(۲۷۹۰) چگونه نمازگزار نماز جماعت را درک می‌‌کند؟

(۲۷۹۰) سوال: چگونه نمازگزار نماز جماعت را درک می‌‌کند؟ آیا با درک نمودن یک رکعت همراه امام است یا اینکه با درک نمودن امام قبل از سلام دادن است؟

جواب:

درست این است که جماعت مگر با درک نمودن یک رکعت کامل درک نمی‌‌شود به دلیل فرموده‌_‌‌‌ی رسول الله ﷺ: «من أدرک رکعة من الصلاة فقد أدرک الجماعة»[۱](کسی که یک رکعت از نماز را درک کند، نماز جماعت را درک نموده است) اما اگر کمتر از یک رکعت را درک نمود بهتر از کسی است که چیزی را درک نکند ولی گفته نمی‌‌شود: او پاداش نماز جماعت را کامل دریافت نموده است زیرا حدیث دلالت می‌‌دهد بر اینکه هرکس کمتر از یک را درک کند نماز را درک نکرده است.

درک نمودن یک رکعت چگونه است؟ می‌‌گوییم: درک نمودن یک رکعت زمانی است که امام را در رکوع درک کند؛ یعنی: هنگامی که وارد شدی و در حال ایستاده تکبیرة الاحرام را گفتی و امام را قبل از بالا آمدن از رکوع درک نمودی در این صورت یک را درک نموده‌‌ای.

در این جا بر این موضوع اشاره می‌‌کنم و آن هم اینکه برخی از مردم هنگامی که وارد شده در حالی که امام در حالت رکوع است شتاب می‌‌کنند سپس تکبیر می‌‌گویند درحالی که به رکوع می‌‌روند و تکبیرة الاحرام را در حالی که خم است می‌‌گوید این کار درست نیست بلکه باید تکبیرة الاحرام را در حالت ایستاده بگویی همان‌‌طور که برخی از مردم چه بسا با این تکبیر، نیت تکبیر رکوع را داشته باشند و از تکبیرة الاحرام غافل باشد. در صورتی که در این تکبیر، نیت تکبیر رکوع نموده و از تکبیرة الاحرام غافل باشد وارد نماز نشده زیرا نماز بدون تکبیرة الاحرام بسته نمی‌‌شود.

لذا بر ما واجب است که به دو امر اشاره نماییم: اول: اینکه با این تکبیر، نیت تکبیرة الاحرام را داشته باشد.

دوم: اینکه تکبیر بگوییم در حالی که ایستاده‌‌ایم سپس بعد از به رکوع می‌‌رویم و اگر در این پایین رفتن تکبیر بگوییم خوب است و اگر تکبیر نگفتیم اشکالی ندارد.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: كيف يُدْرِكُ المصلي صلاة الجماعة؟ هل هو بإدراك ركعة مع الإمام، أم بإدراك الإمام قبل السلام؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الصواب أن الجماعة لا تُدْرَكَ إلا بإدراك ركعة كاملة؛ لقول النبي عليه الصلاة والسلام: «من أدرك ركعة من الصلاة فقد أدرك الصلاة»، أما إذا أدرك أقل من ركعة فإنه خير ممن لم يدرك شيئًا، ولكنه لا يقال: إنه أدرك أجر الجماعة كاملا ؛ لأن الحديث يدل على أن من أدرك دون الركعة فليس بمدرك للصلاة.

كيف يكون إدراك الركعة؟ نقول: يكون إدراك الركعة إذا أدرك الإمام في ركوعه، أي: إذا دخلت وكَبَّرْتَ تكبيرة الإحرام قائما ثم ركعت، وأدركت الإمام قبل أن يرفع من الركوع فهنا أدركت الركعة.

وهنا أنبه على هذه المسألة: فإن بعض الناس إذا جاء والإمام راكع أسرع، ثم كبر وهو يهوي إلى الركوع، فيكبر تكبيرة الإحرام وهو منحن غير قائم، فإن هذا لا يصح، بل لا بد أن تكبر تكبيرة الإحرام وأنت قائم، كما أن بعض الناس ربما ينوي بهذه التكبيرة تكبيرة الركوع، ويَذْهَلُ عن تكبيرة الإحرام، وإذا نوى بذلك تكبيرة الركوع وهو ذاهل عن تكبيرة الإحرام فإن صلاته لا تنعقد؛ لأن الصلاة لا تنعقد إلا بتكبيرة الإحرام.

إذا يجب علينا أن ننتبه لأمرين: الأمر الأول: أن ننوي بالتكبير تكبيرة الإحرام.

الأمر الثاني: أن نُكَبُرَ ونحن قائمون معتدلون، ثم بعد ذلك نهوي إلى الركوع، وإذا كَبَّرْنَا في هذا الْهَوِيِّ فهو خير، وإن لم نُكَبِّرُ فلا حرج.