(۷۵) سوال: حکم آویزان کردن تمیمه چیست؟
جواب:
تمیمهها یا از آیات قرآن نوشته میشود یا از غیر از آن؛ اگر از قرآن نوشته شود، علمای سلف و خلف پیرامون آن اختلاف نظر دارند، بدین صورت که برخی از علما گفتهاند: آویزان کردن آن جایز است و اشکالی ندارد و چه بسا به این فرمودهی اللهسُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ نیز استدلال نمایند: «وَهَذَا كِتَابٌ أَنزَلنَاهُ مُبَارَك» [أنعام ۹۲] : (این کتاب مبارکی است که نازل کردهایم) پس این کار را از جمله برکت قرآن میشمارند که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ شر و چشم زخم را از کسی که آن را آویزان کند، دفع مینماید.
برخی از علما نیز گفتهاند: آویزان کردنش حرام است؛ زیرا اثبات مشروعیت چنین چیزهایی جایز نیست؛ مگر این که دلیلی از قرآن یا سنت وجود داشته باشد که در قرآن و سنت نیز دلیلی برای سودمند بودن آویزان کردن قرآن، وجود ندارد بلکه فقط به کسی سود میرساند که آن را قرائت میکند. الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ نیز میفرماید: «كِتَابٌ أَنزَلنَاهُ إِلَیكَ مُبَارَك لِّیَدَّبَّرُوا ءَایَاتِهِۦ وَلِیَتَذَكَّرَ أُولُوا ٱلأَلبَابِ» [ص: ۲۹] : (کتابی پربرکت است که آن را بر تو نازل کردیم تا در آیاتش بیندیشند و خردمندان پند گیرند) پس برکت قرآن فقط با تطبیق آنچه شریعت بدان دستور داده، به دست میآید. این دیدگاه، راجح و برگزیده است؛ یعنی جایز نیست تمیمههایی از قرآن، بر سینه آویزان شود یا زیر بالشت و… قرار دهند. کسی که بخواهد خود را با قرآن، درمان کند باید روش درمان وی نیز مطابق سنت باشد.
اگر تمیمهها از غیر قرآن و از جمله طلسمهایی باشد که بیمعنا هستند یا نوشتهای مانند نقشهایی باشد که قابل خواندن نیستند و…، آویختن آنها حرام هستند و برای هیچ کس و به هیچ وجه جایز نیست آن را به خودش آویزان کند؛ زیرا گاهی اسمهای شیاطین و جنهای شرور بر آن نوشته میشود؛ در این مسائل چیزی که معنایش را نمیدانید، جایز نیست از آن استفاده کنید.
***