(۱۱۹۹) سوال: رسول اللهﷺ می‌فرمایند: «هر کس توانایی حج را داشته باشد و حج نرود، بر دین یهود یا نصاری، هر کدام که خواست بمیرد».[۱] منظور چیست؟
جواب:
در صحت این حدیث اختلاف وجود دارد. اما در صورت صحت، معنایش این است که اگر در این حالت بمیرد، ترس از این است که بر کفر بمیرد. یعنی بر دین یهود یا نصاری.
***
[۱] سنن ترمذی: کتاب الحج، باب التغلیظ فی ترک الحج، حدیث شماره (۸۱۲)، از علی رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «مَنْ مَلَكَ زَادًا وَرَاحِلَةً تُبَلِّغُهُ إِلَى بَيْتِ اللهِ وَلَمْ يَحُجَّ فَلَا عَلَيْهِ أَنْ يَمُوتَ يَهُودِيًّا أَوْ نَصْرَانِيًّا».
