سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۴۲۷) حکم ترک تقصیر در عمره و خروج از احرام به‌صورت سهوی

(۴۴۲۷) سوال: همسر پدرم در عمره‌ی امسال فراموش کرده است که موی خود را کوتاه کند و از احرام بیرون آمده است بعد از آن طواف و سعی را انجام داده است و آن را به یاد نیاورده است مگر در شهر ریاض، حکم آن چیست؟ جزاکم الله خیرا.

جواب:

اگر که در عمره فراموش کرده است موی خود را کوتاه کند و آن را در ریاض به یاد آورده است پس آنجا کوتاه می‌کند و اشکالی در آن نیست إن شاء الله.

و در این مناسبت دوست دارم برادران مسلمانم را نصیحت کنم هنگامی که اراده‌ی عبادتی را کردند، هر عبادتی که باشد خوب توجه خود را متوجه آن کنند و قلبشان مشغول آن عبادت باشد و به آن اهمیت دهند این از یک ناحیه بود.

ناحیه‌ی دوم: احکام آن را یاد بگیرند و این که چه چیزی در آن واجب است تا این که اللهÀ را با بصیرت عبادت کنند و چه بسیار از خللی که در مناسک حج و عمره‌یشان به وجود آمده است سوال می‌کنند و چه بسا سال‌های زیادی نیز از آن گذشته است و متوجه آن نشدند مگر بعد از چندین سال و شکی نیست که این نقص می‌باشد زیرا اگر یکی از ما بخواهد به جایی سفر کند، سفر خود را شروع نمی‌کند مگر این که مسیر آن را بشناسد یا کسی راه راه را به او نشان دهد تا این که بداند چگونه به مقصدش برسد پس مسیر و سیر به سوی بهشت پر نعمت چطور است آیا اهمیت آن بیشتر نیست که انسان به آن نهایت اهتمام را بدهد؟

و همچنین در معاملات نیز این‌چنین شایسته است لذا برای تاجر شایسته است قبل از آن مشغول تجارتی شود بداند که جایز می‌باشد یا نه؟ و همچنین در مورد آنچه آن را احوال شخصی می‌مامند مانند ازدواج و طلاق؛ لذا انسان طلاق نمی‌دهد مگر این که حدود اللهÀ را در طلاق بشناسد و در مورد چیزهای دیگر از شرائع دین نیز این‌گونه می‌باشد؛ بنابراین شایسته است که انسان آن را به همت، عزم و نشاط و حضور قلب فرا گیرد که عبادت را با علم و بصیرت انجام بدهد و اللهÀ می‌‌فرماید: {قُلۡ هَلۡ یَسۡتَوِی ٱلَّذِینَ یَعۡلَمُونَ وَٱلَّذِینَ لَا یَعۡلَمُونَۗ إِنَّمَا یَتَذَكَّرُ أُو۟لُوا۟ ٱلۡأَلۡبَـٰبِ} [سوره الزمر: ۹] : (بگو: آیا کسانی‌که می‌دانند، و کسانی‌که نمی‌دانند یکسان هستند؟! تنها خردمندان پند می‌پذیرند).

سوال کننده: شیخ بزرگوار بر این همسر پدرم چه چیزی لازم می‌باشد؟

جواب: همانطور که گفتم در مکانی که می‌باشد موی سر خود را کوتاه کند مگر این زمان از آن گذشته باشد که فدیه‌ای را مکه ذبح می‌کند و آنجا بین فقرا تقسیم می‌کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نسيت زوجة الوالد هذا العام في الْعُمْرَةِ أَن تُقَصِّرَ من شَعَرَها، وحَلَّتْ من الْإِحْرَام بعد الطَّوَافِ والسَّعي، ولم تذكر التقصير إلا في الرياض، فما الحكم جزاكم الله خيرًا؟

فأجاب رحمه الله تعالى – : إذا نَسِيَتْ أن تُقَصِّرَ فِي الْعُمْرَةِ ولم تذكر إلا وهي في الرياض، فإنها تُقَصِّرُ ولا حرج عليها إن شاء الله.

وإنني بهذه المناسبة أود أن أذكر إخواننا المسلمين أنهم إذا أرادوا أن يفعلوا عبادة، أي عبادة كانت فليقبلوا إليها بجد وليشغلوا قلوبهم بها، وليهتموا بها، هذه ناحية.

والناحية الثانية: أن يتعلموا أحكامها وماذا يجب عليهم فيها، حتى يعبدوا الله تعالى على بصيرة، وما أكثر الذين يسألون عن أشياء أخلوا بها في مَنَاسِكِهِمْ فِي الْحَجِّ أو الْعُمْرَةِ، وربما يمضي عليهم سنوات كثيرة لم يتفطنوا إلا بعد مضي هذه السنوات، وهذا لا شك أنه نَقْصُ؛ لأن أحدنا لو أراد أن يسافر إلى بلد فإنه لن يسافر إلا بهادٍ يدله الطريق، أو بهاد يصف له الطريق، حتى يعرف كيف إلى هذه البلاد، وإلى أين يتجه، فما بالك بالسير إلى جَنَّاتِ النعيم، أليس الأجدر بالإنسان أن يهتم به اهتماما بالغا؟ وينبغي ذلك في المعاملات أيضا، فالتاجر ينبغي له أن لا يشتغل بالتجارة حتى يعرف ما يجوز منها وما لا يجوز؟ وهكذا فيما يسمونه بالأحوال الشخصية كالنكاح، والطلاق، فالإنسان لا يُطلق حتى يعرف حدود الله تعالى في الطلاق، إلى غير ذلك من شرائع الدين وشعائره فإنه ينبغي للإنسان أن يتلقاها بهمَّةٍ وعزيمة ونشاط وإحضار قلب وأن يقوم بها على علم وبصيرة، فقد قال الله تبارك وتعالى -: ﴿ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُوا الأَلْبَبِ ﴾ [الزمر: 9].

فضيلة الشيخ: إذا ماذا يلزم هذه الزوجة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: يلزمها كما قلت أن تُقَصِّر وهي في مكانها إلا إذا فات الأوان، فإنها تذبح فِدْيَةٌ تتصدق بها على فقراء الْحَرَمِ.

مطالب مرتبط:

(۴۴۰۲) حکم ترک طواف وداع و نحوه جبران آن برای پدر مسن

مادامی که پدرت فقط طواف وداع را ترک کرده است، اهل علم می‌گویند کسی که واجبی را از واجبات حج ترک کند بر او واجب است که فدیه‌ای را در مکه ذبح کند و بین فقرا توزیع کند ...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۴) حکم کوتاه‌کردن جزئی موی سر پس از حج

إن شاء الله حج صحیح است و حکم آن این است باید فدیه‌ای را در مکه ذبح کنی و آنجا بین فقرا تقسیم کنی ...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۵) خروج از احرام عمره تمتع بدون حلق یا تقصیر

کوتاه کردن موی سر از واجبات عمره می‌باشد و اهل می‌گویند کسی که واجبی را ترک کند باید قربانی را در مکه ذبح کندو بین فقرا تقسبم کند....

ادامه مطلب …

(۴۴۱۶) حکم ناتمام ماندن عمره پس از احرام به دلیل شرایط اضطراری

اگر انسان احرام به عمره بست بر او واجب است که آن تمام کند...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۸) حکم ترک تقصیر در عمره از روی جهل یا فراموشی

اگر انسان آن را از روی فراموشی ترک کند هر زمانی که به یاد آورد، انجام می‌دهد مگر این که زمان از آن گذشته باشد که باید فدیه‌ای را ذبح کند و بین فقرا تقسیم کند...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۱) خروج از احرام پیش از آغاز ایام حج

انچه اهل علم گفته‌اند لازم می‌شود که واجبی را ترک کرده پس قربانی را در مکه ذبح می‌کند و بین فقرا آن را تقسیم می‌کند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه