(۸۸۲) سوال: لطفا کلمهی قنوت را شرح دهید تا إنشاءالله از قانتین باشیم.
جواب:
احتمالا منظورش از قنوت، این فرمودهی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ است: {حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ} [بقره: ۲۳۸]: (بر نمازها و نماز میانه محافظت کنید و خاضعانه برای الله به پا خیزید). اگر چنین است، در جواب میگویم: معانی متعددی بر آن اطلاق می شود که یکی از آنها سکوت است. به همین خاطر راوی حدیث میگوید: «پس به سکوت امر و از سخن گفتن نهی شدیم».[۱] معلوم است که منظور از سکوت، سخن نگفتن با مردم است، نه سکوت مطلق؛ زیرا نماز همهش سخنان و اعمالی است که باید انجام شوند و بنا بر این، قنوت به معنی ترک کردن هر چیزی است که با نماز منافات دارد.
همچنین قنوت به طولانی کردن قیام و قرائت اطلاق میشود. نیز به کمال خشوع برای الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ، و دعا اطلاق میشود؛ چنان که رسول اللهﷺ برای مستضعفین دعا میکردند، یا قومی را نفرین مینمودند.
***
[۱] صحیح مسلم: کتاب المساجد، باب تحریم الکلام فی الصلاة، حدیث شماره: (۵۳۹). از زید بن ارقم رَضِيَاللهُعَنْهُ با این لفظ: «فأمرنا بالسُّكوتِ ونُهينا عنِ الكلامِ».