(۲۷۸) بعضی از اموری که موجب خروج از دین می‌شود

(۲۷۸) سوال: لطفا بعضی از اموری که موجب خروج از دین می‌شود اعم از قولی، فعلی و عملی را ذکر نمایید تا این که الله را با بصیرت و آگاهی عبادت کنم. همچنین لطفا چند کتاب که به طور تخصصی به امور توحید پرداخته باشد را معرفی کنید؟

جواب:

محدود کردن چیزهایی که موجب خروج از دین می‌شود، ممکن نیست؛ زیرا بسیار هستند؛ اما می‌توان این قاعده را قرار داد که محور آن‌ چه موجب خروج از اسلام می‌شود این دو امر هستند: انکار و استكبار.

انکار بدین معنا که انسان چیزی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و پیامبرش ﷺ از آن خبر داده‌اند را انکار می‌کند که در این صورت تکذیب کرده است یا حکمی از احکام واضح شریعت که همه‌ی مسلمانان بر آن اجماع و اتفاق نموده‌اند را انکار کند.

استكبار بدین معنا است که به اسلام اقرار داشته باشد اما الله را عبادت نکند. مثلاً کسی که نماز نمی‌خواند کافر است با وجود این که به الله و شریعت ایمان دارد و آن را تکذیب نمی‌کند اما استکبار و سرکشی نموده و نماز نخوانده است. البته لازم نیست کسی که نماز نمی‌خواند مستکبر و سرکش باشد بلکه حتی اگر از روی سستی و تنبلی و بدون عذر و جهل نماز را ترک کند اگر از سرزمین‌های اسلامی دور باشد در حقیقت، مستکبر است.

بنابراین تمام انواع ارتداد و برگشت از دین، به همین دو حالت بر می‌گردد: انکار و استکبار؛ اما جزئیات، بسیار زیاد هستند که می‌توان به آن چه فقها رَحِمَهُمُ‌الله در باب احکام مرتد بیان نموده‌اند مراجعه نمود.

بهترین کتاب پیرامون توحید کتاب التوحيد تألیف شيخ الإسلام محمد بن عبد الوهاب رَحِمَهُ‌الله است که عبارت از کتابی جامع است که مسائل مربوط به توحید و دلایل آن را در خود جمع نموده است. از جمله بهترین کتاب‌ها پیرامون عقیده العقيدة الواسطية تألیف شيخ الإسلام ابن تيمية رَحِمَهُ‌الله است؛ سپس هرگاه طالب علم، اندکی پیشرفت نمود کتاب العقيدة التدمرية سپس طالب علم می‌تواند کتاب‌های طولانی مانند کتاب مختصر الصواعق المرسلة که اصل این کتاب تألیف ابن القيم رَحِمَهُ‌الله است را مطالعه کند و کتاب‌های دیگری نیز وجود دارد؛ اما نخستین و اصلی‌ترین مرجع، كتاب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و سنت صحیح رسول الله ﷺ است.

***

تعداد بازدید: 6

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أرجو من فضيلتكم أن تذكروا لي بعض الأمور التي تخرج من الملة، سواء كانت هذه أقوالا أم أعمالًا، أم اعتقادا؛ بحيث أعبد الله على بصيرة. كما أرجو من فضيلتكم أن تذكروا لي بعض الكتب المتخصصة في أمور التوحيد.

فأجاب رحمه الله تعالى: لا يمكن أن نحصر الأشياء التي تخرج من الملة؛ لأنها كثيرة الأفراد، لكن يمكن أن نذكر ،قاعدة، وهي: أن الذي يخرج من الملة هو يدور على أمرين: إما الإنكار، وإما الاستكبار.

أعني: إما أن ينكر الإنسان شيئًا أخبر الله به ورسوله فيكذبه، أو ينكر حكما من أحكام الشريعة الظاهرة التي أجمع المسلمون عليها.

أو الاستكبار، وهو: أن يقر بذلك، لكن لا يعبد الله فتارك الصلاة أنه يؤمن بالله ويؤمن بالشريعة ولا يكذب بها، ولكنه -مثلا- كافر مع استكبر فلم يصل، ولا يلزم أن يكون تارك الصلاة مستكبرا، ليس بلازم، بل إذا تركها متهاونا بلا عذر ، ولا جهل منه إذا كان بعيدا عن المدن الإسلامية فإنه في الحقيقة مستكبر.

فجميع أنواع الردة تعود إلى هذا إلى الإنكار أو الاستكبار، لكن التفاصيل كثيرة جدا، ويمكن أن ترجع إلى ما ذكره الفقهاء -رحمهم الله – في باب أحكام المرتد.

أما أحسن كتاب في التوحيد فهو كتاب «التوحيد» لشيخ الإسلام محمد ابن عبد الوهاب رحمه الله، وهو كتاب جامع بين الدلائل والمسائل. ومن أحسن الكتب في العقيدة: «العقيدة الواسطية» لشيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله، ثم إذا ترقى الإنسان شيئًا فالعقيدة التدمرية، ثم إذا ترقى الإنسان أكثر فالكتب المطولة؛ مثل مختصر الصواعق المرسلة الذي أصله لابن القيم رحمه الله وغير ذلك. والمرجع الأصل والأول هو كتاب الله -عز وجل-، وما صح عن رسول الله – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-.