(۱۱۰۱) سوال: می‌خواستم در رابطه با معنی این حدیث بپرسم. پیامبرﷺ فرموده: «کسی که در مجلسی بنشیند و الله را یاد نکند، به خاطر آن در روز قیامت حسرت خورده و پشیمان می‌شود».[۱] چون ما یک عده دختر و زن هستیم که هر وقت همدیگر را می‌بینیم، با هم می‌نشینیم. ما نشست خود را با ذکر الله و رسول و صحابه و تابعین و علمایی که از دنیا رفته‌اند و علمایی که زنده هستند، شروع می‌کنیم. سوال اینجاست: آیا به خاطر یاد کردن از علما نیز ثواب می‌بریم؟

جواب:

بدون شک اگر انسان در مجلسی همراه با دوستانش بنشیند و در آن مجلس یادی از الله نباشد و بر پیامبرﷺ درود فرستاده نشود، زیان کار است و روز قیامت حسرت آن را می‌خورد که چگونه این مجلس را بدون اینکه یادی از الله و یا پیامبرﷺ کند، از دست داده است. از این رو خوب است که هیچ مجلسی خالی از ذکر الله و یاد کردن پیامبرﷺ نباشد. چه این ذکر در ابتدای مجلس باشد یا در اثنای صحبت کردن و یا در پایان آن. اما یاد کردن از صحابه و تابعین و علما و ائمه، چطور؟ شکی نیست که این کار باعث حیات قلب می‌شود. همچنین باعث می‌شود که ما نسبت به آنها محبت داشته باشیم و برای آنها طلب رحمت و مغفرت کنیم. اما اینکه بگوییم: باید این کار صورت بگیرد و به خاطر آن ثواب می‌بریم، نیاز به دلیل دارد.

***

[۱]  روایت ترمذی در سنن: کتاب الدعوات، باب فی القوم یجلسون و لا یذکرون الله، حدیث شماره (۳۳۸۰) از ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ. این حدیث حسن صحیح است. اما لفظ حدیث چنین است: «‌مَا ‌جَلَسَ ‌قَوْمٌ ‌مَجْلِسًا لَمْ يَذْكُرُوا اللَّهَ فِيهِ، وَلَمْ يُصَلُّوا عَلَى نَبِيِّهِمْ، إِلَّا كَانَ عَلَيْهِمْ تِرَةً، فَإِنْ شَاءَ عَذَّبَهُمْ وَإِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُمْ».