(۱۰۹۹) سوال: در حدیثی از پیامبرﷺ آمده که فرمودند: «کسی که علمی‌را پنهان کند، افساری از آتش به دهان او بسته می‌شود».[۱] حال من که مقداری از احادیث را حفظ هستم، آیا بر من واجب است که آنها را در مسجد جلوی مردم بیان کنم، در صورتی که توانایی آن را هم ندارم، یا باید چه کار کنم؟
جواب:
حدیثی که به آن اشاره شد، در مورد کسی است که در مورد علمی‌از او سوال شود و او آن را بیان نکند. روز قیامت به دهان این شخص افساری از آتش زده می‌شود. کسی که علمی را بداند باید آن را به دیگران هم برساند. پیامبرﷺ می‌فرماید: «کسی که حاضر است، آن را به کسانی که نیستند، ابلاغ کند».[۲] همچنین برای رساندن علم، راه‌های زیادی وجود دارد. می‌تواند آن را در مجلس، یا مسجد و یا در کلاس درس و دیگر جاها در حد توانش بیان کند. نیز شایسته است که برای رساندن علم به مردم، دنبال فرصت مناسب باشد که بدین وسیله مردم به او روی آورده و از او بپذیرند.
***
[۱] روایت احمد در مسند، (ج۲، ص۴۴۹)، حدیث شماره (۱۰۴۹۲)، و ابن ماجه در سنن: کتاب المقدمة، باب من سئل عن علم فکتمه، حدیث شماره (۲۶۵)، و ابن حبان (ج۱، ص۲۹۷)، با این لفظ: «مَنْ سُئِلَ عن عِلْمٍ فَكَتَمَهُ، أُلْجِمَ يوم القيامةِ بِلِجَامٍ مِنْ نارٍ».
[۲] صحیح بخاری: کتاب العلم، باب لیبلغ العلم الشاهد الغائب، حدیث شماره (۱۰۴)، و مسلم درصحیح: کتاب الحج، باب تحریم مکة و صیدها و خلاها و شجرها و لقطتها إلا لمنشدعلی الدوام، حدیث شماره (۱۳۵۴)، با این لفظ: «لِيُبَلِّغ الشَّاهِدُ مِنْكُمُ الْغَائِبَ».
