چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۸۸۲) معنی قنوت در سوره بقره چیست؟

(۸۸۲) سوال: لطفا کلمه‌ی قنوت را شرح دهید تا إن‌شاءالله از قانتین باشیم.

جواب:

احتمالا منظورش از قنوت، این فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است: {حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ} [بقره: ۲۳۸]: (بر نمازها و نماز میانه محافظت کنید و خاضعانه برای الله به پا خیزید). اگر چنین است، در جواب می‌گویم: معانی متعددی بر آن اطلاق می شود که یکی از آنها سکوت است. به همین خاطر راوی حدیث می‌گوید: «پس به سکوت امر و از سخن گفتن نهی شدیم».[۱] معلوم است که منظور از سکوت، سخن نگفتن با مردم است، نه سکوت مطلق؛ زیرا نماز همه‌ش سخنان و اعمالی است که باید انجام شوند و بنا بر این، قنوت به معنی ترک کردن هر چیزی است که با نماز منافات دارد.

همچنین قنوت به طولانی کردن قیام و قرائت اطلاق می‌شود. نیز به کمال خشوع برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ، و دعا اطلاق می‌شود؛ چنان که رسول اللهﷺ برای مستضعفین دعا می‌کردند، یا قومی را نفرین می‌نمودند.

***


[۱] صحیح مسلم: کتاب المساجد، باب تحریم الکلام فی الصلاة، حدیث شماره: (۵۳۹). از زید بن ارقم رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «فأمرنا بالسُّكوتِ ونُهينا عنِ الكلامِ».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أرجو توضيح كلمة القُنوت بالتفصيل، حتى نكون إن شاء الله من القانتين؟

فأجاب رحمه الله تعالى: القنوت لعله يريد قول الله -تبارك وتعالى-: ﴿ حَفِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَوةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ ﴾ [البقرة: ۲۳۸] وهو يطلق على معان متعددة منها السُّكُوت، ولهذا قال راوي الحديث: «فأمرنا بالسكوت ونهينا عن الكلام»، ومعلوم أن المراد بالسكوت السكوت عن كلام الناس، لا بالسكوت عن كل شيء، لأن الصلاة كلها أقوال وأفعال لا بد منها، فالقُنُوتُ يطلق على ترك ما ينافي الصلاة.

ويطلق أيضًا على إطالة القيام والقراءة، ويطلق أيضا على كمال الخشوع الله -عز وجل-، ويطلق على الدعاء، كما قَنَتَ النبي -صلى الله وعليه وسلم- للمستضعفين، وقنَتَ يدعو على أقوام آخرين.

مطالب مرتبط:

(۸۶۷) داستان اصحاب کهف و اصحاب سبت

قصه اصحاب کهف و اصحاب سبت دو قصه‌ی عبرت آموز در قرآن است. یک در مورد قدرت ایمان و دیگری در مورد عواقب وخیم به کار بردن حیله شرعی

ادامه مطلب …

(۸۸۰) تفسیر آیه ۲۲۹ سوره بقره در مورد خلع

طلاق در برابر عوض، همان خلع است. این زمانی است که زن نمی‌تواند با شوهرش به زندگی ادامه دهد و شوهر نیز نمی‌خواهد بدون عوض همسرش را طلاق دهد.

ادامه مطلب …

(۸۷۹) منافع موجود در خمر و قمار چیستند؟

منافعی برای مردم از درآمد حاصله از تجارت خمر و کسب و کار قمار وجود دارد. این منافع هرچند زیادند، اما گناه آن بسیار بزرگ‌تر است

ادامه مطلب …

(۸۷۸) تفسیر آیات ۱۹۹تا۲۰۲ سوره بقره

اهل مکه در عرفه توقف نمی‌کردند، بلکه در مزدلفه توقف می‌کردند. می‌گفتند: ما اهل حرم هستیم و فقط در حرم توقف می‌کنیم. به همین خاطر نیز در مزدلفه توقف می‌کردند.

ادامه مطلب …

(۸۷۰) مومنان الله را بیشتر دوست دارند

محبت در قلب است و هر کسی محبت، بغض و کراهت را می‌شناسد. اما یکی از آثار محبت الله این است که انسان مطیع الله شده و خواستار رسیدن به او باشد

ادامه مطلب …

(۸۸۶) جمع بندی بین آیه و حدیث

(الله هیچ کس را جز به اندازه‌ی توانش مکلف نمی‌کند). بنا بر این هر چه در توان انسان بود، به خاطرش مؤاخذه می‌شود و هرچه در توانش نبود، به خاطرش مؤاخذه نمی‌شود.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه