(۱۱۲۶) سوال: حدیثی از پیامبرﷺ خواندم و شرح آن را میخواهم. از ابوهریره رَضِيَاللهُعَنْهُ روایت است که پیامبرﷺ فرمود: «وصیتم را بپذیرید و با زنان به نیکی رفتار کنید؛ زیرا زن از دندهی کج خلقت شده است و کجترین جای دنده، بالاترین نقطهی آن است. اگر بخواهی آن را راست کنی، میشکند و اگر آن را به خود واگذاری و ترک کنی، همچنان کج میماند. پس وصیتم را بپذیرید و با زنان به نیکی رفتار کنید»؟[۱]
جواب:
در این حدیث پیامبرﷺ دستور میدهد که با زنها به نیکی و مهربانی رفتار کنیم و مراعات حالشان را بنماییم. همچنین بیان میکند که آنها از دندهی کج آفریده شدهاند. چون خلقت حوا از دندهی آدم بوده است. حوا مادر تمام زنها و نیز مادر همهی مردان است. زیرا او مادر فرزندان آدم است. بنا بر این زن از دندهی کج خلق شده و پیامبرﷺ میفرماید که کجترین جای دنده، قسمت بالای آن است که اگر بخواهی آن را راست کنی، خواهد شکست. اگر هم بخواهی از آن لذت ببری، باید با همان حالت کجی که دارد از آن لذت ببری. زن نیز چنین است؛ یعنی اگر از او لذت ببری، باید با همان کجی و نقص و تقصیری که دارد، از او لذت ببری. اگر بخواهی او را درست کنی، میشکند و شکستنش، طلاق است.
از این رو شایسته است که انسان حال زن را مراعات کند و مناسب با طبیعتش، با او برخورد کند؛ زیرا مرد در رفتار نسبت به زن عاقلتر و داناتر است. اگر بخواهد با تندی با او برخورد کند، نمیتواند با او زندگی کند. اما اگر با نرمی و مهربانی و حکمت با او تعامل نماید، با او زندگی خواهد کرد، در غیر این صورت نمیتواند از او لذت و بهره ببرد.
***
[۱] صحیح بخاری: کتاب الأنبیاء، باب قول الله تَبَارَكَوَتَعَالَىٰ: {وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً} [بقره: ۳۰]، حدیث شماره (۳۱۵۳). صحیح مسلم: کتاب الرضاع، باب الوصیة بالنساء، حدیث شماره (۱۴۶۸). از ابوهریره رَضِيَاللهُعَنْهُ با این لفظ: «وَاسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ، فَإِنَّ الْمَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَيْءٍ فِي الضِّلَعِ أَعْلَاهُ، إِنْ ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أَعْوَجَ، اسْتَوْصُوا بالنساء خيرا».