(۷۲۲) سوال: آیا برای مرد جایز است با هدف نشر علم و دین، جلوی زنان بایستد؟ آیا جایز است مردی با زنی با هدف ارشاد او، خلوت نماید؟
جواب:
خلوت کردن با زن نامحرم حتی اگر برای تعلیم و امر به معروف و نهی از منکر هم باشد، برای مرد حرام است. زیرا رسول اللهﷺ فرموده‌اند: «هیچ مردی با زنی خلوت نکند مگر اینکه یکی از محارمش موجود باشد».[۱] همچنین وقتی مرد با زنی خلوت کند، شیطان نفر سوم آنهاست و آنها را وسوسه می‌کند و ممکن است این وسوسه‌ها – نعوذ بالله – منجر به فاحشه شود.
اما ایستادن مرد در جلوی جمع زنان برای آموزش آنها و بدون اینکه محذور شرعی وجود داشته باشد، اشکالی ندارد. اما به شرطی که انسان خود را در امان بداند و خودش نیز امانتدار باشد. در چنین حالتی اگر آموزش به صورت رسمی است، باید پرده‌ای بین مرد و زنان حاضر قرار داده شود که هم زنان راحت باشند و هم اینکه هیچ کدام مفتون این مرد نشوند.
نیز می‌گویم: جز در هنگام ضرورت، شایسته نیست که مردان به زنان درس بدهند. اما اگر ضرورتی وجود نداشته باشد، زن به زنان درس می‌دهد و مرد به مردان. زیرا شارع حکیم اشاره به دوری زنان از مردان و عدم اختلاط با آنها دارد. مثلا چنان که در سنت آمده، در مسجد وقتی زنی می‌خواهد نماز بخواند، بر او واجب است به تنهایی و دور از صفوف مردان به نماز ایستد و با مردان در یک صف قرار نگیرد. از رسول اللهﷺ ثابت است که فرموده: «بهترین صف در میان صفوف زنان، آخرین صف، و بدترین صف، صف اول است».[۲] همه‌ی اینها دلالت می‌دهد که شارع می‌خواهد مردان از زنان دور بوده و با آنها مختلط نشوند.
***
[۱] صحیح بخاری: کتاب النکاح، باب لا یخلون بامرأة إلا ذو محرم، حدیث شماره (۵۲۳۳). صحیح مسلم: کتاب الحج، باب سفر المرأة مع محرم فی الحج، حدیث شماره (۱۳۳۹)، از عبدالله بن عباس رضی الله عنهما با این لفظ: «لا يَخْلُوَنَّ رجل بِامْرأةٍ إلاّ مَعَ ذِي مَحْرَمٍ».
[۲] صحیح مسلم: کتاب الصلاة، باب تسویة الصفوف، حدیث شماره (۴۴۰)، از ابوهریره رضی الله عنه با این لفظ: «خَيْرُ صُفُوفِ النِّسَاءِ آخِرُهَا، وَشَرُّهَا أوَّلُهَا».
