(۱۱۳۶) چگونه دنیا زندان مومن و بهشت کافر است؟

(۱۱۳۶) سوال: معنای این حدیث چیست؟ ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ از رسول اللهﷺ روایت می‌کند: «دنیا زندان مومن و بهشت کافر است»؟^[۱]

جواب:

معنای حدیث این است که هر چقدر نعمت‌های دنیا زیاد و ایامش به کام و سکونت در آن شیرین باشد، باز هم برای مومن مثل جهنم است؛ چون مومن از این نعمت‌ها به نعمت‌های بهتر و کامل‌تر و بالاتری منتقل می‌شود. اما به نسبت کافر مثل بهشت است؛ چون در اینجا لذت می‌برد و آخرت را فراموش می‌کند و همان طور است که الله تَبَارَكَ‌وَتَعَالَىٰ در مورد آنها می‌فرماید: {وَالَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَامُ وَالنَّارُ مَثْوًى لَهُمْ} [محمد: ۱۲]: (و کافران لذت می‌برند و همانند چارپایان می‌خورند و آتش جایگاه آنهاست).

کافر وقتی بمیرد، چیزی جز آتش در مقابل خود نمی‌بیند. آتش پاداش اوست. به همین خاطر، این دنیا با همه‌ی تنگی و ناراحتی و همّ و غمی که در آن هست، برای آنها مثل بهشت است. چون وقتی از این دنیا برود، چیزی جز عذاب در انتظارش نیست. به خاطر همین هم دنیا به نسبت کافران مثل بهشت است.

در مورد ابن حجر عسقلانی رَحِمَهُ‌الله نقل شده که وقتی قاضی القضاة مصر بود، باری سوار بر کالسکه با خدم و حشم از بازار می‌گذشت. یک روز شخصی یهودی او را متوقف کرد و به او گفت: پیامبرتان می‌گوید: «دنیا زندان مومن و بهشت کافر است». چطور برای تو که در این همه ناز و نعمتی، زندان است و برای منی که در نهایت فقر و بدبختی هستم، بهشت؟ ابن حجر به او گفت: دنیا به نسبت من با همه‌ی این خدم و حشم و امکاناتی که می‌بینی دارم، در مقابل نعمت‌های بهشتی که به مومنان تعلق می‌گیرد، مثل زندان است. تو نیز با این همه فقر و بدبختی که در آن هستی، به نسبت جزایی که در آخرت در انتظار کافر می‌باشد، انگار در بهشتی. آن یهودی از این جواب خوشش آمد و مسلمان شد.

***

^[۱] صحیح مسلم: کتاب الزهد و الرقائق، حدیث شماره (۲۹۵۶). از ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «الدُّنْيا سِجْنُ المُؤْمِنِ، وجَنَّةُ الكافِرِ».

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما معنى الحديث الذي رواه أبو هريرة عن رسول الله صلى الله عليه وسلم: «الدنيا سجن المؤمن، وجَنَّة الكافر»؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: معنى هذا الحديث أن الدنيا مهما عظم نعيمها، وطابت أيامها، وزَهَت مساكنها، فإنها للمؤمن بمنزلة السجن؛ لأن المؤمن يتطلع إلى نعيم أفضل وأكمل وأعلى، وأما بالنسبة للكافر فإنها جنته؛ لأنه ينعم فيها وينسى الآخرة، ويكون كما قال الله -تعالى- فيهم: ﴿ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَمُ وَالنَّارُ مَثْوَى لهم ﴾ [محمد: ١٢]. والكافر إذا مات لم يجد أمامه إلا النار – والعياذ بالله- فكانت له النار، ولهذا كانت الدنيا -على ما فيها من التنغيص والكدر والهموم والغموم- كانت بالنسبة للكافر جنة؛ لأنه ينتقل منها إلى عذاب إلى عذاب النار – والعياذ بالله، فالدنيا بالنسبة له بمنزلة الجنة. ويُذكر عن ابن حجر العسقلاني رحمه الله صاحب فتح الباري – وكان هو قاضي قضاة مصر في وقته- أنه كان يمر بالسوق على العربة في موكب فاستوقفه ذات يوم رجل من اليهود وقال له: إن نبيكم يقول: «إن الدنيا سجن المؤمن وجنة الكافر». وكيف ذلك وأنت في هذا الترف والاحتفاء، وهو – يعني نفسه اليهودي في غاية ما يكون من الفقر والذل، فكيف ذلك؟ فقال له ابن حجر رحمه الله: أنا -وإن كنت كما ترى من الاحتفاء والخدم- فهو بالنسبة لي بما يحصل للمؤمن من نعيم الجنة كالسجن. وأنت بما أنت فيه من هذا الفقر والذل بالنسبة لما يلقاه الكافر في النار بمنزلة الجنة. فأعجب اليهودي هذا الكلام، وشهد شهادة الحق، قال: أشهد أن لا إله إلا الله وأشهد أن محمدًا رسول الله».