(۳۱۰) سوال: آیا فرد مسیحی که اهل کتاب است، جزو کافران برشمرده می‌شود؟ اهل کتاب چه کسانی هستند؟

جواب:

اهل كتاب، يهود و نصارى هستند که خود را مسیحی نامیده‌اند؛ علت نام‌گذاری آنان به اهل كتاب این است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کتاب‌هایی را بر پیامبرانش نازل نمود: تورات را بر موسى ﷺ نازل نمود که یهود، دین خود را از آن می‌گیرند و انجیل را بر عيسى ﷺ نازل نمود که نصارى دین خود را از آن می‌گیرند که اکنون خود را مسیحی می‌نامند.

دين يهود با دين نصارى منسوخ شده است؛ یعنی بر یهود واجب است از دین نصاری پیروی کنند زمانی که دین نصاری برپا بود و دين نصارى و دیگر ادیان نیز به وسیله‌ی اسلام منسوخ شد که پیامبر ﷺ برای تبلیغ آن برانگیخته شد. بنابراین دین اسلام، ناسخ تمام ادیان است و هیچ دینی غیر از اسلام نزد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مقبول و پذیرفتنی نیست. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الإسلام} [آل عمران: ۱۹]: (دین نزد الله، فقط اسلام است) این صیغه‌ بیان‌گر حصر است؛ بدین مفهوم که هیچ دینی غیر از اسلام، نزد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پذیرفته نیست. همچنین می‌فرماید: {وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الإسلام دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ} [آل عمران: ۸۵]: (کسی ‌که دینی غیر از دین اسلام را برگزیند، هرگز از او پذیرفته نمی‌شود و  او در آخرت از جمله زیان کاران است) این آیه دلیلی است ‌که هیچ دینی غیر از اسلام، نزد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ قابل قبول نیست و پیروان ادیان دیگر در آخرت، زیان‌کاران هستند که هیچ بهره‌ای از پاداش ندارند و این وصف، فقط بر کافران صدق می‌کند. بنابراین تمامی نصارى و يهود، بر دین و آیینی هستند که نزد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مقبول نیست لذا کافر هستند که البته کفر این‌ها با ایمان آوردن به پیامبر ﷺ و پیروی از او، برطرف می‌شود. اگر آن‌ها به پیامبر ﷺ ایمان بیاورند در حقیقت به مقتضا و مدلول کتاب‌های خودشان عمل کرده‌اند همان طور که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ * الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النبیَّ الأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالإِنجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ * قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ يُحْيي وَيُمِيتُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبیِّ الأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ} [الاعراف: ۱۵۶-۱۵۸]: (رحمت من همه چیز را فرا گرفته است  که آن‌ را برای کسانی محقق خواهم کرد که تقوا پیشه می‌کنند و زکات را می‌پردازند و آنان به آیات ما ایمان می‌‌آورند. آنان که از فرستاده‌ی پیامبر درس‌ناخوانده پیروی کنند که در تورات و انجیلی که نزد آن‌ها است وصف او را نگاشته می‌یابند که آن‌ها را به خوبی امر می‌کند، از زشتی باز می‌دارد، پاکی‌ها را بر آنان حلال می‌نماید، پلیدی و ناپاکی‌ها را بر آنان حرام می‌گرداند و بارهای سنگین که چون زنجیر به گردن دارند را از آنان بر می‌دارد. پس آنان که به او ایمان آوردند، او را بزرگ داشتند و یاری نمودند و از نوری که با او نازل شده پیروی نمودند، آنان همان رستگاران هستند. بگو: ‌ای مردم! من فرستاده‌ی الله به سوی همگی شما هستم که فرمان‌روایی آسمان‌‌ها و زمین از آنِ او است، هیچ معبود شایسته‌ای جز او وجود ندارد و او است که زنده می‌کند و می‌میراند. بنابرای به الله و به فرستاده‌‌اش پیامبر درس‌ناخوانده که به الله و سخنان او ایمان دارد ایمان آورید و از او پیروی کنید که قطعا هدایت می‌شوید).

مدلول این دو آیه این است که پیامبر ﷺ در تورات و انجیل، معروف است و بر پیروان این دو کتاب، واجب است که به او ایمان آورده و از او پیروی کنند. عيسى بن مريم ﷺ نیز به قومش فرمود: {يَا بَنِي إِسْرائيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ} [الصف: ۶]: (ای بنی اسرائیل! من فرستاده‌ی الله به ‌سوی شما هستم تا کتاب تورات که قبل از من آمده را تصدیق ‌کنم و به آمدن پیامبری بعد از من که نامش احمد است مژده ‌دهم. وقتی آن پیامبر، آیات و معجزات را برایشان آورد، گفتند: این سحری آشکار است) مژده‌ دادن عيسى عَلَيْهِ‌السَّلَام به آمدن پیامبر محمد ﷺ دلالت می‌دهد که بر پیروانش واجب است از پیامبر محمد پیروی کنند؛ اگر چنین نبود، اصلا مژده‌ دادن وی فایده‌ای نداشت؛ بلکه انسان فقط به چیزی بشارت می‌دهد که برایش خیر و خوبی به ارمغان بیاورد. بنابراین هر کس به پیامبر محمد ﷺ کفر بورزد از جمله یهود، نصاری و دیگران، وی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کافر شده است؛ زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ تمام بندگانش را فرمان داده که به فرستاده و پیامبر درس‌ناخوانده‌اش ایمان بیاورند و تبیین نمود که همین، مسیر رستگاری، هدایت و درستی است و هر دین و آیین دیگری گمراهی است. از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سلامتی و هدایت را خواستاریم.

***