(۲۸۶۱) صحت نماز جمعه پشت سر امامی با ضعف در تجوید

(۲۸۶۱) سوال: در روستای مجاور روستای ما مسجدی وجود دارد که در آن نماز جمعه خوانده میشود ولی ساکنین روستای ما در بین خود اختلاف نموده و برخی نماز جمعه را در آن مسجد و برخی آن را در منزلش ادا میکند اما من در اثنای مرخصیام نماز جمعه را در آن مسجد میخوانم لذا هنگامی که از سبب خودداری آنها از رفتن به آن مسجد پرسیدم گفتند: تلاوت امام خوب نیست و خیلی سریع میخواند و برخی اوقات برخی آیاتی که کسره دارد به صورت مرفوع میخواند و برخی اوقات آنها را منصوب میکند با دانستن اینکه کسی داناتر از او به قرآن و سنت وجود دارد که مشغول تدریس قرآن و کلاس حفظ برای بچههای روستا است و بنابر باورم ساکنین این روستا او را امام مسجد قرار ندادهاند زیرا غریبه است یعنی از خاندان آنها نیست همچنین او در این روستا اقامت دارد و در همین روستا ازدواج نموده است با این وجود آیا نماز پشت سر امام اول درست است؟

جواب:

اگر امام اولی لحن او به گونهای نیست که معنا را عوض کند پس نماز پشت سر او درست است اما اگر لحن او به گونهای است که معنا را تغییر میدهد پشت سر او نماز خوانده نمیشود اما بر شما واجب است که موضوع این امام که قرائتش خوب نیست را به مسؤولین گزارش دهید تا اینکه او را آموزش داده و قراءتش خوب شود یا اینکه او را به کسی که قرائتش خوب و برای اقامهی نماز جمعه بهتر باشد تغییر دهند زیرا این مسؤولیت همه است و نمیتوان به مردم گفت که پشت کسی که قرائتش خوب نیست نماز بخوانند یا اینکه در خانههایتان نماز بخواند هر دو بر خلاف شریعت است.

مهم اینکه اگر لحنش به گونهای است که معنا را تغییر نمیدهد نماز پشت سر او درست است اما شایسته است که آموزش داده شود یا اینکه تغییر داده شود اما اگر معنا را تغییر میدهد و عوض کردن آن ممکن نیست نماز پشت سرش درست نیست و جایز نیست در این حالت به عنوان امام باقی بماند.

سؤال: شیخ بزرگوار! به نسبت شخصی که قرآن را خوب بلد است آیا به دلیل اینکه او در این روستا غریبه است از امامت منع میشود؟

جواب: از ناحیهی شرعی منع نمیشود پیامبر ﷺ میفرماید: «یؤم القوم أقرؤهم لکتاب الله»[۱](کسی برای مردم امامت دهد که بیش از دیگران قرآن را حفظ باشد) اما اگر مثل چنین عاداتی دارند اول واجب است که آموزش داده شوند که این کار خلاف شریعت است زیرا عاداتی دارند که بر خلاف امر پیامبر ﷺ است لذا خبر داده میشوند که جایز نیست و واجب است که در این امور به آنچه در سنت آمده رجوع شود.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يوجد في القرية المجاورة لقريتنا مسجد تُؤَدَّى فيه صلاة الجمعة، غير أن سكان قريتنا اختلفوا فيما بينهم: فمنهم من يؤدي صلاة الجمعة في ذلك المسجد، ومنهم من يؤديها في منزله. أما أنا فكنت في أثناء إجازتي أؤدي صلاة الجمعة في ذلك المسجد، فلما سألتهم عن سبب امتناعهم عن أداء الصلاة فيه قالوا: إن الإمام لا يجيد القراءة، فهو يقرأ بسرعة، وأحيانًا يرفع بعض الآيات المكسورة، وينصبها تارة أخرى، علما أنه يوجد من هو أعلم منه بكتاب الله وسنة رسوله صلى الله عليه وسلم، وهذا الأخير يعمل في تدريس القرآن وتحفيظه لأبناء القرية، وحسب اعتقادي أن سكان تلك القرية لم يجعلوا هذا الرجل إمامًا لهم لأنه غريب أي ليس من عائلتهم، علما بأنه مقيم بهذه القرية ومتزوج منها. فهل تصح الصلاة خلف الإمام الأول؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا كان الإمام الأول لا يَلْحَنُ حنَّا يُحِيلُ المعنى فإن الصلاة خلفه تصح، أما إذا كان يَلْحَنُ لحنا يحيل المعنى فإنه لا يُصَلَّى خلفه، ولكن يجب عليكم أنتم أن تتصلوا بالمسؤولين بالنسبة لهذا الإمام الذي لا يحسن القراءة؛ لأجل أن يُعَلِّمُوه حتى يحسن القراءة، أو يُبْدِلُوا به من يحسن القراءة ويكون خيرًا منه في إقامة إمامة الجمعة؛ لأن هذا مسؤولية الجميع، ولا يمكن للناس أن يقال لهم: صلوا خلف هذا الذي لا يحسن القراءة، أو: صلوا في بيوتكم، فإن هذا خلاف المشروع.

المهم أنه إذا كان اللحن لا يحيل المعنى فإن الصلاة خلفه صحيحة، لكن ينبغي أن يُعلم أو يبدل. أما إذا كان يحيل المعنى ولا يمكنه تعديله فإن الصلاة خلفه لا تصح، ولا يجوز أن يبقى إماما في هذه الحال.

يقول السائل فضيلة الشيخ بالنسبة للشخص الذي يجيد القرآن، هل يُمْنَعُ من الإمامة بسبب أنه غريب عن تلك القرية أو أجنبي عنها؟

فأجاب رحمه الله تعالى من الناحية الشرعية لا يمنع قال النبي -عليه الصلاة والسلام-: «يَؤُمُّ القوم أقرؤهم لكتاب الله»، لكن مثل هذه العادات التي عندهم يجب أن يعلموا أولا أن هذا خلاف الشرع، فإنهم يتمسكون بعادات يخالفون بها ما أمر به النبي -عليه الصلاة والسلام-، فَيُخْبَرُون أن هذا لا يجوز ، وأن الواجب الرجوع إلى ما جاءت به السُّنَّة في مثل هذه الأمور.