سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

۳۶۲ – حکم قرائت قرآن بر قبر، و حکم دعا برای میت نزد قبر و حکم دعای انسان برای خودش نزد قبر

۳۶۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم قرائت قرآن کریم بر قبر چیست؟ حکم دعا برای میت نزد قبر چیست؟ حکم دعای انسان برای خودش نزد قبر چیست؟

جواب دادند: قرائت قرآن نزد قبور بدعت است و از رسول الله صلی الله علیه وسلم و اصحاب ایشان روایت نشده که چنین کاری کرده باشند. وقتی که از رسول الله صلی الله علیه وسلم و اصحابش چنین چیزی روایت نشده باشد، برای ما نیز شایسته نیست که آن را از خود بسازیم. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم در حدیث صحیح می‌فرماید: «هر امر نو پیدایی در دین بدعت است، و هر بدعتی گمراهی است، و هر گمراهی در آتش جهنم است». بر مسلمانان واجب است به گذشتگانی مانند صحابه و تابعین و پیروان نیکوی آنان اقتدا کنند تا بر خیر و هدایت باشند. زیرا از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت است که فرمود: «بهترین کلام، کلام الله، و برترین هدایت، هدایتی است که محمد صلی الله علیه وسلم آورده است».

اما دعا کردن برای میت نزد قبرش اشکالی ندارد. انسان نزد قبر می‌ایستد و برای میت هر دعایی که میسّر شد می‌کند. مثلا می‌تواند بگوید: «اللهم اغفر له، اللهم ارحمه، اللهم أدخله الجنة، اللهم افسح له فی قبره» و دعاهایی از این قبیل.

اما دعای انسان نزد قبر برای خودش، اگر به قصد همین کار، نزد قبر رفته باشد، بدعت است؛ زیرا مکان خاصی برای دعا وجود ندارد، مگر اینکه نصّ چنین چیزی را ذکر کند و اگر نصّ شرعی نباشد و در سنت هم وجود نداشته باشد – منظورم اختصاص دادن مکانی خاص برای دعاست – ، هر مکانی که باشد، اختصاص دادن آنجا برای دعا کردن، بدعت است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(362) وسئل فضيلة الشيخ : عن حكم قراءة القرآن الكريم على القبور؟ والدعاء للميت عند قبره؟ ودعاء الإنسان لنفسه عند القبر؟

فأجاب بقوله : قراءة القرآن الكريم على القبور بدعة، ولم ترد عن النبي – ﷺ- ولا عن أصحابه؛ وإذا كانت لم ترد عن النبي – ﷺ – ولا عن أصحابه فإنه لا ينبغي لنا نحن أن نبتدعها من عند أنفسنا؛ لأن النبي – ﷺ – قال فيما صح عنه: “كل محدثة بدعة ، وكل بدعة ضلالة ، وكل ضلالة في النار” والواجب على المسلمين أن يقتدوا بمن سلف من الصحابة، والتابعين لهم بإحسان حتى يكونوا على الخير والهدى؛ لما ثبت عن النبي – ﷺ – أنه قال : “خير الكلام كلام الله ، وخير الهدي هدي محمد- ﷺ-” . وأما الدعاء للميت عند قبره فلا بأس به ، فيقف الإنسان عند القبر ويدعو له بما يتيسر، مثل أن يقول :: اللهم اغفر له، اللهم ارحمه، اللهم أدخله الجنة ، اللهم افسح له في قبره، وما أشبه ذلك.

وأما دعاء الإنسان لنفسه عند القبر فهذا إذا قصده الإنسان فهو من البدع أيضاً ؛ لأنه لا يخصص مكان للدعاء إلا إذا ورد به النص؛ وإذا لم يرد به النص، ولم تأت به السنة فإنه – أعني تخصيص مكان للدعاء- أياً كان ذلك المكان – يكون تخصيصه بدعة.

مطالب مرتبط:

۳۷۲ – در مورد برگه‌ای که «سفر خوشبختی» نامیده می‌شود

۳۷۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: نظرتان در مورد این ورقه که «سفر خوشبختی» نامیده شده، چیست: کارت شناسایی:اسم: انسان.ملیت: از خاک.آدرس: کره‌ی زمین.ایستگاه خروج: زندگی دنیا.ایستگاه مقصد: خانه‌ی آخرت.وقت پرواز: {وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ}[۱]، یعنی: {و هیچ‌‌کس نمی‌‌داند که فردا چه دستاوردی خواهد داشت […]

ادامه مطلب …

۳۶۶ – آیا تبرک جستن به پرده‌ی کعبه و دست کشیدن بر آن جایز است؟ آیا درست است که شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله اجازه‌ی چنین کاری را داده است؟

۳۶۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا تبرک جستن به پرده‌ی کعبه و دست کشیدن بر آن جایز است؟ برخی مردم می‌گویند: شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله اجازه‌ی چنین کاری را داده است؟ جواب: تبرک جستن به پرده‌ی کعبه و دست کشیدن به آن، بدعت است؛ زیرا از رسول الله صلی الله […]

ادامه مطلب …

۳۵۵ – حکم جشن تولد چیست؟

۳۵۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم عید تولد چیست؟ جواب دادند: از سوال چنین بر می‌تابد که منظور از عید تولد، جشن تولد گرفتن برای شخص است. هر سال که از تولدش بگذرد، برایش جشنی گرفته و افراد خانواده دور سفره‌ی بزرگ یا کوچکی جمع می‌شوند. نظر من در این مورد این […]

ادامه مطلب …

۳۵۰ – حکم جشن گرفتن به مناسبت تولد پیامبر صلی الله علیه وسلم چیست؟

۳۵۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم جشن گرفتن به خاطر تولد پیامبر صلی الله علیه وسلم چیست؟ جواب دادند: اولا: شب تولد رسول الله صلی الله علیه وسلم به صورت قطعی مشخص نیست. بلکه برخی از معاصرین ثابت کرده‌اند که در شب ۹ ربیع الاول بوده، نه در شب ۱۲ ربیع الاول. […]

ادامه مطلب …

۳۶۹ – حکم گذاشتن خرما بر روی غذا برای دور کردن حشرات

۳۶۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گذاشتن خرما بر روی غذا به خاطر اینکه حشرات به غذا نزدیک نشوند، چیست؟ جواب دادند: نمی‌دانم که چنین کاری، اصل و اساسی در شرع و یا در واقعیت داشته باشد. زیرا حشرات به سمت چیزی می‌روند که خوششان بیاید. برخی از خرما خوششان می‌آید. به […]

ادامه مطلب …

۳۶۱ – حکم اهدای قرائت قرآن به میت چیست؟

۳۶۱ – از شیخ رحمه سوال شد: حکم اهدای قرائت قرآن به میت چیست؟ جواب دادند: این امر به دو صورت واقع می‌شود: اول: نزد قبر میت رفته و در آنجا قرآن بخواند. میت از این کار هیچ نفعی نمی‌برد؛ زیرا شنیدنی که از آن مستفید می‌شود فقط در حال حیات است که همان اجری […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه