(۳۶۹) حکم قربانی کردن برای مردگان

(۳۶۹) سوال: بیشتر مردم منطقه‌ی ما نماز می‌خوانند، روزه می‌گیرند، حج می‌روند و زکات می‌پردازند و لا اله الا الله می‌گویند اما (پناه بر الله) قبور صالحان را واسطه‌ای میان خود و الله قرار می‌دهند، به سوی این قبرها سفر می‌کنند، بر سر قبرها جشن‌ها برگزار می‌کنند، کودکان و زنان را با خود می‌برند، گوسفندان زیادی قربانی می‌کنند و به این معبودات غیر الله سوگند می‌خورند. آیا از این حیواناتی که ذبح می‌کنند و البته اسم الله را نیز هنگام ذبح یاد می‌کنند بخوریم؟ لطفا ما و آن‌ها را راهنمایی نمایید.

جواب:

اگر ذبح کردن این حیوانات برای تقرب و نزدیکی به مردگان باشد، برای غير الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ ذبح شده است که خوردن آن حلال نیست هر چند که نام الله نیز بر آن‌ برده شود؛ زیرا در این فرموده‎‌‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ وارد می‌شود: {وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ} [المائده: ۳]: (و آن‌ چه برای بت‌ها ذبح کرده شود) بنابراین برایتان حرام است که از آن بخورید.

عمل این افراد، شرک به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است زیرا تقرب جستن با ذبح، از اعمال خاص و ویژه‌ای است که فقط برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ انجام می‌شود و انجام آن برای دیگران جایز نیست زیرا از عبادت است؛ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ * لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ} [الانعام: ۱۶۲-۱۶۳]: (بگو: قطعا نماز، ذبح و قربانی، زندگی‌ و مرگ من فقط برای الله پروردگار جهانیان است که هیچ شریکی ندارد و به این فرمان یافته‌ام و من نخستین مسلمانان هستم).

بنابراین بر علما واجب است آن افراد جاهل را نصیحت کنند و برایشان توضیح دهند که این عمل، شرک به الله است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با وجود شرک، هیچ عملی را از انسان نمی‌پذیرد؛ زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ} [النساء: ۴۸]: (قطعا الله این که به او شرک ورزیده شود را نمی‌بخشد و گناهان کم‌تر از آن ‌را برای هر کس بخواهد، می‌بخشد) همچنین جایز نیست علمایی که این وضعیت را می‌بینند و از حکم اعمال آنان اطلاع دارند سکوت کنند زیرا سکوت کردن در چنین حالتی به معنای تأیید و موافقت با این آنان در این شرک است. عوام مردم، دنباله‌رو و وابسته به علما هستند و علما مسئول آنان هستند؛ علما در علم، عمل و دعوت به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ میراث‌بران پیامبران هستند و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در روز رستاخیز، آنان را در مقابل چیزهایی که می‌دانستند، بازخواست می‌نماید: {وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ} [آل عمران: ۱۸۷]: (هنگامی که الله از کسانی که به آنان کتاب داده شده است پیمان گرفت که باید آن ‌را برای مردم تبیین نمایید و آن ‌را پنهان نکنید. پس آن‌ را پشت سر انداختند و به بهای اندکی فروختند. چه چیز بدی خریدند!).

در نتیجه اگر این وضعیت بسیار شایع است (چنان که سؤال کننده یاد کرد) فقط به خاطر کوتاهی علما در بیان حقیقت است اما اگر اهل علم، حکم این اعمال را برای عوام مردم توضیح دهند و بیان نمایند مردم، بسیار زود پذیرفته و فرمان می‌برند. از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌خواهیم که ما و آنان را موفق گرداند و ما را برای ادای آن ‌چه بر عهده‌ی ما قرار داده است یاری نماید.

***

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من جمهورية مصر العربية يوجد عندنا أغلب الناس الذين يصومون ويصلون ويحجون ويزكون ويقولون: لا إله إلا الله ولكن -والعياذ بالله – يجعلون قبور الصالحين واسطة بينهم وبين الله، ويشدون لهم الرحال، ويعملون حفلات فوق القبور، ويأخذون الأطفال والنساء، ويذبحون الكثير من الغنم والماعز، ويحلفون بهذه الأوثان. فهل نأكل من هذه الذبائح وهم يذكرون الله عليها؟ نرجو التوجيه منكم لنا ولهم.

فأجاب رحمه الله تعالى: هذه الذبائح إذا كان المقصود بها التقرب إلى هؤلاء الأموات فهي مما ذبح لغير الله فلا يحل أكلها، ولو ذكروا اسم الله عليها؛ لأنها داخلة في قوله تعالى: ﴿ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ ﴾ [المائدة: ٣]. فحرام عليكم أن تأكلوا منها شيئًا.

أما بالنسبة لهم فإن عملهم هذا إشراك بالله -عز وجل-؛ لأن التقرب بالذبح من خصائص الله سبحانه وتعالى أي من الأمور المختصة به، ولا يجوز صرفها لغيره؛ لأنها من العبادة، كما قال الله تعالى: ﴿ قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ المُسْلِمِينَ ﴾ [الأنعام: ١٦٢-١٦٣].

و على هذا فيجب على العلماء أن ينصحوا أولئك الجهال، وأن يبينوا لهم أن هذا من الشرك بالله، وأن الشرك بالله لا يقبل الله معه عملا؛ لأن الله تعالى قال: ﴿ إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ ﴾ [النساء: ٤٨]. ولا يجوز للعلماء العالمين بأحوال هؤلاء العالمين بأحكام ما يفعلونه، لا يجوز لهم السكوت؛ لأن السكوت في مثل هذه الحال إقرار لهم على هذا الشرك، والعامة متعلقون بالعلماء، والعلماء مسئولون عنهم، وهم – أعني العلماء- ورثة الأنبياء في العلم والعمل، والدعوة إلى الله عز وجل، وسيسألهم الله -عز وجل- يوم القيامة عما علموا، كما قال تعالى: ﴿ وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَبَ لتبينَهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَكْتُمُونَهُ, فَنَبَدُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَبِئْسَ مَا يشترون ﴾ [آل عمران: ۱۸۷].

فالحاصل أنه إذا كان الأمر -كما وصف السائل – شائعا كثيرًا بين الناس فما ذلك إلا لتقصير أهل العلم في بيان الحق، ولو أن أهل العلم بينوا للعامة حكم صنيعهم هذا لكان العامة أقرب شيء إلى الامتثال والانقياد. ونسأل الله تعالى لنا ولهم التوفيق وأن يعيننا على أداء ما حملنا بمنه و كرمه.