۴۶۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: چه کسی شایسته است به سیادت توصیف شود؟
جواب دادند: هیچ کسی جز الله تعالی، شایستگی این را ندارد که به سیادت مطلق وصف شود. الله تعالی سیدی است که سیادتش در منتهای درجه است. اما غیر او، با سیادت مقید وصف میشوند. مثل: سید فرزندان آدم، که به رسول الله اصلی الله علیه وسلم گفته میشود. همچنین، سیادت در نسب و با علم و کرم و شجاعت و مُلک است. مانند: سید الملوک. و گاهی نیز با اموری غیر از اینهاست که انسان به وسیلهی آن، سید است. همچنین به شوهر در مقابل زنش، سید گفته میشود. چنان که در این فرمودهی الله تعالی آمده است: {وَأَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَى الْبَابِ}[۱]، یعنی: {و شوهر آن زن را نزد در یافتند}.
اما سید در نسب، آنچه ظاهر است، اینکه منظور از آن کسی است که از نسل رسول الله صلی الله علیه وسلم باشد که اولاد فاطمه یعنی ذریهی او شامل دختران و پسران است. همچنین شریف نیز این گونه است، و چه بسا شریف به کسی اطلاق شود که هاشمی باشد.
همچنین، چه زن یا مرد، سید یا هاشمی باشند، ازدواجشان با غیر سید یا هاشمی، منع شرعی ندارد. سیّد بنی آدم و اشرف آنها؛ محمد رسول الله صلی الله علیه وسلم، دو دخترش، رقیه و ام کلثوم را به ازدواج عثمان در آورد، و دخترش زینب را به ازدواج ابوالعاص بن ربیع در آورد و این دو نفر، یعنی عثمان و ابوالعاص، هیچ کدام هاشمی نبودند.
[۱] – سوره یوسف، آیه «۲۵».