(۲۸۵۸) حکم امامت فردی که دچار لکنت زبان است

(۲۸۵۸) سوال: از یکی از آنها شنیدم که میگوید: امامت کسی که لکنت زبان دارد درست نیست یعنی: نماز پشت سرش درست نیست زیرا دارای عیب است آیا این حرف درست است یا خیر؟ وفقکم الله.

جواب:

این نزد برخی از اهل علم درست است نظرشان این است که کسی که لکنت دارد اگر لکنت او در حدی است که برخی از حروف را جا به جا تلفظ میکند مثل اینکه حرف راء را غین یا لام و … تلفظ میکند میگویند نمازشان درست نیست زیرا مانند بی سوادی که امامتش مگر به نسبت کسانی که مثل خودش هستند درست نیست.

برخی دیگر نظرشان این است که امامت او درست است زیرا کسی که نمازش درست است امامتش نیز درست است زیرا آنچه بر او واجب است را انجام داده است و آن تقوای الله À در حد استطاعت است و الله À میفرماید: {فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ}[تغابن: ۱۶](پس تا (جایی که) می‌توانید تقوای الله را پیشه کنید) و مثل کسی است که نمیتواند بایستد برای کسانی که توانایی ایستادن دارند نماز بخواند زیرا همه از کامل نمودن رکن عاچز هستند این شخص از قیام و آن شخص از تلاوت و این قول درست است که امامت کسی که لکنت دارد درست است هر چند که یک حرف را به حرف دیگری تغییر دهد مادامی که توانایی او همین است اما با این وجود شایسته است به خاطر احتیاط و خروج از خلاف که کسی برای امامت نماز جماعت انتخاب شود که عیب نداشته باشد.

سؤال: در خود مسجد امام وجود دارد و امام ثابت مسجد است ولی تلاوتش خوب نیست و احکام را خوب بلد نیست آیا نماز پشت سر چنین شخصی درست است؟

جواب: اینکه تلاوتش خوب نیست نیاز به بیان و تفصیل دارد و متوجه نشدیم که منظور این است که در تلاوتش لحن دارد که معنا را تغییر میدهد یا لحنی که معنا را تغییر نمیدهد یا اینکه اصلا هیچ یک از این دو لحن را ندارد بلکه تلاوتش به شیوهی تجوید مشهور نیست؟

اگر سومی باشد مطلقا اشکالی ندارد زیرا تلاوت با تجوید با این شیوه یعنی قواعد مشهور واجب نیست لذا تلاوت با تجوید واجب نیست و اینکه برخی از علما گفتهاند که تلاوت با تجوید واجب است قول ضعیفی است و آنچه واجب است این است که حروف را حذف نکند حال یا با تشدید دادن یا اضافه نمودن یک حرف مستقل ولی مدها و شبیه آن جز زیبا ساختن لفظ چیز دیگری در آن نیست لذا واجب نیست.

اما اگر این امام لحن دارد طوری که با آن لفظ تغییر میکند ولی معنا تغییر نمیکند نماز پشت سر وی درست است اما کسی دیگر امام باشد بهتر است.

اما اگر لحنش معنا را در سورهی فاتحه یا دیگر سورهها تغییر میدهد نماز پشت سر وی جایز نیست ولی بر اهل مسجد واجب است که موضوع مسجد را به مسؤولین گزارش دهند تا اینکه این امام را تغییر دهند.

اما اینکه امام مسلمانان در بزرگترین ارکان اسلام بعد از شهادتین باشد در حالی که آنچه بر او از تلاوت واجب است را خوب بلد نیست جایز نیست که امام باشد و هر کسی که او را به عنوان امام قرار دهد در حق الله À گناهکار است زیرا مسؤولیت را به کسی داده که شایستکی آن را ندارد همچنین در حق نمازگزاران نیز گناهکار است زیرا آنها را با نماز خواندن پشت سر وی در حرج میاندازد یا اینکه آنها را با انتخاب مسجد دیگر که دورتر است در حرج و سختی میاندازد.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: لقد سمعت أحدهم يقول: إن المرء الألثغ لا تصح له الإمامة بالناس، أي: لا تصح الصلاة خلفه؛ لأن به عيبا فهل هذا صحيح أم لا، وفقكم الله؟

فأجاب رحمه الله تعالى : هذا صحيح عند بعض أهل العلم، يرون أن الألثغ إذا كانت لثغته بإبدال الحروف بعضها ببعض، مثل أن يبدل الراء فيجعلها غينا، أو يجعلها لاما أو ما أشبه ذلك، فإن بعض أهل العلم يرى أنها لا تصح إمامته؛ لأنه بمنزلة الأمي الذي لا تصح إمامته إلا بمثله.

ويرى آخرون أنها تصح إمامته؛ لأن من صحت صلاته صحت إمامته، ولأنه قد أتى بما يجب عليه، وهو تقوى الله تعالى ما استطاع، وقد قال الله تعالى: ﴿ فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ ﴾ [التغابن: ١٦]، وإذا كان العاجز عن القيام يصلي بالمأمومين القادرين عليه، فإن هذا مثله؛ لأن كلا منهم عاجز عن إتمام الركن هذا عن القيام، وهذا عن القراءة، وهذا القول هو الصحيح: أن إمامة الألثغ تصح وإن كان يبدل حرفًا بحرف، ما دامت هذه قدرته، ولكن مع هذا ينبغي أن يختار من يصلي من الجماعة إنسان ليس فيه عيب، احتياطا وخروجًا من الخلاف.

يقول السائل: في نفس المسجد يوجد إمام، وهو إمام راتب، ولكنه لا يحسن قراءة القرآن ولا يجيد الأحكام، فهل تجوز الصلاة خلف مثل هذا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: كلمة لا يُحْسِنُ القراءة ليست مبينة ومفصلة، لا ندري هل هو يلحن لحناً يحيل المعنى، أو يلحن لحنّا لا يحيل المعنى، أو هو لا يلحن لا لحنا يحيل المعنى ولا لحنّا لا يحيله لكن قراءته ليست على سنن التجويد المشهورة؟

فأما الثالث – وهو أن تكون قراءته ليست على سنن التجويد المشهورة فلا حرج فيه إطلاقا، وذلك لأن القراءة بالتجويد على السنن المشهورة -يعني: القواعد المشهورة ليست واجبة، فالتجويد ليست القراءة به واجبة وما ذهب إليه بعض العلماء قول ضعيف من أنه يجب القراءة بالتجويد، والواجب أن لا يحذف شيئًا من الحروف، سواء كان بكلمة مضاعفة أو حرفًا مستقلا، وأما المدود أو ما أشبهها مما ليس فيه إلا تحسين اللفظ فهذا ليس بواجب.

وأما إذا كان لحن هذا الإمام لحنّا يتغير به اللفظ، لكن لا يتغير به المعنى، فالصلاة خلفه صحيحة، لكن غيره أولى منه.

وأما إذا كان لَخَنُهُ يُحِيلُ المعنى في الفاتحة أو غيرها فلا تجوز الصلاة خلفه، ولكن يجب على أهل المسجد أن يرفعوا الأمر إلى المسؤولين عن المساجد، بأن يتعدل هذا الإمام أو يبدل.

أما كونه إماما للمسلمين في أعظم أركان الإسلام بعد الشهادتين، وهو لا يحسن ما يجب من القراءة، فلا يجوز أن يكون إمامًا، ومن نَصَّبَهُ إماما فهو آثم، آثم في حق الله؛ لأنه ولى من ليس أهلا، وآثم في حق المصلين؛ لأنه إما أن يوقعهم في حرج في الصلاة خلفه، أو يُخْرِجَهُم إلى أن يطلبوا مسجدًا آخر أبعد منه، ويكون ذلك شاقًا عليهم.