جمعه 24 ذیحجه 1446
۳۰ خرداد ۱۴۰۴
20 ژوئن 2025

۴۹۲ – حکم سخنانی در عصبانیت مانند: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد» یا «لعنت الله بر این مریضی که مرا زمین‌گیر کرده»

۴۹۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم اینکه انسان با عصبانیت بگوید: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد»، یا بگوید: «لعنت الله بر مریضی که مرا زمین گیر کرده»، چیست؟

جواب دادند: اگر با پشیمانی و عصبانیت از قَدَر بگوید: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد»، حرام است، و جایز نیست انسان آن را بر زبان آورد. به دلیل فرموده‌ی رسول الله علیه الصلاة و السلام: «بر آنچه برایت سودمند است، حریص باشد، و از الله استعانت بجوی و از خود عجز نشان نده. اگر چیزی شد، نگو اگر چنین می‌کردم، چنان می‌شد. زیرا گفتنِ «اگر»، در شیطان را باز می‌کند. اما بگو: الله مقدّر فرمود، و هر چه اراده کند، انجام می‌دهد». این چیزی است بر انسان واجب است. واجب است چیزی که به آن دستور داده شده را انجام دهد، و تسلیم قضا و قدر باشد. زیرا هر چه الله خواست، می‌شود، و هر چه نخواهد، نمی‌شود.

اما کار کسی که مریضی و دیگر مصیبت‌هایی را که به او می‌رسد و همه از افعال الله هستند، لعنت می‌کند، از بزرگ‌ترین قباحت‌ها است. زیرا لعنت کردن مرض که یکی از افعال الله است، به مثابه دشنام دادن به الله است. بر کسی که چنین چیزی می‌گوید، واجب است توبه کرده و به دینش باز گردد، و بداند که مرض، به وسیله‌ی قضا و قدر الهی است، و هر مصیبتی که به او می‌رسد، به خاطر کارهای خودش است، و الله به او ظلم نمی‌کند، بلکه اوست که به خود ظلم می‌کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(492) وسئل فضيلة الشيخ: عن قول الإنسان متسخطاً: “لو أني فعلت كذا لكان كذا”، أو يقول: “لعنة الله على المرض هو الذي أعاقني”؟

فأجاب بقوله: إذا قال: “لو فعلت كذا لكان كذا” ندماً وسخطاً على القدر، فإن هذا محرم ولا يجوز للإنسان أن يقوله، لقول النبي، عَلَيْهِ‌الصَّلَاةُوَالسَّلَام: “احرص على ما ينفعك، واستعن بالله، ولا تعجز، فإن أصابك شيء فلا تقل : لو أني فعلت لكان كذا وكذا، فإن لو تفتح عمل الشيطان، ولكن قل : قد قدر الله وما شاء فعل” (رواه مسلم). وهذا هو الواجب على الإنسان أن يفعل المأمور وأن يستسلم للمقدور، فإنه ماشاء الله كان، ومالم يشأ لم يكن.

وأما من يلعن المرض وما أصابه من فعل الله – عَزَّوَجَلَّ – فهذا من أعظم القبائح ـ والعياذ بالله ـ لأن لعنه للمرض الذي هو من تقدير الله تعالى بمنزلة سب الله ـ سُبْحَانَهُ‌وَتعالى ٰ ـ فعلى من قال مثل هذه الكلمة أن يتوب إلى الله، وأن يرجع إلى دينه، وأن يعلم أن المرض بتقدير الله، وأن ما أصابه من مصيبة فهو بما كسبت يده، وما ظلمه الله، ولكن كان هو الظالم لنفسه.

مطالب مرتبط:

۴۵۵ – حکم تعریف کردن انسان از خودش چیست؟

۴۵۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم تعریف انسان از خودش چیست؟ جواب دادند: اگر منظور از این کار، این است که انسان از نعمت‌های الله تعالی بر خود سخن بگوید، یا برای اینکه نزدیکان و دوستانش به او اقتدا کنند، اشکالی ندارد. اما اگر منظور از آن تزکیه‌ی نفس و درشتی بر […]

ادامه مطلب …

۴۸۵ – توضیح بیشتر در مورد اصطلاح «متفکر اسلامی»

در فتوای شماره‌‌ی «484» فرمودید که کلمه‌ی فکر اسلامی جایز نیست. زیرا به این معناست که اسلام عبارت از افکاری است که ممکن است درست یا نادرست باشند. اما در مورد اطلاق کلمه‌ی «متفکر اسلامی» فرمودید که اشکالی ندارد. چون فکر شخص تغییر می‌کند و ممکن است صحیح باشد یا بر عکس. اما کسانی که اصطلاح «متفکر اسلامی» را به کار می‌برند، می‌گویند: منظور ما، فکر اشخاص است و در مورد اسلام به عنوان یک کلّ، یا در مورد شریعت اسلامی، حرف نمی‌زنیم. آیا با این تفسیری که ذکر شد، باز هم اصطلاح «متفکر اسلامی» جایز است یا خیر؟ و اگر خیر، چه اصطلاحی جایگزین آن شود؟

ادامه مطلب …

۴۶۷ – منظور از روح و نفْس چیست؟ و فرق بین روح و نفس چیست؟

۴۶۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: منظور از روح و نفس چیست؟ همچنین، فرق بین این دو در چیست؟ جواب دادند: غالبا روح به آن چیزی اطلاق می‌شود که دارای حیات است. چه این حیات، حسّی باشد یا معنوی. قرآن، روح نامیده شده. الله تعالی می‌فرماید: {وَكَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا}[۱]، یعنی: […]

ادامه مطلب …

۴۴۶ – آیا درست است بگوییم: «به فضل فلانی، این مساله تغییر کرد»، یا «با تلاش من، چنین شد»؟

۴۴۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا این عبارت بدون اشکال است: «به فضل فلانی، این مساله تغییر کرد»، یا «با تلاش من، چنین شد»؟ جواب دادند: این عبارت در صورتی که شخص مذکور، اثری در حصول آن داشته باشد، صحیح است. زیرا انسان وقتی به برادرش نیکی کند، بر او فضل دارد. […]

ادامه مطلب …

۵۰۲ – حکم گفتن این عبارت چیست: «در آخرین منزلگاهش دفن شد»؟

۵۰۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این عبارت چیست: «در آخرین منزلگاهش دفن شد»؟ جواب دادند: اینکه کسی بگوید: «در آخرین منزلگاهش دفن شد»، حرام است و جایز نیست گفته شود. زیرا وقتی بگویی: آخرین منزلگاه، مقتضایش این است که قبر آخرین منزل اوست، و این متضمن انکار بعث بعد از […]

ادامه مطلب …

۵۰۰ – وقتی انسان جنازه‌ای را می‌بیند، اگر بگوید: «متوفی کیست»، چه حکمی دارد؟

۵۰۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: وقتی انسان جنازه‌ای را می‌بیند، اگر بگوید: «متوفی کیست»، چه حکمی دارد؟ جواب دادند: بهتر این است که بگوید: متوفّا کیست. اما اگر گفت: متوفی کیست؟ در لغت عربی دارای معناست. زیرا این شخص زندگی‌اش را کرده و به پایان رسانده است. تعداد بازدید: ۳

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه