چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۱۷۵۷) آیا غذا خوردن همراه تارک نماز جایز است؟

(۱۷۵۷) سوال: آیا غذا خوردن همراه تارک نماز جایز است؟ و بهتر است که جواب با تفصیل باشد.

جواب:

تارک نماز همانگونه که چندین بار بیان کردیم علما در حکم آن اختلاف دارند و برخی‌ها می‌گویند فاسق است که حدّ آن قتل است و برخی می‌گویند که کافر است و از دایره‌ی اسلام خارج است و از او طلب توبه می‌شود و اگر قبول نکرد کشته می‌شود و این قول راجح است که قرآن و سنت و آثار وارده از صحابه بر آن دلالت دارد و این ادله‌ها را در قسمت‌های گذشته بیان کردیم و این که معارض هم نیستند و احادثی که برخی برای کافر نبودن تارک نماز به آن استدلال می‌کنند از یکی از این چهارتا چیز خالی نیست:

یا اصلا به آن دلالت نمی‌دهد و یا مقید به قیدی است که امکان ندارد شامل تارک نماز باشد و یا این درباره‌ی شخصی است برای ترک نمازش معذور بوده است برای اینکه علم از بین رفته است و یا نصوص عامی است که با نصوص کفر تارک نماز تخصیص می‌یابد و در نزد اهل علم چیز مشخصی است که عام با خاص تخصیص می‌یابد پس ادله‌ی عام شامل همه است مگر تارک نماز.

و هنگامی که تارک نماز مرتد و کافر باشد پس جایز نیست که همراه او سکنی گزید بلکه هجر او واجب است مگر این که برای دعوت او به سوی اسلام و حق باشد و این چیز دیگری است تا این که با او مجالست، انس و اطمینان گرفتن باشد و اللهÀ در قرآن کریم می‌فرماید: {لَّا تَجِدُ قَوۡمࣰا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡـَٔاخِرِ یُوَاۤدُّونَ مَنۡ حَاۤدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَوۡ كَانُوۤا۟ ءَابَاۤءَهُمۡ أَوۡ أَبۡنَاۤءَهُمۡ أَوۡ إِخۡوَ ٰ⁠نَهُمۡ أَوۡ عَشِیرَتَهُمۡۚ أُو۟لَـٰۤىِٕكَ كَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ ٱلۡإِیمَـٰنَ وَأَیَّدَهُم بِرُوحࣲ مِّنۡهُۖ وَیُدۡخِلُهُمۡ جَنَّـٰتࣲ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَـٰرُ خَـٰلِدِینَ فِیهَاۚ رَضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُوا۟ عَنۡهُۚ أُو۟لَـٰۤىِٕكَ حِزۡبُ ٱللَّهِۚ أَلَاۤ إِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ}[۱] ((ای پیامبر!) هیچ قومی را که ایمان به الله و روز قیامت دارند نمی‌یابی که با کسانی‌که با الله و رسولش (دشمنی و) مخالفت می‌ورزند، دوستی کنند، اگرچه پدران‌شان یا فرزندان‌شان یا برادران‌شان یا خویشاوندان‌شان باشند، آن‌ها کسانی هستند که الله ایمان را در (صفحۀ) دل‌هایشان نوشته است، و به روحی از جانب خود آن‌ها را تقویت (و تأیید) نموده است، و آن‌ها را به باغ‌هایی (از بهشت) وارد می‌کند که نهرها از زیر (درختان) آن جاری است، جاودانه در آن می‌مانند، الله از آن‌ها خشنود است، و آن‌ها (نیز) از الله خشنودند، آن‌ها حزب الله هستند، آگاه باشید (و بدانید) همانا حزب الله رستگارانند.) پس با تارک نماز مجالست و سلام نکن و با او انس نگیر مگر این که بخواهی او را به اسلام دعوت دهی شاید که الله او را به دست تو هدایت کرد پس قطعا کسی که الله انسانی را به دست او هدایت کند برایش از شتر قرمز بهتر است.


[۱] [سوره المجادلة: ۲۲]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز تناول الطعام مع تارك الصلاة؟ والأفضل أن يكون الجواب بالتفصيل.

فأجاب – رحمه الله تعالى -: تارك الصلاة كما قدمنا مرارا اختلف العلماء في حكمه، فمنهم من قال: إنه فاسق ويقتل حدا، ومنهم من قال: إنه كافر كفرًا مخرجا عن الملة، يستتاب فإن تاب وإلا قتل. وهذا القول هو الراجح الذي تدل عليه نصوص الكتاب والسُّنَّة، والآثار الواردة عن الصحابة، وقد بينا هذه الأدلة في حلقات سابقة، وبينا أنه ليس هناك ما يعارضها، وأن الأحاديث التي استدل بها من يقول بأن تارك الصلاة ليس بكافر، لا تخلو من إحدى حالات أربع:

إما أن لا يكون فيها دلالة أصلا.

وإما أن تكون مقيدة بقيد لا يمكن معه ترك الصلاة.

وإما أن تكون واردة في حال يعذر فيها الإنسان بترك الصلاة، لكون العلم قد انْدَرَسَ.

وإما أن تكون عامة، ونصوص كفر تارك الصلاة خاصة، والمعلوم عند أهل العلم أن العام يخصص بالخاص، فتكون هذه الأدلة العامة شاملة لمن سوى تارك الصلاة.

وإذا كان تارك الصلاة مرتدا كافرًا فإنه لا يجوز لأحد أن يسكن معه، بل يجب هجره، إلا أن يلاقيه الإنسان من أجل دعوته إلى الحق وإلى الإسلام، فهذا شيء ومجالسته والأنس به والاطمئنان إليه شيء آخر، وقد قال الله تعالى في القرآن الكريم: ﴿ لا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا ءَابَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أَوْلَيْكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحِ مِنْةٌ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَرُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَيْكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴾ [المجادلة: ۲۲] فلا تجلس إلى تارك الصلاة، ولا تسلم عليه، ولا تطمئن إليه، إلا إذا كنت تريد بذلك دعوته إلى الإسلام، لعل الله تعالى يهديه على يدك، فإن من هدى الله إنسانًا على يده فهو خير له من حمر النعم.

مطالب مرتبط:

(۱۷۸۴) حکم کمک به شخصی كه نماز و روزه را بجای نمی‌آورد

او حرمتی ندارد و شایسته نیست که چیزی از غذا و نوشیدنی و یا غیره به او کمک شود زیرا او از اسلام مرتد گشته است و حکم او این است که به اسلام دعوت شود...

ادامه مطلب …

(۱۷۷۰) حکم نماز خواندن بر مرده‌ای که تارک نماز بوده است

کسی که بمیرد و نماز نمی‌خوانده است جایز نیست که بر او نماز خوانده شود و جایز نیست که برایش دعای رحمت کرده شود و غسل و کفن نیز نمی‌شود بلکه در خارج از شهر در حفره‌ای انداخته می‌شود چون که او از اسلام مرتد  گشته است ...

ادامه مطلب …

(۱۷۸۹) حکم قضای نمازهای ترک شده

در مورد نمازهایی که ترک کرده‌ای و سوال کننده را الان مخاطب قرار می دهم که توبه در مورد آن کفایت می‌کند و باقی عمرت آن را خوب بجای آور و آنچه فوت شده است قضا ندارد...

ادامه مطلب …

(۱۷۷۱) آیا روزه گزفتن بدون خواندن نماز نفعی دارد؟

کسانی که بر تو عیب گرفته‌اند که نماز نمی‌خوانی ولی روزه می‌گیری، در عیب گرفتنشان کار درستی انجام داده‌اند چون که نماز ستون اسلام است و اسلام جز با آن بر پا نمی‌شود...

ادامه مطلب …

(۱۷۵۵) حکم تعامل با نزدیکان بی‌نماز

کافر هستند اما برای ایشان حق قرابت و خویشاوندی وجود دارد این که صله‌ی رحم را به جا آوردی ولی بر تو واجب است که آن دو را نصیحت کنی و از الله بترسانیشان و از این عملی که ایشان را به کفر می‌کشاند تحذیر دهی...

ادامه مطلب …

(۱۸۳۹) پسری حدودا ۹ ساله دارم، آیا او را برای نماز فجر بیدار بکنم؟

بله اگر انسان فرزندان پسر و دختری دارد که به سن ده سالگی رسیده اند حتما آنها را بیدار کند و اگر سن آنها کمتر باشد افضل است که بیدارشان کنی که نماز بخوانند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه