(۶۶۰۳) سوال: حکم نوشیدن در حالتی که انسان ایستاده است، چیست؟ آیا احادیثی در اینباره وارد شده است؟ و آیا در هنگام نوشیدن آب زمزم باید نشست؟
جواب:
شکی نیست که نشسته نوشیدن افضل است بلکه ایستاده نوشیدن مکروه میباشد مگر اینکه نیازی باشد چون رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم: «نَهَى أَنْ يَشْرَبَ الرَّجُلُ قَائِمًا»[۱]: (رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم از اينکه کسی ايستاده بنوشد، نهی نمود) اما اگر نیازی وجود داشته باشد مثل اینکه بعضی از آبسرد کنها بالا قرار دارد و انسانی که نشسته است نمیتواند از آن بنوشد لذا اینجا ضرورت میباشد چون از رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم ثابت است که: «شَرِبَ مِنْ فِي قِرْبَةٍ مُعَلَّقَةٍ قَائِمًا»[۲]: (ايستاده از دهانهی مشکی که آويزان بود، نوشید) یعنی از مشک قدیمی آویزان در حالی که ظرفی نیز نزد آن نبوده است همچنین اگر مکان تنگ است و امکان نشستن وجود ندارد پس ایستاده مینوشد زیرا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم: «شَرِبَ مِنْ زَمْزَمَ فشَرِبَ وَهُوَ قَائِمٌ»[۳]: (آب زمزم را در حالی که ایستاده بود نوشید) اما در حالت فراخی، باید نشسته بنوشد.
اینجا مسئلهای وجود دارد: انسانی تشنه وارد مسجد میگردد و در مسجد آب وجود دارد آیا او بنشیند و بنوشد یا میگوییم: نماز تحیهی مسجد بخوان سپس بنوش؟ جواب: دومی یعنی میگوییم: نماز تحیه را بخوان سپس بنوش و این افضل است و اگر ترسیدی که اگر نماز تحیه خواندی نزد آب شلوغ شود و به تأخیر میافتی پس ایستاده بنوش و اشکالی ندارد زیرا این حاجت و نیاز است.
[۱] صحیح مسلم: كتاب الأشربة، باب كراهية الشرب قائما، شماره (٢٠٢٤).
[۲] سنن ترمذی: كتاب الأشربة، باب ما جاء في الرخصة في ذلك، شماره (۱۸۹۲) وقال: حسن صحيح غريب. و سنن ابن ماجه: كتاب الأشربة، باب الشرب، قائما، شماره (٣٤٢٣).
[۳] صحیح بخاری: كتاب الحج، باب ما جاء في زمزم، شماره (١٥٥٦) ، و صحیح مسلم: كتاب الأشربة، باب في الشرب من زمزم قائما، شماره (۲۰۲۷).