(۱۵۷۹) صحت حج با وجود جنابت در منی و تأخیر قربانی

(۱۵۷۹) سوال: الحمد لله دو سال قبل، حج فرض را انجام دادم؛ اما شب سوم که در سرزمین مِنا بودیم، دچار احتلام شدم لذا در صبح روز سوم جنب بودم. قبل از طلوع خورشید، تيمم نموده و نمازها را تا عصر ادا کردم سپس رمی جمرات را انجام داده و وقتی به مكه مكرمه بازگشتم، غسل نموده و نمازهای مغرب و عشا را ادا کردم. طواف افاضه را انجام دادم و از مکه خارج شدم و هنوز قربانی را انجام نداده‌ام. آیا حج من صحیح است؟ آیا قربانی در حج، واجب می‌باشد؟

جواب:

وی درباره‌ی جزئیات حج خود و کیفیت ادای آن از ابتدا تا انتهایش چیزی نگفت اما بنا بر آن‌چه بیان نمود، حج وی باطل نیست لذا به خاطر آن‌چه بیان نمود حجش باطل نمی‌شود؛ اما هرگاه در منا یا هر دیگر مشاعر و اماکن ادای مناسک، دچار احتلام شد، واجب است که غسل کند؛ اگر انجام غسل، امکان‌پذیر نبود یا می‌ترسید که وقت از دست برود، تيمم می‌کند؛ اما اگر برای نماز صبح تيمم کرد چون ترس از خارج شدن وقت نماز را داشت، باید در طول روز در پی آب باشد تا غسل نموده و با غسل، نماز بخواند.

تیمم فقط در صورتی کفایت می‌کند که استفاده از آب امکان‌پذیر نباشد زیرا طهارت گرفتن با آب، واجب است. اگر طهارت با آب به خاطر وجود نداشتن آب یا ترس از آسیب دیدن بر اثر استفاده از آب امکان‌پذیر نشد، تیمم کردن جایز است.

سؤال: شيخ بزرگوار! افرادی که در صحراها و بیابان‌ها اقامت دارند، گاهی چند بار جنب می‌شوند و پیوسته تیمم می‌کنند؛ آیا وقتی که وارد شهر شوند، باید غسل انجام دهند؟

جواب: بله، بادیه‌نشینان هرگاه به شهر رسیدند و چند جنابت بر آنان بود که به خاطر آن تیمم کرده بودند، باید غسل کنند؛ هرگاه وارد شهر شده و به آب دسترسی پیدا کردند باید برای جنابت‌های گذشته غسل کنند زیرا جنابت با تيمم کاملا و برای همیشه برطرف نمی‌شود بلکه فقط رفع شدن آن تا زمانی است که آب یافت شود.

در مورد وضو نیز همین طور است؛ اگر شخصی به جای وضو، تیمم کرد سپس آب یافت نیز واجب است که وضو بگیرد زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «الصعيدُ الطَيِّبُ طَهُورُ المسلمِ (أو قال: وَضُوءُ المسلمِ) وإن لم يجد الماءَ عَشرَ سِنِينَ، فإذا وَجَدَ الماءَ فَليَتَّقِ اللهَ وَليُمِسَّهُ بَشَرَتَهُ، فإن ذلك خَيرٌ»[۱] : (خاک پاک، پاک‌ کننده‌ی مسلمان است (یا فرمود: وضوی مسلمان است) حتی اگر به مدت ده سال هم آب نیابد؛ اما هر گاه آب یافت، تقوای الله À را پیشه سازد و آب را به پوست بدنش برساند؛ این کار برایش بهتر است). بنابراین باید این کار، انجام شود.

به سؤال این برادر بازگشته و می‌گوییم: نمی‌دانیم که هَدی و قربانی بر وی واجب بوده است یا خیر؟ زیرا اگر حج شخص، حج تمتع یا حج قِران باشد و توانایی قربانی را در آن زمان داشته باشد، قربانی بر او واجب خواهد بود اما اگر حجش حج اِفراد باشد، قربانی بر او واجب نیست.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 5

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: منذ سنتين قضيت فرض الحج -والحمد الله- ، ولكن عندما كنتُ في الليلة الثالثة في منى احتلمت، وأصبحتُ اليوم الثالث جنبًا، وقبل طلوع الشمس تيممْتُ وصليت حتى المساء، ورجمت الشيطان، وعند عودتي إلى مكة المكرمة اغتسلتُ، وصليت المغرب والعشاء، وطفتُ طواف الإفاضة ومضيتُ، ولم أذبح إلى الآن، فهل كان حجي صحيحًا؟ وهل الذبح واجب أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لم يذكر تفاصيل الحج وكيفيته من أوله إلى آخره، لكن الذي ذكر الآن لا يُوجب بطلان حَجّه، فحجه لا يفسد بما ذكره، ولكن يجب عليه إذا احتلم في منى، أو غيرها من المشاعر أن يغتسل، فإن تعذر عليه ذلك، وخاف فوات الوقت فإنه يتيمم، ولكن إذا تيمم لصلاة الفجر مثلا، التي خاف فوات وقتها، فإنه يتعيَّن عليه أن يطلب الماء في النهار ليغتسل، ويصلي بغسل.

ولا يكفي التيمم إلا إذا تعذر استعمال الماء، فإن الواجب التطهر بالماء، فإذا تعذر؛ فإما لعدم وجود الماء، وإما لخوف الضرر باستعماله، جاز أن يتيمم. بالنسبة للذين يقيمون في البر يكون عليهم عدة جنابات، ويتيممون منها، فهل يلزمهم إذا وردوا للبلد أن يغتسلوا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: وبالنسبة لسكان البادية، الذين يقيمون في البر، ويكون عليهم عدة ،جنابات ويتيممون عنها، فيلزمهم أن يغتسلوا إذا وردوا إلى البلد، وقدروا على الماء فيغتسلوا عن الأشياء الماضية؛ لأن الجنابة بالتيمم لا ترتفع ارتفاعًا مطلقا، وإنما ارتفاع حتى يوجد الماء.

وهكذا أيضًا في الوضوء: إذا تيمم عن حدث أصغر، ووجد الماء، وجب عليه أن يتوضأ؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «إِنَّ الصَّعِيدَ الطَّيِّبَ طَهُورُ المُسْلِمِ – أو قال: وَضُوءُ المُسْلِمَ – وَإِنْ لَمْ يَجِدِ المَاءَ عَشْرَ سِنِينَ، فَإِذَا وَجَدَ الْمَاءَ فَلْيُمِسَّهُ بَشَرَتَهُ، فَإِنَّ ذلِكَ خَيْرٌ». فلا بد من هذا.

وعودًا على سؤال الأخ نقول: وأما الهذي فلا ندري هل يجب عليه أم لا؟ لأنه إذا كان متمتعًا، وهو قادر على الهدي وقت حجه وجب عليه أن يُهدي، وكذلك إذا كان قارنا، أما إذا كان غير قارن ولا متمتع وهو مفرد فإنه لا يجب عليه الهذي.