سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

(۳۴۳۲) حکم اهدای ثواب قربانی به دیگران

(۳۴۳۲) سوال: حکم شرع از دیدگاه شما در این که اگر انسانی بره‌ای را ذبح کند و بگوید بارالها ثوابش را در پرونده‌ی اعمال شیخ فلانی فرزند فلانی قرار بده، آیا این کار بدعت است؟

جواب:

اگر انسان بره یا دیگر حیوانات را ذبح نماید تا اینکه از جانب مرده‌ای صدقه بدهد اشکالی ندارد اما اگر به خاطر تعظیم این مرده و نزدیک شدن به این مرده این کار را انجام دهد شرک اکبر است؛ زیرا ذبح نمودن عبادت است و عبادت جز برای الله  B درست نیست، الله  B می‌فرماید: {قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ١٦٢ لَا شَرِيكَ لَهُ  وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ} [الأَنعام: ١٦٢-١٦٣] ترجمه:  (بگو: بی‌گمان نمازم، و عبادت (و قربانی) من، و زندگی و مرگ من، همه برای الله پروردگار جهانیان است. شریکی برای او نیست، و به این مأمور شده‌ام، و من نخستین مسلمانم)

لذا فرق قرار دادن بین این دو نیت واجب است، اگر قصد شخص از ذبح کردن این باشد که گوشت حیوان را صدقه بدهد تا اینکه پاداش آن به مرده برسد اشکالی ندارد اما هرچند که بهتر این است که برای مرده دعا کند اگر آن مرده مسلمان باشد و صدقاتی که انسان می‌دهد برای خودش باشد؛ زیرا پیامبر ﷺ امتش را به اینکه از جانب مردگانشان صدقه دهند راهنمایی نکرده و فرموده است: «إِذَا مَاتَ الإنْسَانُ انْقَطَعَ عنْه عَمَلُهُ إِلَّا مِن ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِن صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو له.»[۱] يعني: (هرگاه فرزند آدم بميرد عمل او قطع می‌شود مگر از سه چيز: صدقه‌ی جاريه، علمی که از آن سود برده شود یا فرزند صالحی که برای او دعا کند).

پیامبر ﷺ نفرمود از جانب او صدقه می‌دهد یا روزه می‌گیرد یا نماز می‌خواند؛ لذا این دلالت می‌دهد بر اینکه دعا بهتر است.

 اما تو ‌ای شخص زنده! به این اعمال نیازمند هستی پس همه را برای خودت قرار بده و برای برادر مرده‌ات دعا کن.

 اما اگر قصدش از ذبح نمودن تقرب جستن و تعظیم مرده باشد شرک اکبر است؛ زیرا یکی از انواع عبادات را برای غیر الله B قرار داده است.


) [تخریج آن گذشت.]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من دمشق: ما حكم الشرع في نظركم فيما لو ذَبَحَ الإنسان خروفًا وقال: اللهم اجعل ثوابه في صحيفة الشيخ فلان بن فلان؟

هل في ذلك شيء من البدع؟ فأجاب رحمه الله تعالى: إذا ذبح الإنسان خروفًا أو غيره من بهيمة الأنعام ليتصدق به عن شخص ميت فهذا لا بأس به، وإن ذبح ذلك تعظيما لهذا الميت وتقربا إلى هذا الميت كان شركًا أكبر، وذلك لأن الذبح عبادة وقربة، والعبادة والقربة لا تكون إلا لله ، كما قال الله -تعالى-: ﴿ قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ  لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ ﴾ [الأنعام: ١٦٢ – ١٦٣]. فيجب التفريق بين المقصدين: فإذا قُصِدَ بالذبح أن يُتَصَدَّقَ بلحمه ليكون ثوابه لهذا الميت فهذا لا بأس به، وإن كان الأولى والأحسن أن يَدْعُو للميت، إذا كان أهلا للدعاء بأن كان مسلما، وتكون الصدقة للإنسان نفسه؛ لأن النبي صلى الله عليه وسلم لم يُرْشِدُ أمته إلى أن يتصدقوا عن أمواتهم بشيء، وإنما قال: «إِذَا مَاتَ الْإِنْسَانُ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ». ولم يقل: يتصدق عنه، أو يصوم عنه، أو يصلى عنه، فدل هذا على أن الدعاء أفضل وأحسن، وأنت أيها الحي محتاج إلى العمل، فاجعل العمل لك، واجعل لأخيك الميت الدعاء، وأما إذا كان قصده بالذبح لفلان التقرُّبَ إليه وتعظيمه فهو شرك أكبر؛ لأنه صَرَفَ شيئًا من أنواع العبادة لغير الله -تعالى-.

مطالب مرتبط:

(۳۴۱۸) آیا جایز است که ثواب نماز سنت را به برادرم که فوت نموده اهدا نمایم؟

نظریه‌ی درست در این مسئله آن چیزی است که خواندی، از اینکه تمام عبادات چه بدنی و چه مالی به مرده می‌رسد و به او سود می‌رساند و پاداش داده می‌شود به شرط اینکه مرده مسلمان باشد اما کافر هیچ سودی به او نمی‌رسد ....

ادامه مطلب …

(۳۴۳۴) حکم ذبح در رمضان به نیت اموات و دعوت اطرافیان

نظرمان این است که تقرب جستن به الله به وسیله‌ی ذبح نمودن در رمضان بدعت است و واجب است از این کار نهی شود....

ادامه مطلب …

(۳۴۲۶) حکم قربانی کردن از جانب میت چیست؟

بهتر این است که به میت آنچه رسول الله ﷺ بدان توصیه نمودند اهدا شود آنجایی که فرمودند....

ادامه مطلب …

(۳۴۰۸) حکم اهدای ثواب به فردی ناشناس

بله جایز است ثوابی را به شخصی که او را نمی‌شناسی اگر می‌دانی مسلمان است هدیه کنی‌ اما اگر کافر باشد جایز نیست...

ادامه مطلب …

(۳۴۰۷) حکم دعای خویشاوندان برای میت و دریافت مزد برای قرائت قرآن

بله، دعا به میت می‌رسد و بهتر است بگوییم: به میت، نه به روح میت، اما کرایه کردن کسی که برای میت قرآن قرائت کند مزدی باطل است و قاری ثوابی ندارد.....

ادامه مطلب …

(۳۴۳۳) حکم شام والدین در رمضان، پنج‌شنبه و دوشنبه

شامی که شام والدین در رمضان نامیده می‌شود اصلی از قرآن سنت و عمل سلف صالح ندارد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه