چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۸۳۹) حکم شرعی ترجیح یکی از فرزندان در محبت و بخش مال توسط پدر

(۴۸۳۹) سوال: ما چهار برادر هستیم که از فضل الهی پدری متومل داریم و با ایشان زندگی می‌کنیم. اما پدرمان به برادر کوچکترمان محبت بیشتری می‌ورزد و او را بیشتر مورد توجه و اکرام قرار می‌دهد زیرا او فرزند همسر دومش است و علاوه بر این برخی از ملاک را هم به نام او ثبت کرده است. حکم این امر چیست؟

جواب:

حکم این مساله این است که شما باید همچنان با پدرتان نیکی کنید و در برابر ستمی که به شما روا می‌دارد صبر پیشه کنید زیرا نیکی به والدین وظیفه شماست. اما در مورد پدر من جدا او را از این کار بر حذر می‌دارم به او می‌گویم که از خدا بترس و بین فرزندانت عدالت برقرار کن. بر او واجب است که آنچه را به نام پسرش ثبت کرده از او باز پس گیرد و هرچه که به صورت تبعیض آمیز به او داده را از او پس بگیرد (مگر اینکه شما بر این تبعیض رضایت دهید). دلیل ما بر این سخن این است که در حدیث آمده که بشیر بن سعد انصاری I وقتی به پسرش نعمان چیزی بخشید، به دستور پیامبر که به او فرمود: “إتقوا الله، واعدلوا بین أولادکم” “تقوای خدا را پیشه کنید و میان فرزندانتان عدالت برقرار نمایید” آن را از نعمان باز پس گرفت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نحن أربعة من الإخوان، نعيش مع والدنا الذي أكرمه الله – سبحانه وتعالى بالنعمة، ونحمد الله على ذلك، إلا أن الوالد يُفضّل ويكرم ويعطف على أخ لنا أصغر ، لأنه من زوجة ثانية، وقد كتب له بعض الأملاك باسمه، فما الحكم في ذلك؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الحكم في هذا أن عليكم أن تقوموا ببر الوالد، وتصبروا على ما حصل منه مِن جَوْرٍ لأنكم مأمورون ببر الوالدين، أما بالنسبة لوالدكم، فإنني أحذره من هذا العمل، وأقول له اتق الله، واعدل بين أولادك، ويجب عليه أن يَرُدَّ ما كتبه لابنه من الأملاك، وما آثر به ابنه من الأمور الأخرى، إلا إذا سمحتم بذلك، فلا حرج عليه أن تبقى هذه الأملاك عند ابنه الذي آثره عليكم، أما مع عدم السماح فيجب عليه أن يَرُدَّ ما أعطاه، لأن بشير بن سعد الأنصاري رضي الله عنه لما وهب ابنه النعمان بن بشير هبة أمره النبي صلى الله عليه وسلم فردها، حيث قال له الرسول عليه الصلاة والسلام: «اتَّقُوا اللَّهَ، وَاعْدِلُوا بَيْنَ أَوْلَادِكُمْ».

مطالب مرتبط:

(۴۸۳۴) آیا ثبت خانه به نام ما به‌ جای برادر محروم از ارث، دِینی بر گردن پدر باقی می‌گذارد؟

مساوات در تقسیم اموال بین فرزندان باید به گونه‌ای که الله متعال فرموده انجام گیرد و به هر پسر سهمی دو برابر هر دختر داده شود....

ادامه مطلب …

(۴۸۰۱) حکم قبول کردن هدیه چیست؟

قبول کردن هدیه سنت است، زیرا پیامبر ﷺ هدیه قبول می­کردند...

ادامه مطلب …

(۴۸۴۵) حکم هدیه گرفتن از کارگاه ارثی برادران

اگر این کارگاه از آن پدر بوده و او آن را به دو پسرش داده که فقط در آن کار کنند، نه برای برادر مادری و نه و برای هیچ کس دیگر حلال نیست که از آن کارگاه چیزی به تملک خود درآورند..

ادامه مطلب …

(۴۸۴۶) آیا بخشش سهم ارث به یک برادر در صورت وجود دیگر وراث صحیح است؟

حکم این مساله این است که هیچ اشکالی در آن وجود ندارد....

ادامه مطلب …

(۴۸۴۴) حکم زراعت در زمین اجاره‌ای بدون مشارکت مالک در محصول

این کار کاملا جایز است که به تو زمینی بدهد که در آن کشاورزی کنی و تمام محصول از آن تو باشد....

ادامه مطلب …

(۴۸۳۰) حکم شرعی بخشش زمین به فرزند خدمت‌گزار در زمان حیات والدین

اگر فقط برای ثواب با تو کار می‌کند چیزی به او نده، اما اگر برای دستمزد با تو کار میکند، میتوانی دستمزدی که برای یک کارگر غیرخودی در نظر می‌گیری را برای او در نظر بگیری...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه