پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۶۶۱۶) آیا این صحیح است: که خوابیدن بعد از نماز صبح جایز نمی‌باشد؟ زیرا بعد از فجر روزی تقسیم می‌گردد،

(۶۶۱۶) سوال: شیخ بزرگوار، از رفیقم شنیدم که خوابیدن بعد از نماز صبح جایز نمی‌باشد زیرا بعد از فجر روزی تقسیم می‌گردد، آیا این صحیح است، الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما جزای خیر بدهد؟

جواب:

بهتر این است که انسان بعد از نماز صبح به ذکر از قرائت قرآن، تسبیح یا تهلیل یا تحمید و غیر آن که انسان را به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نزدیک می‌گرداند مشغول گردد زیرا الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌‌فرماید: {وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ ٱلۡغُرُوبِ} [سوره ق: ۳۹]: (و پیش از طلوع خورشید و پیش از غروب (آن) به ستایش پروردگارت تسبیح گوی).

ولی اگر خواب بر او غلبه نمود و خوابید اشکالی ندارد اما شایسته است که انسان وقتی به خواب نیاز دارد، بخوابد چون بدنش نیز بر او حقی دارد مادامی که خواب مانع ادای واجبات او نمی‌شود همچنین در مورد خواب عصر گفته می‌شود: بهتر است که نخوابد و قبل از غروب خورشید به تسبیح و تهلیل و آنچه از قول که او را به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مشغول می‌سازد، مشغول شود ولی اگر خواب بر او غلبه کرد و وقتی دیگر نیز نبود که جسمت از این خواب بهره ببرد، اشکالی ندارد که بخوابی و عبرت به این قول که می‌گوید:

أَلَا إِنَّ نَوْمَاتِ الضُّحَى تُورِثُ الْفَتَى                    خَبَالاً، وَنَوْمَاتُ الْعُصَيْرِ جُنُونُ”[۱]: (آگاه باش که خواب‌های چاشت‌گاه برای نوجوان  حماقت را به ارث می‌گذارد و خواب‌های عصر دیوانگی را) نیست.

 این قول تصدیق نمی‌شود و چه بسیار انسان‌هایی هستند که بعد از عصر و بلکه قبل از غروب خورشید می‌خوابند ولی عاقل‌ترین مردم هستند.


[۱] البيت غير منسوب في الطب النبوي (٤/٥٦) ، وزاد المعاد (٤/ ٢١٩).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ، سمعت من زميل لي بأن النوم بعد صلاة الفجر لا يجوز لأن الأرزاق تقسم بعد الفجر، فهل هذا صحیح، وجزاكم الله خيرا؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: الأفضل للإنسان بعد صلاة الفجر أن ينشغل بالذكر من قراءة، أو تسبيح، أو تهليل، أو تحميد، أو غير ذلك مما يقرب إلى الله -سبحانه وتعالى- لقول الله -تعالى-: ﴿ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ ٱلۡغُرُوبِ ﴾ [ق: ٣٩].

ولكن لو غلبه النوم ونام، فإنه لا حرج عليه في ذلك، والذي ينبغي للإنسان أن ينام حيث يحتاج إلى النوم، لأنَّ لنفسه عليه حقا، ما لم يكن النوم مانعا له من أداء واجب عليه فلا، وكذلك يُقال في نوم العصر: الأفضل ألا تنام، وأن تشتغل قبل غروب الشمس بالتسبيح والتهليل، وما يقرب إلى الله عز وجل من قول، ولكن إذا غلبك النوم، ولم يكن لك وقت تعطي جسمك حظًّا مِن النوم إلا في هذا الوقت، فلا حرج، ولا عبرة لقول القائل:

أَلَا إِنَّ نَوْمَاتِ الضُّحَى تُورِثُ الْفَتَى                          خَبَالاً، وَنَوْمَاتُ الْعُصَيْرِ جُنُونُ

فإن هذا لا يصدق، وما أكثر الذين ينامون بعد العصر، بل وفي العصير عند غروب الشمس، وهم من أعقل الناس.

مطالب مرتبط:

(۶۵۹۴) اگر مردی به شخصی سلام نماید درحالی که کسی دیگر آن سلام را بشنود، آیا برای او جواب دادن به آن واجب است؟

اگر شخصی به کسی (معین) سلام نماید، لازم نیست که کسی دیگر جواب آن را بدهد چون که او، مقصود این سلام نبوده است ...

ادامه مطلب …

(۶۵۸۶) حکم استفاده از تحیت‌های غیرشرعی به جای سلام اسلامی

این یا از جهل است یا از سهل‌انگاری است؛ لذا اینکه برخی مردم این کار را انجام می‌دهند یا به خاطر جهلشان به نسبت امر مشروع می‌باشد یا به خاطر سهل‌انگاری و عدم اهمیت به آن است که هر دوی آن مذموم است...

ادامه مطلب …

(۶۶۰۱) حکم برخاستن برای استقبال واردشوندگان به مجلس در سنت نبوی

روش رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در این‌باره این‌ بوده که برای هیچ کس بلند نمی‌شده و خوشش نمی‌آمده که کسی برای او بلند شود.....

ادامه مطلب …

(۶۶۲۸) حکم هجر مسلمانی برای امور دنیایی و شخصی و نه برای دین، چیست؟

هجر نمودن مسلمان به خاطر امور دینی جایز است به شرط این‌که آن هجر فایده داشته باشد مثل این‌که منجر به اصلاح و استقامت آن شخص گردد اما اگر منجر به این اصلاح نشود و باعث شری بزرگتر گردد و بیشتر در طغیان غوطه‌ور شود، هجر نمی‌گردد....

ادامه مطلب …

(۶۶۰۴) جمع میان نهی از پرکردن شکم و دستور پیامبر صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم به نوشیدن مکرر

حدیث ابوهریره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ در مورد شیر می‌باشد که خفیف است حتی اگر انسان از آن سیر بنوشد بر خلاف غذا سریع هضم می‌گردد اما غذا اگر معده از آن پر گردد هضم آن بر معده سخت است و بی‌رمق و سنگین باقی می‌ماند....

ادامه مطلب …

(۶۶۲۲) حکم سفر طولانی بدون همراه چیست؟

سفرهایی که در آن مسیر رهگذرهایی زیادی قرار دارند، در حقیقت تنهایی به حساب نمی‌آید زیرا مردم در آن مسیر بسیار عبور می‌کنند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه