سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

(۴۷۶۸) آیا اجر صدقه جاریه به میت میرسد؟

(۴۷۶۸) سوال: آیا اجر صدقه جاریه به میت می­رسد؟ و آیا اجر مال به متوفی خواهد رسید؟

جواب:

باید دید که آیا کسی که صدقه جاریه را انجام داده، خود متوفی قبل از فوت بوده (مثلا آیا مسجدی بنا کرده یا آبسردکنی وقف کرده، یا چاهی برای منفعت عام حفر کرده، یا خیابانی را ترمیم کرده است)؟ اگر پاسخ مثبت باشد که کاملا شرعی بوده و صدقه جاریه محسوب می­گردد.

اما صدقه­ای که از جانب بعضی از نزدیکان و بعد از مرگ انسان بخشیده شود، به مرده می­رسد، اما مراد ترکیب “صدقه جاریه” که منظور رسول الله ﷺ است نخواهد بود. حال این سوال پیش می­آید که برای والدین متوفایمان چه کاری انجام دهیم؟ آیا نماز بخوانیم بهتر است یا صدقه دهیم یا روزه بگیریم یا اینکه برایشان دعا کنیم؟

پاسخ این است که دعا بهترین گزینه برای ایشان است. زیرا رسول الله ﷺ در این باره می­فرمایند:  » إذا ماتَ الإنسانُ انقَطَعَ عَمَلُهُ إلاّ مِن ثَلاثٍ : إلاّ مِن صَدَقَةٍ جارِيَةٍ ، أو عِلمٍ يُنتَفَعُ بِهِ ، أو وَلَدٍ صالِحٍ يَدعو لَهُ» «هر گاه انسان بميرد، رشته عملش قطع مى شود مگر سه چيز كه دنباله دارد : صدقه جاريه، يا دانشى كه مردم از آن بهره مند شوند، يا فرزند نيكوكارى كه برايش دعا كند. «

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: الصدقة الجارية هل تصل إلى الميت والمال هل يصل إلى الميت في الأجر؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: الصدقة الجارية يجب أن نعلم أن الذي قام بها هو الميت نفسه قبل أن يموت كرجل بنى مسجدا، فهذا صدقة جارية، ورجل أوقف برادة ماء، فهذه صدقة جارية، ورجل حفر بئرا يستقي منها الناس، فهذه صدقة جارية، ورجل أصلح طرقا وَعِرَة ليسهلها على الناس، فهذه صدقة جارية. أما الصدقة التي تكون من بعض الأقارب بعد موت الإنسان، فهذه تصل إلى الميت، لكن ليست هي المرادة بقول الرسول: «صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ». وحينئذ يبقى النظر هل الأولى والأفضل للإنسان أن يتصدق عن والديه، أو يصلي عن والديه، أو يصوم عن والديه بعد موتهما، أو الأفضل الدعاء لهما. والجواب: الأفضل الدعاء لهما، استر شادا بتوجيه الرسول -عليه الصلاة والسلام- وذلك حين قال: «إِذَا مَاتَ الْإِنْسَانُ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ».

مطالب مرتبط:

(۴۷۸۰) حکم ساخت مسجد جدید در نزدیکی مسجدی که از پیش بنا شده است

اگر مسجدی که برای این اشخاص بنا نهاده­ای اکنون از آنها بسیار دور است و از تو می­خواهند که آن را به مکانی نزدیکتر منتقل کنی و کسی به مسجد اولی نیاز ندارد، پس انتقال مسجد به جایی که برای ایشان نزدیکتر باشد اشکالی ندارد..

ادامه مطلب …

(۴۷۸۴) حکم استفاده شخصی از زمینی که وقف شده است

هر کس که کاربری آن را تغییر دهد گناه متوجه او خواهد بود. ..

ادامه مطلب …

(۴۷۷۹) حکم فروش موقوفه و نحوه مصرف پول آن

باید پول این وقف صرف خرید ملک یا زمین یا هر چیز دیگری که منفعت آن مستمر است گردد و نباید به یکباره صدقه داده شود و به سرعت تمام گردد. زیرا در این حالت وقف تمام می­شود....

ادامه مطلب …

(۴۷۹۶) حکم فروش اراضی موقوفه چیست؟

اراضی موقوفه اگر از سوددهی بازمانده باشند و دیگر نفعی نداشته باشند، فروخته می­شوند و پول حاصل از فروش آنها صرف کار مفید دیگری می­گردد. اما اگر این اراضی هنوز مفید و سودده باشند، فروش آنها جایز نیست....

ادامه مطلب …

(۴۷۸۶) وظیفه شرعی وارث در قبال زمین و دام‌های وقفی پدر پس از فوت

در مورد دام­هایی که تلف شده­اند لازم نیست کاری انجام دهی. مگر اینکه به علت سهل انگاری یا ندانم کاری تو تلف شده باشند که در این صورت مسئولیت آنها متوجه تو است. ....

ادامه مطلب …

(۴۷۸۱) اولویت وقف زمین برای عبور عمومی یا فروش آن برای امور خیریه؟

از نظر من باید این امر به قاضی آن شهر ارجاع داده شود تا سند زمین را مورد بررسی قرار دهد و ببیند صاحب آن زمین را چگونه وقف کرده است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه