سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۸۷۵) حکم ارث، نماز میت و تشییع جنازه برای فرد تارک‌الصلاة

(۴۸۷۵) سوال: اگر کسی که نماز نمی‌‌خواند، اما شهادتین را قبول دارد بمیرد،آیا ورثه او که افراد صالحی هستند از مال او ارث می‌برند و آیا این ارث حلال است؟ آیا نماز خواندن بر این فرد و  تشییع جنازه‌ی او جایز است؟ لطفا ما را راهنمایی بفرمایید خداوند به شما پاداش عنایت بفرماید.

جواب:

کسی که نماز نمی‌خواند در حالت کفر از دنیا رفته است و مسلمان محسوب نمی‌گردد و هیچ تفاوتی بین او و یک فرد بت پرست وجود ندارد؛ زیرا پیامبر اسلام ﷺ در حدیث جابر که مسلم آن را روایت می‌کند فرموده است: «إن بين الرجل وبين الكفر والشرك ترك الصلاة»«مرز بین مرد و کفر و شرک، ترک نماز است».

پس این فرد حتی با وجود اینکه شهادتین را بر زبان رانده است کافر محسوب می‌گردد زیرا در عمل آن را تکذیب نموده و به آن پشت پا زده است. منافقان نیز می‌گویند: لا اله إلا الله و به پیامبر ﷺ نیز گفتند: شهادت می‌دهیم که تو رسول و فرستاده خدا هستی. اما خداوند آنها را دروغگو خواند زیرا از دستور خداوند سبحان و پیامبرش ﷺ تبعیت نکردند و قلبا به آن ایمان نیاوردند. حال که این فرد کافر محسوب می‌گردد، پس از مرگ، تغسیل و کفن و دفن او در قبرستان مسلمین و همچنین نماز خواندن بر او حرام است و حتی طلب مرحمت و استغفار برای او نیز حرام می‌باشد زیرا او جهنمی است. بر هیچکس جایز نیست که بر کسی که بر کفر مرده طلب استغفار و رحمت کند و همچنین هیچکدام از نزدیکانش حق ندارند چیزی از مال او به ارث ببرند زیرا پیامبر اسلام ﷺ در حدیثی متفق علیه که اسامة بن زید آن را روایت می‌ کند می‌فرماید:«لا يَرِثُ الْمُسْلِمُ الْكَافِرَ، وَلا يَرِثُ الْكَافِرُ الْمُسْلِمَ»: «نه مسلمان از کافر ارث می برد و نه کافر از مسلمان»

حال باید با او چه کنیم؟ باید او را به خارج از کشور ببریم و چاهی برای او کنده او را بدون غسل وکفن و نماز در آن چاه دفن نماییم. این مساله خود مشکلی بسیار عظیم است. زیرا بعضی مردم هستند که می‌دانند میتشان در زمان حیات نماز نمی‌خوانده و پیش از مرگ هم اثری از توبه و رجعت در او مشاهده نکرده‌اند، اما باز او را غسل می‌دهند و کفن می‌کنند و از مسلمانان می‌خواهند که بر او نماز بخوانند که این کار بدون هیچ شکی حرام است. زیرا هر کس این کار را انجام دهد بدون هیچ شکی به مسلمانان خیانت کرده است چون مسلمانان اگر بدانند که این میت در زمان حیاتش نماز نمی‌خوانده قطعا بر سر جنازه او نماز میت نخواهند خواند.

پس ما به برادران مسلمانمان توصیه می‌کنیم که به این مساله عظیم توجه داشته باشند و همچنین از کسانی که در ادای فریضه نماز هم کسالت و سهل انگاری به خرج می‌دهند نیز تقاضا دارم که تقوای خداوند تعالی را پیشه کنند و نماز بخوانند تا مسلمان به حساب آیند، زیرا مرز ما و مشرکان نماز است و هرکس آن را ترک کند کافر است همان طور که پیامبر ما ﷺ در حدیث «إن العهد الذي بيننا وبينهم الصلاة، فمن تركها فقد كفر»«عهد بین ما و ایشان نماز است، هرکس آن را ترک کند کافر شده است. » بر این امر تاکید فرموده‌اند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يقول إذا مات من لم يُصَلِّ، وهو يشهد أن لا إله إلا الله وأن محمدا رسول الله فهل يرثه ورثته من بعده إن كانوا صالحين وهل ميراثهم حلال، وهل تجوز الصلاة عليه، وهل تتبع جنازته، أفيدونا أفادكم الله؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: إذا مات من لا يصلي، فإنه مات كافرا كفرا مخرجا عن الملة، ولا فرق بينه وبين عابد الصنم، لقول النبي صلى الله عليه وسلم في حديث جابر الذي رواه مسلم: «إِنَّ بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرْكِ وَالْكُفْرِ تَرْكَ الصَّلَاةِ».

فهذا كافر، وإن قال: أشهد أن لا إله إلا الله وأن محمدا رسول الله. لأن هذه الشهادة كذَّبَها فعله فالمنافقون يقولون لا إله إلا الله. ويقولون للرسول -عليه الصلاة والسلام- نشهد إنك لرسول الله. ومع ذلك فقد كذَّبهم الله -تعالى- في هذا، لأنهم لم ينقادوا لأمر الله ورسوله، ولم يطمئنوا لذلك، إذن فمن مات، وهو لا يصلي حَرُمَ تغسيله وتكفينه، والصلاة عليه، ودفنه في مقابر المسلمين، وحرم الدعاء له بالرحمة والمغفرة، لأنه من أهل النار، ولا يجوز لأحد أن يدعو بالمغفرة والرحمة لمن مات على الكفر ، وكذلك لا يَحِلّ لأحد من أقاربه المسلمين أن يرثه، لقول النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم في الحديث المتفق عليه الذي رواه أسامة بن زيد: «لاَ يَرِثُ المُسْلِمُ الكَافِرَ، وَلَا الكَافِرُ المُسْلِمَ».

إذن ماذا نصنع به؟ نحمله إلى خارج البلد، ونحفر له حفرة، ونغمسه فيها بدون تغسيل ولا تكفين ولا صلاة، وهذه المسألة مشكلة عظيمة، لأنها قد توجد من بعض الناس، وأهلوهم يعرفون أنه لا يصلي، وأنه مات، وهو لم يُصَلِّ، ولم يعلموا منه أنه آمن بالله وتاب، ومع ذلك يُغسلونه ويُكَفِّنُونه، ويأتون به إلى المسلمين ليُصَلُّوا عليه ، وهذا حرام عليهم، لا يجوز لهم، لأنهم بذلك قد خانوا المؤمنين، فإن المؤمنين لو علموا أنه لا يُصَلِّي ما صَلَّوْا عليه، وهؤلاء قدَّموه للمؤمنين ليُصَلُّوا عليه.

فأنا أنصح إخواننا المسلمين أن ينتبهوا إلى هذه المسألة العظيمة، كما أنني أدعو أولئك المتهاونين بالصلاة أن يتقوا الله -تعالى- في أنفسهم، وأن يُصَلُّوا، حتى يكونوا من المسلمين، فإن العهد الذي بيننا وبين المشركين الصلاة، فمن تركها فهو كافر، كما جاء ذلك في الحديث عن الرسول صلى الله عليه وسلم: «العَهْدُ الَّذِي بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمُ الصَّلَاةُ، فَمَنْ تَرَكَهَا فَقَدْ كَفَرَ».

مطالب مرتبط:

(۴۸۸۷) : آیا زوجه می‌تواند از سهم الارث خود از ارثیه زوج، به برادران شوهرش صدقه بدهد؟

بله اگر برادران شوهرش فقیر باشند این امر کاملا بلا اشکال خواهد بود...

ادامه مطلب …

(۴۹۱۶) تقسیم ارث با توجه به وصیت پدر و مادر در خصوص صدقه

در مورد ماترک پدر ابتدا ثڵث آن برای انجام وصیت وی جدا می‌شود و سپس باقیمانده آن تقسیم می‌گردد....

ادامه مطلب …

(۴۹۰۵) حکم ارث نوه پسری در صورت فوت مادر پیش از پدربزرگ و تعیین سهم‌الارث دختر و زوجه

اگر این نوه پسری همان جوانی  باشد که در سوال قید شده است، در این حالت به زوجه یک هشتم (در صورت وجود دختر و نوه) می‌رسد و به دختر نصف و باقیمانده ارثیه به نوه پسری خواهد رسید. ...

ادامه مطلب …

(۴۹۰۱) حکم ارث برای فردی با ظاهر مردانه و رفتارهای زنانه

حکم این شخص حکم مردان است و حکم او در زمره احکام افراد دوجنسه قرار نمی‌گیرد، زیرا افراد دوجنسه، اندام جنسی هر دو جنس را دارند و احکام اینگونه افراد نیز نزد علما تشریح شده است که در اینجا مجال توضیح آن نیست....

ادامه مطلب …

(۴۸۸۰) کم شرعی تقسیم سود مزرعه میان ورثه با توجه به تفاوت سهم پسر و دختر

وقتی کسی می‌میرد اموالش به وارثانش خواهد رسید. ابتدا اگر قرض و دیونی دارد آنها را از ارث پرداخت می‌کنند سپس به وصیتش اگر شامل کمتر از یک سوم مالش است عمل می‌نمایند و پس از آن باقیمانده را بین خود تقسیم می‌کنند. ...

ادامه مطلب …

(۴۸۹۹) حکم ارث نامزدی که عقد کرده اما دخولی صورت نگرفته، در صورت فوت شوهر

بله، از او ارث خواهد برد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه