دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۱۱۲۶) منظور از خلقت زن از دنده‌ی آدم

(۱۱۲۶) سوال: حدیثی از پیامبرﷺ خواندم و شرح آن را می‌خواهم. از ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ روایت است که پیامبرﷺ فرمود: «وصیتم را بپذیرید و با زنان به نیکی رفتار کنید؛ زیرا زن از دنده‌ی کج خلقت شده است و کج‌ترین جای دنده، بالاترین نقطه‌ی آن است. اگر بخواهی آن را راست کنی، می‌شکند و اگر آن را به خود واگذاری و ترک کنی، همچنان کج می‌ماند. پس وصیتم را بپذیرید و با زنان به نیکی رفتار کنید»؟[۱]

جواب:

در این حدیث پیامبرﷺ دستور می‌دهد که با زن‌ها به نیکی و مهربانی رفتار کنیم و مراعات حالشان را بنماییم. همچنین بیان می‌کند که آنها از دنده‌ی کج آفریده شده‌اند. چون خلقت حوا از دنده‌ی آدم بوده است. حوا مادر تمام زن‌ها و نیز مادر همه‌ی مردان است. زیرا او مادر فرزندان آدم است. بنا بر این زن از دنده‌ی کج خلق شده و پیامبرﷺ می‌فرماید که کج‌ترین جای دنده، قسمت بالای آن است که اگر بخواهی آن را راست کنی، خواهد شکست. اگر هم بخواهی از آن لذت ببری، باید با همان حالت کجی که دارد از آن لذت ببری. زن نیز چنین است؛ یعنی اگر از او لذت ببری، باید با همان کجی و نقص و تقصیری که دارد، از او لذت ببری. اگر بخواهی او را درست کنی، می‌شکند و شکستنش، طلاق است.

از این رو شایسته است که انسان حال زن را مراعات کند و مناسب با طبیعتش، با او برخورد کند؛ زیرا مرد در رفتار نسبت به زن عاقل‌تر و داناتر است. اگر بخواهد با تندی با او برخورد کند، نمی‌تواند با او زندگی کند. اما اگر با نرمی و مهربانی و حکمت با او تعامل نماید، با او زندگی خواهد کرد، در غیر این صورت نمی‌تواند از او لذت و بهره ببرد.

***


[۱]  صحیح بخاری: کتاب الأنبیاء، باب قول الله تَبَارَكَ‌وَتَعَالَىٰ: {وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً} [بقره: ۳۰]، حدیث شماره (۳۱۵۳). صحیح مسلم: کتاب الرضاع، باب الوصیة بالنساء، حدیث شماره (۱۴۶۸). از ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «وَاسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ، فَإِنَّ الْمَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَيْءٍ فِي الضِّلَعِ أَعْلَاهُ، إِنْ ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أَعْوَجَ، ‌اسْتَوْصُوا ‌بالنساء خيرا».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: قرأت حديثا عن الرسول الكريم صلى الله عليه وسلم وأريد شرحه عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «استوصوا بالنساء خيرا، فإن المرأة خُلقت من ضلع أعوج، وإن أعوج ما في الضّلَع أعلاه، فإن ذَهَبْتَ تُقِيمُه كَسَرْتَه، وإن تَرَكْتُه لم يَزَل أعوج، فاستوصوا بالنساء»؟

فأجاب رحمه الله تعالى: في هذا الحديث يأمر النبي -عليه الصلاة والسلام- أن نَسْتَوصِي بالنساء خيرًا، وذلك بالرفق بهن ومراعاة أحوالهنّ، ويُبَيِّن صلى الله عليه وعلى آله وسلم أنهنّ خُلِقْنَ مِن ضِلَعٍ، وذلك بخَلْق حواء، فإنها خُلقت من ضلع آدم وحواء هي أم النساء وأم الرجال أيضًا، فهي أم بني آدم، فالمرأة خُلقت من هذا الضلع، ويبين الرسول -عليه الصلاة والسلام- أن أعوج شيء في الضلع أعلاه، وأنك إذا ذهبت تقيمه -يعني: تعدله حتى يستقيم- كسرته، وإن استمتعت به استمتعت به على عوج والمرأة كذلك، إن استمتعت بها استمتعت بها على عوج وعلى نقص وتقصير، وإن ذهبت تقيمها كسرتها، وكسرها طلاقها.

وعلى هذا فينبغي للإنسان أن يراعي حال المرأة، وأن يعاملها بما تقتضيه طبيعتها، فإن الرجل أعقل من المرأة وأرشد تصرفًا، فإن عاملها بالشدة لم يعش معها، وإن عاملها باللين والحكمة عاش معها وإن كان ذلك لا يتم به الاستمتاع لهذا الرجل.

مطالب مرتبط:

(۱۱۳۹) عمل به دین همانند به دست گرفتن اخگر

این بسته به مردم و اماکن است و نمیتوان گفت این زمان همان است که در حدیث آمده، چون در برخی کشورها مردم به راحتی به دینشان عمل می‌کنند.

ادامه مطلب …

(۱۲۴۰) حدیث شخص کور و انواع توسل

این حدیث در صورتی که صحت داشته باشد، از باب توسل به ذات پیامبر صلی الله علیه و سلم نیست. بلکه از باب توسل به دعای ایشان صلی الله علیه وسلم است

ادامه مطلب …

(۱۱۷۳) حکم صید پرندگان در شب

این حدیث صحیح نیست. صید چه در شب و چه در روز، جایز است. ولی در شب خطر بیشتری دارد. اما از لحاظ کلی صید در شب یا روز اشکالی ندارد

ادامه مطلب …

(۱۲۰۴) خوردن هفت خرما هنگام صبح قبل از هر چیز

این حدیث صحیح است. انسان وقتی صبح هنگام، هفت دانه خرما بخورد، در آن روز سمّ و سحر به او ضرری نمی‌رساند. برخی گفته این خرما باید عجوه باشد

ادامه مطلب …

(۱۱۰۳) شرح حدیث بازی با سنگریزه در روز جمعه

یکی از مهم‌ترین مقاصد شریعت در نماز جمعه، خطبه و گوش دادن به آن است. پس اگر شخص به بازی با سنگریزه مشغول شود، از این حکمت محروم می‌شود

ادامه مطلب …

(۱۲۵۴) حدیث در مورد سفارش به نیکی با همسایه

همسایه حتی اگر کافر باشد، دارای حق همسایگی است. شایسته است انسان نسبت به همسایگانش خوبی کند، حتی اگر با او دشمن دینی باشند

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه