیخ بزرگوار آیا این التفات در فرض و نفل است؟

جواب: در فرض و نفل میباشد زیرا که حاجت است و از بعضی وجوه وارد شده است که کسی که آمد نزد رسول الله ﷺ و از اشکال ایجاد کردن شیطان در نمازش شکایت کرد و رسول الله ﷺ امر کرد که به سمت چپ سه بار تف بیاندازد و از الله À به آن پناه برد (یعنی اعوذ بالله من الشیطان الرجیم)[۲] و او در نمازش است پس این التفات به خاطر این غرض اشکالی ندارد زیرا که در سنت ثبت شده است و عملی است که ضرر نمی‌رساند اما به نسبت خلط اگر در مسجد است و امکان از بین بردن آن در مسجد نیست نه در جهت چپ و راست و نه هم جلویش نیاندازد ولی علما گفته‌اند که آن را در لباسش یا دستمالش بیاندازد و برای از بین رفتن شکلش به هم بمالد.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] رواه مسلم (۲۲۰۵).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: المكان الذي أصلي فيه في بيتي أمامه حمامان، ولي حوالي خمسة أشهر وأنا أصلي وهنَّ قُدَّامي، هل يجوز لي أن أصلي إليهن أم لا، وهل صلاتي التي فاتت صحيحة أم لا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا ينبغي للمسلم أن يصلي إلى مثل هذه الأماكن القذرة النجسة، لأن المصلي إذا صلى فإن الله تعالى قبل وجهه، ولهذا نهى النبي صلى الله عليه وسلم المصلي أن يبصق أمامه ولا عن يمينه، وإنما يبصق عن يساره أو تحت قدمه، ولكن صلاتها الماضية صحيحة، لأنها صَلَّتْ في مكان طاهر لا نجس، ولكن إلى مكان نجس، وتصح الصلاة إلى المكان النجس أو إلى أي مكان لا تصح الصلاة فيه إذا كان في محل تصح الصلاة فيه، إلا ما جاء به كالصلاة إلى القبور، فإن النبي صلى الله عليه وسلم قال كما رواه مسلم من حديث أبي النهي، مرثد الغنوي: «لا تصلوا إلى القبور ولا تجلسوا عليها»، فالصلاة إلى القبور محرمة وباطلة، لكن الصلاة إلى ما لا تصح الصلاة فيه سوى القبر إذا كان من الأماكن القذرة لا تنبغي فليبتعد الإنسان عن ذلك، ولكنها تصح الصلاة.

تقول السائلة فضيلة الشيخ قلتم: لا يبصق أمامه، ولا عن يمينه، وإنما يبصق عن يساره، أو تحت قدميه، ألا يضطر المصلي إذا أراد أن يبصق عن يساره أن يلتفت في الصلاة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: بلى ولكن هذا الالتفات جائز هنا لا بأس به.

تقول السائلة فضيلة الشيخ، وهل الالتفات في الفرض والنفل؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: في الفرض والنفل، لأنه لحاجة، وورد من بعض الوجوه أن الرسول صلى الله عليه وسلم أمر من شَكَا إليه أنه يلبس عليه الشيطان صلاته، أمره أن يَتْفُلَ على يساره ثلاثا ويستعيذ بالله منه، وهو في صلاته، فهذا الالتفات لهذا الغرض لا بأس به؛ لأنه ثبتت به السنة، وهو عمل لا يضر. ولكن بالنسبة للنخامة، إذا كان في المسجد فإنه لا يمكن أن يتنخم في المسجد، لا عن يساره ولا عن يمينه ولا قبل وجهه ولكن قال العلماء: يبصق في ثوبه أو في منديله ويحك بعضه ببعض لإذهاب صورته.

مطالب مرتبط:

(۱۹۹۳) حکم نماز در مکانی که قبور در آن وجود دارد

ساختن بر روی قبور حرام می‌باشد و هر چیزی که بر قبر بنا شده باشد واجب است که از بین برود و اقرار بر آن جایز نیست و نماز در آن صحیح نمی‌باشد و باطل است...

ادامه مطلب …

(۲۰۰۶) حکم نماز در مسجدی که در جهت قبله‌اش قبر وجود دارد

نماز در این مسجد صحیح است زیرا که قبر خارج از مسجد قرار دارد و قبر بعد از بنای مسجد آن قرار گرفته است....

ادامه مطلب …

(۲۰۰۷) حکم نماز در مسجدی که نزدیک به دیوار قبر است

اگر این گونه که سوال کننده وصف کرده است قبر خارج از دیوار مسجد باشد اشکالی ندارد اگر که در جهت قبله قرار نداشته باشد....

ادامه مطلب …

(۱۹۹۱) حکم نماز در مسجدی که جزئی از آن در قبرستان است

این مسجد حرام است و خراب کردنش واجب است اما اگر مسجد اول بوده است و بعد میت را در آن دفن کرده‌اند پس واجب است که نبش قبر شود

ادامه مطلب …

(۲۰۰۸) حکم نامگذاری مساجد به اسم انبیا

گذاشتن اسم انبیا بر مسجد شایسته نمی‌باشد زیرا که این برای تقرب به الله یا تبرک به اسم‌های انبیا گذاشته می‌شود و تقرب جستن به الله با چیزی که الله آن را شرع قرار نداده است...

ادامه مطلب …

(۱۹۷۶) حکم نماز در لباسی که دارای نجاست است

اگر که فراموش کرد که آن را بشوید و یا این که از آن خبر نداشت مگر بعد از نماز پس بر او چیزی نیست و نمازش صحیح است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه