دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۷۱۷) حکم سخنی که در پایان سخنرانی گفته می‌شود

(۷۱۷) سوال: بعضی سخنرانان وقتی در مسجد برای جماعت سخنرانی می‌کنند، یا از روی کتاب می‌خوانند، در پایان قرائت می‌گویند: والله أعلم، و صلی الله علی نبینا محمد و علی آله و صحبه و سلم، یا می‌گویند: و بالله التوفیق، یا می‌گویند: صدق الرسول الکریم. حکم این سخن چیست؟ همچنین حکم گفتن صدق الله العظیم در پایان تلاوت قرآن چیست؟

جواب:

پایان دادن به درس با گفتن: و الله أعلم و صلی الله و سلم علی نبینا محمد و علی آله و صحبه أجمعین؛ در صورتی که انسان تصور داشته باشد این کار از سنت‌هایی است که انسان را به الله نزدیک می‌کند، درست نیست. چون پیامبرﷺ با صحابه صحبت می‌کردند و برای آنها خطبه می‌گفتند و تا جایی که می‌دانیم هیچ گاه سخنانشان را با این قول به پایان نمی‌رساندند. بنا بر این نگفتنش بهتر است.

همچنین در پایان قرائت قرآن و گفتن صدق الله العظیم؛ اگر انسان آن را به عنوان سنت قرار دهد و هر بار که قرآن خواند، در آخرش صدق الله العظیم بگوید، بدعت است. چون پیامبرﷺ قرائتش را با صدق الله العظیم به پایان نمی‌رساند. همچنین گفتن صدق الله العظیم، نوعی عبادت است که انسان در آن، الله تعالی را با صفت صدق، ستایش می‌کند. پس گفتنش عبادت است و عبادت در صورتی مشروع است که پیامبرﷺ آن را تشریع نموده باشد. بر این اساس می‌گوییم: شایسته نیست قاری پس از اینکه قرائت قرآن را تمام کرد، بگوید: صدق الله العظیم.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: بعض المحدثين إذا قرأ على الجماعة في المسجد أو غيره إذا انتهى من القراءة قال: والله أعلم وصلى الله على نبينا محمد إلى آخره، أو يقول: بالله التوفيق، أو يقول: صدق الرسول الكريم إلى آخره، ما حكم هذا القول؟ وما حكم قول صدق الله العظيم لمن انتهى من قراءة القرآن؟ وجزاكم الله عنا أحسن الجزاء؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما ختام الدرس بقوله: والله أعلم وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين، فإن اعتقد الإنسان أن ذلك من السنن المقربة إلى الله فهذا ليس بصحيح، لأن الرسول صلى الله عليه وسلم كان يتكلم مع أصحابه ويحدثهم ويخطب فيهم، ولم يكن يختم ذلك فيما نعلم بمثل هذا، فتركه أولى.

وأما ختم القرآن بقوله: صدق الله العظيم، فكذلك أيضًا إذا اتخذها الإنسان سنة راتبة كلما قرأ قال: صدق الله العظيم، فإن هذا من البدع، لأن الرسول صلى الله عليه وسلم ما كان يختم قراءته بقول: صدق الله العظيم، ومن المعلوم أن صدق الله العظيم ثناء على الله تعالى بالصدق، فهو عبادة، والعبادة لا تكون مشروعة إلا حيث شرعها النبي صلى الله عليه وسلم، وعلى هذا فنقول: لا ينبغي للقارئ أن يختم قراءة القرآن بقول: صدق الله العظيم.

مطالب مرتبط:

(۶۳۸) سوال: روش درست حفظ قرآن چگونه است؟

(۶۳۸) سوال: می‌خواهم هر چقدر از قرآن را که بتوانم، حفظ کنم. از شما تقاضا دارم به من طریقه‌ی صحیح حفظ را نشان دهید تا حفظم قوی شده و آن را فراموش نکنم. جواب: بهترین راه برای بقای حفظ قرآن، همان است که رسول اللهﷺ به آن راهنمایی کرده‌اند: یک: مواظبت ورزیدن بر تلاوت قرآن. […]

ادامه مطلب …

(۷۰۲) عمل برخی ملعمین در فصل امتحانات

(۷۰۲) خانمی پرسیده: معلم است و زیاد می شنود که همکارانش در مدرسه، وقت امتحانات که نزدیک می‌شود، جزوه‌ای از آنچه تدریس شده را آماده کرده و آن را برای دانش آموزان می‌خوانند و سوالات امتحان نیز از این جزوه طرح می‌شوند. آیا این کار جایز است؟ جواب: به هیچ عنوان جایز نیست که معلم […]

ادامه مطلب …

(۷۰۹) حکم حضور زن در دروس علمی مساجد

(۷۰۹) سوال: آیا برای یک زن مسلمان جایز است در مجالس علمی و دروس فقهی که در مساجد برگزار می‌شود، شرکت نماید؟ البته با توجه به این نکته که خانم با لباس شرعی و کاملا پوشیده از خانه خارج می‌شود. دیگر اینکه: کدام یک بهتر است: حضور در این مجالس یا باقی ماندن در خانه؟ […]

ادامه مطلب …

(۷۰۳) مشخص کردن محدوده امتحان توسط معلم

(۷۰۳) سوال: خانم معلمی پرسیده: بعضی از خانم معلم‌ها، جایی که از آن امتحان می‌گیرند را مشخص می‌کنند. مثلا اگر درس املا و انشا، ده درس بوده، سه درس از میان آنها انتخاب کرده و به دانش آموزان می‌گویند که امتحان از این سه درس می‌آید. آیا این کار جایز است؟ جواب: جواب این سوال […]

ادامه مطلب …

(۶۷۷) نظر در مورد کتابهای قیامت و هول و ولای آن

(۶۷۷) سوال: جناب شیخ! نظر شما در مورد کتاب‌هایی که در مورد قیامت و ترسناکی آن نوشته شده چیست؟ جواب: به نظرم بیشتر کتاب‌هایی که در مورد فتنه‌ها و وحشت روز قیامت نوشته شده، حاوی بسیاری از احادیث ضعیف هستند و چه بسا برخی از آنها موضوع باشند. بهتر است انسان مواظب باشد و قبل […]

ادامه مطلب …

(۶۲۷) پاداش گوش دادن به نوارهای دینی

(۶۲۷) خانمی پرسیده: ما گروهی زن هستیم که نمی‌توانیم به مسجد رفته و از دروس و حلقه‌های علمی استفاده کنیم. ناچاریم نوارهای علمی را خریده و به آنها گوش کنیم. سؤالم این است که آیا ثواب کسی که به این نوارها گوش می‌دهد، با ثواب آنهایی که در مسجد نشسته و در این حلقه‌های درسی […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه