چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۷۵) حکم آویزان کردن تمیمه

(۷۵) سوال: حکم آویزان کردن تمیمه چیست؟

جواب:

تمیمه‌ها یا از آیات قرآن نوشته می‌شود یا از غیر از آن؛ اگر از قرآن نوشته شود، علمای سلف و خلف پیرامون آن اختلاف‌ نظر دارند، بدین صورت که برخی از علما گفته‌اند: آویزان کردن آن جایز است و اشکالی ندارد و چه بسا به این فرموده‌ی اللهسُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیز استدلال نمایند: «وَهَذَا كِتَابٌ أَنزَلنَاهُ مُبَارَك» [أنعام ۹۲] : (این کتاب مبارکی است که نازل کرده‌ایم) پس این کار را از جمله برکت قرآن می‌شمارند که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شر و چشم ‌زخم را از کسی که آن را آویزان کند، دفع می‌نماید.

برخی از علما نیز گفته‌اند: آویزان کردنش حرام است؛ زیرا اثبات مشروعیت چنین چیزهایی جایز نیست؛ مگر این که دلیلی از قرآن یا سنت وجود داشته باشد که در قرآن و سنت نیز دلیلی برای سودمند بودن آویزان کردن قرآن، وجود ندارد بلکه فقط به کسی سود می‌رساند که آن را قرائت می‌کند. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیز می‌فرماید: «كِتَابٌ أَنزَلنَاهُ إِلَیكَ مُبَارَك لِّیَدَّبَّرُوا ءَایَاتِهِۦ وَلِیَتَذَكَّرَ أُولُوا ٱلأَلبَابِ» [ص: ۲۹] : (کتابی پربرکت است که آن را بر تو نازل کردیم تا در آیاتش بیندیشند و خردمندان پند گیرند) پس برکت قرآن فقط با تطبیق آنچه شریعت بدان دستور داده، به دست می‌آید. این دیدگاه، راجح و برگزیده است؛ یعنی جایز نیست تمیمه‌هایی از قرآن، بر سینه آویزان شود یا زیر بالشت و… قرار دهند. کسی که بخواهد خود را با قرآن، درمان کند باید روش درمان وی نیز مطابق سنت باشد.

اگر تمیمه‌ها از غیر قرآن و از جمله طلسم‌هایی باشد که بی‌معنا هستند یا نوشته‌ای مانند نقش‌هایی باشد که قابل خواندن نیستند و…، آویختن آن‌ها حرام هستند‌ و برای هیچ کس و به هیچ وجه جایز نیست آن را به خودش آویزان کند؛ زیرا گاهی اسم‌های شیاطین و جن‌های شرور بر آن نوشته می‌شود؛ در این مسائل چیزی که معنایش را نمی‌دانید، جایز نیست از آن استفاده کنید.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما الحكم في تعليق التمائم؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: التمائم لا يخلو إما أن تكون من القرآن أو من غيره، فإن كانت من القرآن ففيها خلاف بين أهل العلم من السلف والخلف. فمن العلماء من يقول: إن تعليقها جائز ولا بأس به، وربما يستدل بقوله تعالى: ﴿وَهَذَا كِتَبُ أَنزَلْتَهُ مُبَارَكُ﴾ [الأنعام: ۹۲]، ويجعل هذا من بركة القرآن أن الله -تعالى- يرفع به العَيْنَ والشَّرَّ ممن عَلَّقَهُ.

وقال بعض أهل العلم من السلف والخلف: إن تعليقه محرم، وذلك لأن مثل هذه الأمور لا يجوز إثباتها إلا بدليل من الكتاب والسنة، وليس في الكتاب والسنة دليل على أن تعليق القرآن يكون نافعا لصاحبه، وإنما ينفع من يقرؤه، وقد قال الله تعالى -: ﴿كِتَبُ أَنزَلْتَهُ إِلَيْكَ مُبَرَكَ لِيَدَّبَّرُوا ءَايَتِهِ، وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الأَلْبَبِ﴾ [ ص: ۲۹] فَنَيْلُ البركة من القرآن إنما يكون على حسب ما جاءت به الشريعة.

وهذا هو القول الراجح أنه لا يجوز أن تُعَلَّقَ التمائم من القرآن على الصدر، ولا أن تجعل تحت الوسادة وما أشبه ذلك، ومن أراد أن يستشفي بالقرآن فليستشف به على حسب ما جاءت به السنة.

وأما إذا كانت التمائم من غير القرآن من طلاسم لا يدرى ما معناه، أو كتابة كالنقوش لا تقرأ وما أشبهها فإنها محرمة محرمة بلا شك، ولا يجوز للمرء أن يُعَلِّقَهَا بأي وجه من الوجوه، لأنها قد تكون أسماء شياطين، أو أسماء عفاريت من الجن أو ما أشبه ذلك، والشيء الذي لا تدري معناه لا يجوز لك أن تتناوله وتستعمله في مثل هذا الأمور.

مطالب مرتبط:

(۹۷) نوشتن تعویذ برای حفظ محصولات کشاورزی

این عمل از لحاظ حسی و از لحاظ شرعی ثابت نیست و هر سببی که از طریق حس و از طریق شرع، معلوم و ثابت نباشد، قرار دادنش به عنوان سبب، حرام است.

ادامه مطلب …

(۱۰۱) حکم شوم دانستن خانه

چه بسا برخی از خانه‌ها، وسایل نقلیه و همسران، شوم پنداشته شوند که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر اساس حکمت خود در همراهی با آن‌ها ضرر، از دست دادن منفعت یا ... قرار داده است.

ادامه مطلب …

(۴۷) مؤمن بین رجاء (امید) و خوف (ترس)

واجب است مؤمن در حرکتش به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مانند دو بال پرنده بین خوف و رجاء باشد. امام احمدرَحِمَهُ‌الله می‌فرماید: (شایسته است خوف و رجاء انسان ‌هم‌اندازه باشد اما اگر یکی بر دیگری غالب شود صاحبش هلاک می‌شود)....

ادامه مطلب …

(۶۸) خواندن قرآن بر آب

در این موارد سنتی از رسول الله ﷺ سراغ ندارم ولی از عمل سلف صالح وارد شده و تجربه شده است؛ که در این صورت می‌گوییم: اشکالی ندارد.

ادامه مطلب …

(۸۶) آیا جایز است تعویذ ‌‌را از مکانش خارج نمود؟

نقض و ابطال سحر به کمک سحر، ممنوع است؛ اما گاهی حالت‌های خاصی پیش می‌آید که به طور خاص بررسی می‌شود....

ادامه مطلب …

(۵۲) طلب یاری از الله

دعا فقط برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و استعاذه و پناه بردن فقط به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌باشد، مالکیت نیز فقط برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است زیرا او مستحق است که دعا شود و به وی پناه برده شود و او دارای فضل و احسان است.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه