چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۳۴۳) حکم رمی جمرات قبل از زوال در ایام تشریق

(۴۳۴۳) سوال: ما مجموعه‌ای از حجاج هستیم که در ایام تشریق رمی جمرات سه‌گانه را در صبح قبل از زوال به جا آوردیم، لذا چه چیزی بر ما لازم می‌شود؟

جواب:

رسول اللهﷺ در سال دهم با مردم حج کردند و مردم را امر نمودند که مناسک حج از ایشان بگیرند زیرا امام و معلم و راهنما می‌باشد لذا واجب است که به روش ایشان اقتدا شود: {لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِی رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةࣱ لِّمَن كَانَ یَرۡجُوا۟ ٱللَّهَ وَٱلۡیَوۡمَ ٱلۡـَٔاخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِیرࣰا} [سوره اﻷحزاب: ۲۱] : (یقیناً برای شما در زندگی رسول الله سرمشق نیکویی است، برای آنان که به الله و روز آخرت امید دارند، و الله را بسیار یاد می‌کنند): و رسول اللهﷺ در ایام تشریق رمی جمرات را بعد از زوال آفتاب به جا آوردند و صحابه نیز تا آن وقت صبر می‌کردند لذا رمی نمی‌کردند تا بعد از زوال خورشید و نمی‌دانم که رسول اللهﷺ به کسی رخصت داده باشد که در این ایام قبل از زوال خورشید رمی بکند بنابراین رمی ایشان در واقع در غیر واقتش بوده است یعنی قبل از وقتش انجام داده‌اند و عبادت هنگامی که قبل از وقتش انجام شود به جا نمی‌آید مخصوصا این که سوال کردن در مورد آن آسان بوده و آنجا علمای بسیاری حضور دارند و حتی اگر از طالب العلم مبتدی نیز سوال کرده بودند به آنها می‌گفت که چه چیزی بر ایشان واجب است لذا فعل ایشان در حکم ترک است همانند این که رمی در این سه روز را انجام نداده‌اند و بر اساس آن‌چه اهل علم می‌گویند کسی که واجبی از واجبات حج را ترک کرد باید فدیه بدهد و آن نیز ذبح کردن گوسفندی در مکه می‌باشد و آن را بین فقر توزیع کند و خودش از آن چیزی بر ندارد زیرا آن به منزله‌ی کفاره است و با آن حجش تمام می‌یابد إن شاء الله.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نحن مجموعة من الْحُجَّاجِ رَمَيْنَا الْجَمَرَاتِ الثلاث في أيام التشريق في الصباح، قبل الزوال، فما الذي يلزمنا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إن رسول الله صلى الله عليه وسلم حَجَّ بالناس في السَّنَةِ العاشرة، وأمرهم أن يأخذوا عنه مَنَاسِكَهُمْ، لأنه -عليه الصلاة والسلام- هو الإمام الْمُعَلِّمُ المرشد، وهو الذي يجب أن يهتدى ﴿ لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن كَانَ يَرْجُوا اللهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَر الله كثيرا ﴾ [الأحزاب: ٢١]، والنبي -عليه الصلاة والسلام – لم يرمِ الْجَمَرَاتِ الثلاثة في أيام التشريق إلا بعد زوال الشمس، وهكذا كان الصحابة رضي الله عنهم و يتحينون هذا الوقت، ولا يرمون إلا بعد زوال الشمس، ولم أعلم أن الرسول صلى الله عليه وسلم رَخَّصَ لأحد أن يرمي قبل زوال الشمس في مثل هذه الأيام، لهذا يكون رميهم واقعا في غير وقته، أي قبل الوقت والعبادة، إذا فعلت قبل وقتها فإنها لا تجزئ – لا سيما – وأن السؤال عليهم متيسر فالعلماء هناك كثيرون، ولو سألوا أدنى طالب للعلم لأخبرهم بما يجب فعلهم في مثل هذا الأمر، فيكون فعلهم هذا في حكم التَّرْكِ كأنهم لم يرموا هذه الأيام الثلاثة، وعليه فيجب عليهم على حسب ما قاله أهل العلم فيمن ترك واجبًا من واجبات الْحَجّ فِدْيَةٌ، أي: ذبح شاةٍ في مَكَّةَ، يوزعونها على الفقراء، ولا يأخذون منها شيئًا، لأنها بمنزلة الكفارة وبهذا يتم حجهم إن شاء الله.

مطالب مرتبط:

(۴۳۵۲) حكم بازگشت حاجی به منی پس از خروج در روز دوم ایام تشریق

عبادتشان را تمام کرده‌اند و اگر برگشتند آزاد هستند می‌تواند کم یا زیاد در آنجا بشینند....

ادامه مطلب …

(۴۳۲۱) حکم خروج از احرام با تقصیر جزئی در روز دهم

آنچه متعلق به کوتاه کردن موی سر می‌باشد از این جهت که فقط قسمت کمی از آن را به خاطر اینکه جهل داشته‌ای کوتاه کرده‌ای و سپس از احرام بیرون آمده‌ای چیزی بر گردنت نمی‌باشد زیرا که جاهل بوده‌ای اما باید سر خود را تمام کوتاه کنی...

ادامه مطلب …

(۴۳۹۱) حکم انجام چند عمره پیاپی در یک سفر

این که انسان در یک سفر بیش‌تر از یک عمره کند بدعت می‌باشد زیرا عبادات بر توقیف بنا شده است و از رسول اللهﷺ و اصحابش وارد نشده است...

ادامه مطلب …

(۴۲۹۷) توضیح درباره مشعرالحرام و حکم دعا و وقوف بر کوه آن

مکان معینی است که مسجد بر آن بنا شده است و آن مکانی که است که رسول اللهﷺ هنگامی که نماز صبح در مزدلفه را خواند و تا مشعر الحرام سوار بر سواره شده است و نزد آن ایستادن و دعا، تکبیر تهلیل گفته است....

ادامه مطلب …

(۴۳۴۰) حکم تأخیر در اتمام طواف افاضه تا بعد از نماز صبح روز عید

کفاره‌ای بر او نیست زیرا او طواف افاضه را در وقتش به جا آورده است...

ادامه مطلب …

(۴۳۱۲) حکم ترک رمی جمرات و وکالت دادن در حج‌های گذشته

اگر کسی که توانایی دارد شخصی از جانب او رمی کرده است کفاره بر او لازم است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه