(۹۷۴) سوال: معنی این آیه چیست: {وَاجْعَل لِّي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ} [شعراء: ۸۴] :

(و برای من در میان آیندگان آوازه‌ی نیک قرار بده)؟

جواب:

این یکی از دعاهای ابراهیم عَلَيْهِ‌السَّلَام است که از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌خواهد لسان صدقی در دیگران برایش قرار دهد. یعنی: در میان دیگران آوازه‌ای نیک برایش قرار دهد. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیز دعایش را استجابت کرد و به همین خاطر ابراهیم عَلَيْهِ‌السَّلَام در کتاب‌های آسمانی و بر زبان پیامبران مدح شده است. تا جایی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به رسول اللهﷺ می فرماید:{ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ} [نحل: ۱۲۳]: (سپس به تو وحی کردیم که از آیین ابراهیم که حنیف بود و از مشرکان نبود؛ پیروی کن).

نیز فرمود: {وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ} [حج: ۷۸]: (او شما را برگزيده است و در دين براى شما هيچ سختی قرار نداده است. آيين نيايتان، ابراهيم را براى شما تشريع كرده است. او شما را پيش از اين مسلمان نام نهاد. مدح ابراهیم عَلَيْهِ‌السَّلَام توسط دیگران نیز انجام گرفته است. تا جایی که یهود گفتند: ابراهیم یهودی است. نصاری هم گفتند: ابراهیم نصرانی است. اما الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ هر دو را انکار نموده، فرمود: {مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَكِنْ كَانَ حَنِيفًا مُسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ} [آل عمران: ۶۷]: (ابراهیم نه یهودی بود و نه نصرانی، بلکه یکتاپرستی مسلمان بود و هرگز از مشرکان نبود).

منظور اینکه همه‌ی امت‌ها افتخار می‌کنند که ابراهیم عَلَيْهِ‌السَّلَام از آنها بوده است، اما همه‌ی آنها به جز مسلمانان در ادعایشان کاذب هستند. چون یهود و نصاری مسلمان نیستند، بلکه کافرند: {وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ} [توبه: ۳۰]: (و یهود گفتند: عزیر پسر الله است، و نصاری گفتند: مسیح پسر الله است). اما الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ تکذیبشان می‌کند و می‌فرماید: {ذَلِكَ قَوْلُهُمْ بِأَفْوَاهِهِمْ} [توبه: ۳۰]: (این سخنی است که با زبان‌هایشان می‌گویند). نیز در سوره‌ی اخلاص می‌فرماید: {قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ * وَلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ} [اخلاص: ۱-۴]: (بگو: الله یکتاست. الله بى نياز است. نه زاده و نه زاده شده است. و هیچ کس همانند و همتای او نبوده و نیست).

***