(۶۵۲۵) چگونه هم به خویشاوندان مهر بورزیم و هم از باورهای نادرستشان دور بمانیم؟

(۶۵۲۵) سوال: اللهÀ در بسیاری از مواضع در قرآن امر به صله‌ی رحم کرده است ولی چگونه آن آیات با این قول اللهÀ که می‌فرماید: {لَّا تَجِدُ قَوۡمࣰا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡـَٔاخِرِ یُوَاۤدُّونَ مَنۡ حَاۤدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَوۡ كَانُوۤا۟ ءَابَاۤءَهُمۡ أَوۡ أَبۡنَاۤءَهُمۡ} [سوره المجادلة: ۲۲]: ((ای پیامبر!) هیچ قومی را که ایمان به الله و روز قیامت دارند نمی‌یابی که با کسانی‌که با الله و رسولش (دشمنی و) مخالفت می‌ورزند، دوستی کنند، اگرچه پدران‌شان یا فرزندان‌شان باشند) موافق می‌شود؟ در صورتی که کفر و شرک، مخالفت با اللهÀ و رسولش است و همچنین مثلا کسی که نماز نمی‌خواند یا اعتقادات‌شان فاسد است مانند کسانی که به اولیا و غیره متوسل می‌شوند و در شادی و تعزیه‌هایشان باطل را دنبال می‌کنند؛ لذا چگونه با آن‌ها تعامل کنیم؟ لطفا ما را راهنمایی کنید. جزاکم الله خیرا؟

جواب:

تعارضی بین این که اللهÀ امر به صله‌ی رحم کرده و بین این قولش که می‌فرماید: {لَّا تَجِدُ قَوۡمࣰا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡـَٔاخِرِ یُوَاۤدُّونَ مَنۡ حَاۤدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ} [سوره المجادلة: ۲۲]: ((ای پیامبر!) هیچ قومی را که ایمان به الله و روز قیامت دارند نمی‌یابی که با کسانی‌که با الله و رسولش (دشمنی و) مخالفت می‌ورزند، دوستی کنند) تعارضی زیرا مودات تبادل مودت می‌باشد و مودت نیز نهایت محبت است و بر همین اساس امکان دارد صله‌ی رحم نزدیکان خویش را به جا آوری بدون این‌که آن‌ها را دوست داشته باشی بلکه آن‌ها را به خاطر باطلی که بر آن هستند مانند شرک و کمتر از آن، از آن‌ها بی‌زار باشی و به این خاطر اللهÀ، در قرآن کریم می‌فرماید: {وَوَصَّیۡنَا ٱلۡإِنسَـٰنَ بِوَ ا⁠لِدَیۡهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنࣲ وَفِصَـٰلُهُۥ فِی عَامَیۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَ ٰ⁠لِدَیۡكَ إِلَیَّ ٱلۡمَصِیرُ* وَإِن جَـٰهَدَاكَ عَلَىٰۤ أَن تُشۡرِكَ بِی مَا لَیۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمࣱ فَلَا تُطِعۡهُمَاۖ وَصَاحِبۡهُمَا فِی ٱلدُّنۡیَا مَعۡرُوفࣰاۖ وَٱتَّبِعۡ سَبِیلَ مَنۡ أَنَابَ إِلَیَّ} [سوره لقمان: ۱۴-۱۵]: (و به انسان درباره‌ی پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش او را با ناتوانی روی ناتوانی حمل کرد، و از شیر باز گرفتنش در دو سال است، (آری، سفارش کردیم) که برای من و برای پدر و مادرت شکر به جای آور که باز‌گشت (همه‌ی شما) به سوی من است* و اگر آن دو (مشرک باشند و) تلاش کنند که تو چیزی را که به آن علم نداری شریک من قرار دهی، پس از آنان اطاعت نکن، و در دنیا با آنان به شایستگی رفتار کن، و از راه کسی پیروی کن که (توبه‌کنان) به سوی من باز آمده است).

لذا اللهÀ امر به شایستگی رفتار کردن با پدر و مادر در دنیا را نموده است اگر چه آن‌ها کافر مشرک باشند بلکه اگر آن‌ها تلاش کنند که فرزند دختر یا پسر خود را نیز مشرک کنند.

عقلا و شرعا ممکن است که صله‌ی رحم شخصی را به جا آوری ولی در قلبت از او بدت بیایددوست نداشته باشی و او را به خاطر قرابتی که بین او و شما وجود دارد رابطه‌ی خویشاوندی را حفظ کنی یا از همسایگانت می‌باشد ولی در قلبت به خاطر مخالفتش با اللهÀ و رسولش او را دوست نداشته باشی.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لقد أمر الله -سبحانه وتعالى- بصلة الرحم في مواضع كثيرة من القرآن الكريم، ولكن كيف تتفق هذه الآيات مع قوله – تعالى – ﴿ لَّا تَجِدُ قَوۡمࣰا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡـَٔاخِرِ یُوَاۤدُّونَ مَنۡ حَاۤدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَوۡ كَانُوۤا۟ ءَابَاۤءَهُمۡ أَوۡ أَبۡنَاۤءَهُمۡ ﴾ [المجادلة: ٢٢] الآية؟ وبما أن الكفر والشرك مُحادَّة الله ولرسوله، فكذلك قاطع الصلاة مثلا، أو الذين لهم اعتقادات فاسدة كالتوسل بالأولياء، وغير ذلك، وكممارستهم للباطل في أفراحهم ومآتمهم ، فكيف نعاملهم؟ أفيدونا جزاكم الله خيرا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا معارضة بين أمر الله -تعالى- بصلة الرحم، وبين قوله تعالى ﴿ لَّا تَجِدُ قَوۡمࣰا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡـَٔاخِرِ یُوَاۤدُّونَ مَنۡ حَاۤدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ ﴾ [المجادلة: ۲۲] وذلك لأن الصلة لا يلزم منها الموادة، فالموادة معناها تبادل المودة، والمودة هي خالص المحبة، وعلى هذا، فإنه من الممكن أن تصل هؤلاء الأقارب، وأنت لا تحبهم، بل تكرههم على ما هم عليه من الباطل، من الشرك، فما دونه، ولهذا قال الله -عز وجل- في القرآن الكريم ﴿ َوَصَّیۡنَا ٱلۡإِنسَـٰنَ بِوَ ا⁠لِدَیۡهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنࣲ وَفِصَـٰلُهُۥ فِی عَامَیۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَ ٰ⁠لِدَیۡكَ إِلَیَّ ٱلۡمَصِیرُ* وَإِن جَـٰهَدَاكَ عَلَىٰۤ أَن تُشۡرِكَ بِی مَا لَیۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمࣱ فَلَا تُطِعۡهُمَاۖ وَصَاحِبۡهُمَا فِی ٱلدُّنۡیَا مَعۡرُوفࣰاۖ وَٱتَّبِعۡ سَبِیلَ مَنۡ أَنَابَ إِلَیَّ ﴾ [لقمان: ١٤-١٥].

فأمر الله – سبحانه وتعالى أن نصاحب الوالدين في الدنيا معروفا، وإن كانا كافرين مشركين، بل وإن كانا قد بذلا جهدهما في أن يكون ولدهما – من ذكر أو أنثى مشركا بالله -عز وجل-.

ومن الممكن عقلا وشرعا أن تصل شخصا، وقلبك يكرهه، تصله بما بينك وبينه من القرابة، أو من الجوار إذا كان جارًا لك، ولكنك تكرهه بقلبك على ما عنده مِن مُحادَّة الله ورسوله.