(۲۸۷) سوال: بر کسی‌ که معراج را انکار کند یا آن ‌را تفسیرش تأویل نماید چگونه حکم می‌کنید‌؟

جواب:

بر کسی که معراج را انکار کرده چنین حکم می‌کنیم که اگر حق برایش آشکار گشته و نصوص شرعی از سنت صریح و ظاهر آیات قرآن که وارد شده را می‌داند، با این انکار، کافر است زیرا در این صورت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و پیامبرش ﷺ را تکذیب کرده است. اگر در این زمینه شبهه دارد، واجب است شبهه‌اش برطرف شود. چنان چه بعد از رفع شبهه، هم چنان بر اعتقادش اصرار ورزید، حکم به کافر بودن وی می‌شود زیرا معجراج، حق و ثابت است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در قرآن به آن اشاره فرموده است: {وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى * مَا ضَلَّ صَاحِبُکُمْ وَمَا غَوَى * وَمَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى * إِنْ هُوَ إِلا وَحْیٌ یُوحَى * عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوَى * ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى * وَهُوَ بِالأفُقِ الأعْلَى * ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى}: (سوگند به ستاره که فرود مى‏آيد، يار شما نه گمراه شده و نه در نادانى مانده است؛ و از سر هوس سخن نمى‏گويد؛ اين سخن فقط وحي است كه وحى مى‏شود. آن ‌را فرشته‌ی توان‌مند به او آموخت؛ نيرومندى كه ايستاده، در حالى كه او در افق اعلى بود؛ سپس نزديك آمد و نزديك‌تر شد) تا این که فرمود: {لَقَدْ رَأَى مِنْ آیَاتِ رَبِّهِ الْکُبْرَى} [النجم: ۱-۱۸]: (به راستى كه برخى از آيات بزرگ پروردگار خود را ديد).

داستان إسراء نیز با نصّ قرآن در این فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ ثابت است: {سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى} [إلاسراء: ۱]: (بی‌عیب و منزه است ذاتی که در شبی، بنده‌اش را از مسجد الحرام به مسجد الاقصی روانه فرمود) احادیث زیادی درباره‌ی ماجرای معراج نقل شده که دلالت می‌دهد این واقعه، حق و ثابت است؛ بدین خاطر است که بسیاری از علما، آن را در کتاب‌های عقیده آورده و از آن ضمن عقاید اهل سنت و جماعت یاد کرده‌اند.

به همبن مناسبت دوست دارم یادآور شوم که در مورد معراج، سخنان دروغین‌ بسیاری به رسول الله ﷺ نسبت داده‌اند؛ مانند كتابی که بین مردم متداول است و روایتش را به ابن عباس رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ نسبت می‌دهند؛ در این کتاب، سخنان زشت و دروغ‌ بسیاری وجود دارد که از رسول الله ﷺ ثابت نیست لذا لازم است که انسان از آن دوری کرده و خودداری کند.

***