پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۱۹۹۹) حکم نماز در مسجدی که در آن قبر وجود دارد

(۱۹۹۹) سوال: حکم نماز در مسجدی که قبر وجود دارد چیست؟ آیا حکم آن فرقی می‌کند اگر که قبر مثلا در حیاط مسجد باشد؟ و ما فتوایی شنیده‌ایم که می‌گویی اگر در جهت قبله نباشد و نیت شما اللهÀ باشد نماز جایز است؟

جواب:

چیزی که در این مسئله می‌بینیم این است که از دو امر خارج نیست:

اول: ابتدا مسجد بوده است و قبر در آن بنا شده است پس نماز در آن صحیح نیست مگر این که قبر در سمت قبله نباشد زیرا که رو کردن به قبر در حال نماز جایز نیست و در صحیح مسلم از ابی مرثد الغنویJ ثابت است که رسول اللهﷺ فرموده است: «لا تصلوا الی القبور و تجلسوا علیها»[۱] (به سمت قبور نماز نخوانید و بر روی آن نشینید) اما اگر ابتدا قبر بوده است و بعد مسجد بر آن بنا شده است پس قطعا نماز در آن صحیح نمی‌باشد و فرقی نمی‌کند که قبر در وسط یا حیاط مسجد باشد زیرا رسول اللهﷺ بنا کردن بر قبور و قرار دادنش به مسجد را نهی کرده است و کسی که آن را مسجد قرار دهد قطعا از اللهÀ و رسولش نافرمانی کرده است و چیزی را انجام داده است که امر اللهÀ و رسولش بر آن نیست و رسول اللهﷺ فرموده است: «من عمل عملاً لیس علیه أمرنا فهو رد»[۲] (هر عملی که امر ما بر آن نیست مردود است) و این تفصیل مسئله‌ی نماز در مسجدی که قبر وجود دارد بود.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم الصلاة في مسجد فيه قبر؟ وهل يستوي الحكم إذا كان القبر ليس من ضمن الجامع، أي: في الحوش مثلا؟ فقد سمعنا فتوى تقول بأنه تجوز الصلاة إذا كان غير مستقبل القبر ونيتك إلى الله؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الذي نرى في هذه المسألة أنه لا يخلو الأمر من حالين الأولى: أن يكون المسجد سابقا على القبر، فإذا كان سابقا على القبر فإن الصلاة تصح فيه، إلا إن يكون القبر في القبلة، فإنه لا يجوز استقبال القبور حال الصلاة، لما ثبت في صحيح مسلم عن أبي مرثد الغنوي رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «لا تجلسوا على القبور، ولا تصلوا إليها»، أما إذا كان القبر سابقا على المسجد ولكن بني المسجد عليه، فإن الصلاة في المسجد لا تصح، سواء كان القبر في جوف المسجد أو في حوش المسجد، لأن النبي صلى الله عليه وسلم نهى عن البناء على القبور واتخاذها مساجد، فإذا اتخذها الإنسان مسجدا فقد عصى الله ورسوله، وفعل ما لم يرد به أمر الله ورسوله، وقد قال النبي -عليه الصلاة والسلام-: «من عمل عملا ليس عليه أمرنا فهو رد»، هذا هو التفصيل في مسألة الصلاة التي في المسجد الذي فيه قبر.

مطالب مرتبط:

(۱۹۹۰) حکم مشاهده نجاست بر روی لباسها بعد از خواندن نماز

اگر بعد از نماز فجر نخوابیده‌ای پس نماز فجرت غیر صحیح است زیرا جنب بوده‌ای هنگامی که یقین حاصل کردی که آن منی است...

ادامه مطلب …

(۱۹۹۳) حکم نماز در مکانی که قبور در آن وجود دارد

ساختن بر روی قبور حرام می‌باشد و هر چیزی که بر قبر بنا شده باشد واجب است که از بین برود و اقرار بر آن جایز نیست و نماز در آن صحیح نمی‌باشد و باطل است...

ادامه مطلب …

(۲۰۲۶) حکم دین در مورد مردی که با کفش نماز می‌خواند

نماز مردی که با کفش می‌باشد از کسی که بدون آن است افضل است یعنی اگر انسانی که همیشه کفش پوشیده است و با آن نماز می‌خواند این افضل است زیرا که از روش رسول الله ﷺ می‌باشد و در صحیحین ثابت است....

ادامه مطلب …

(۱۹۷۹) با لباس نجس نماز خواندم، آیا نمازم صحیح است؟

هر کسی که با لباس نجس یا مکان نجس از روی فراموشی یا عدم علم نماز بخواند اعاده‌ی نماز بر او لازم نیست...

ادامه مطلب …

(۲۰۰۸) حکم نامگذاری مساجد به اسم انبیا

گذاشتن اسم انبیا بر مسجد شایسته نمی‌باشد زیرا که این برای تقرب به الله یا تبرک به اسم‌های انبیا گذاشته می‌شود و تقرب جستن به الله با چیزی که الله آن را شرع قرار نداده است...

ادامه مطلب …

(۲۰۰۲) حکم وجود قبر در محوطه مسجد

واجب است فورا بعد از شنیدن این جواب به محکمه تماس حاصل کنید تا قاضی دستور دهد که با این قبر چه شود؟ زیرا جایز نیست که این قبر در صحن این مسجد باقی بماند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه