چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۲۷۳) حکم کوتاه کردن سبیل بلند مرد در صورت وفات

(۲۳۷۳) سوال: ملاحظه می‌شود که بسیاری از جوانان که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ هدایتشان کند مخالف روش رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم ریش‌های‌شان را می‌تراشند و اضافه بر آن، به روش غرب شبیه می‌کنند به این صورت که پازلفی خود را دراز نموده و نصف موهای چانه را می‌تراشند و سبیل‌های بزرگ می‌گذارند پس هنگامی که این مرد وفات نمود؛ آیا سبیل بلند او کوتاه می‌شود و پا زلفی‌اش تراشیده می‌شود یا با این هیئت دفن می‌شود؟

جواب:

می‌گویم شکی در آن نیست این هیئتی که ذکر شد مخالف روش رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم و موافق روش غیر مسلمین است؛ بنابراین دوری از آن واجب است و واجب است که در این امور از سنت پیروی بکنیم و آن بلند کردن ریش و کوتاه کردن سبیل می‌باشد و منظور من از واجب بودن تبعیت از سنت، معنای عام آن است، نه آن معنایی که انجام دادن آن ثواب دارد و ترک آن عقوبت ندارد وگرنه بلند کردن ریش واجب و فرض می‌باشد زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم می‌فرماید: «انْهَكُوا الشَّوَارِبَ، وَأَعْفُوا اللِّحَى»[۱] : (در کوتاه کردن سبیل‌ها مبالغه کنید و ریش‌ها را انبوه کنید) پس بر مسلمان واجب است که در این امر به هدی و روش رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم متمسک باشد.

علماء درباره‌ی کوتاه کردن سبیل میت می‌گویند: اگر سبیل و ناخن‌هایش بلند بود، کوتاه می‌شود اما پا زلفی مانند این افرادی که سوال کننده بیان کردند، تراشیده نمی‌شود زیرا اصل بر این است که تراشیدن پا زلفی حرام است چون پازلفی از ریش است و آنچه بسیاری از مردم در مورد ریش تصور دارند که فقط موهای زیر چانه که محل رسیدن دو ریش است، می‌باشد، صحیح نیست و ریش شامل پازلفی، مو‌های روی گونه و موی زیر چانه می‌شود همانگونه که در کتب لغت معروف است.


[۱] صحیح بخاری: كتاب اللباس، باب إعفاء اللحى، رقم (۵۸۹۳) ومسلم: كتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره (٢٥٩).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يُلاحَظُ على كثير من الشباب – هداهم الله- أنهم خالفوا هدي الرسول صلى الله عليه وسلم بحلق اللحى، وزادوا على ذلك أن تشبهوا بالغرب وذلك في إطالة العوارض، وذلك بحلق نصف اللحية الأسفل، وتربية الشوارب الطويلة، فإذا فرضنا أن هذا الرجل ،تُوفي، فهل يُقَصُّ شاربه الطويل، وتُخلق العوارض، أم يُدْفَنُ بهذه الهيئة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أقول هذه الهيئة التي ذكر لا شك أنها مخالفة لهدي النبي صلى الله عليه وسلم وأنها موافقة لهدي غير المسلمين؛ ولذلك يجب الحذر منها، ويجب اتباع السنة في هذه الأمور، وهي إعفاء اللحى وحف الشوارب. وقولي: يجب اتباع السُّنَّة، إنما أريد المعنى الأعم، لا السُّنَّة التي يُثاب فاعلها ولا يُعاقب تاركها؛ لأن إعفاء اللحى واجب وفرض؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «انْهَكُوا الشَّوَارِبَ، وَأَعْفُوا اللَّحَى». فالواجب على المسلم أن يتمسك بهدي النبي صلى الله عليه وسلم في هذا

الأمر.

وأما قص شارب الميت، فإن العلماء يقولون: إنه إذا طال فإنه يُقَصُّ هو والأظفار، وأما ما بقي من العوارض في مثل هؤلاء الذين يفعلون ما ذكره السائل فإنه لا يُخلق؛ لأن الأصل أن حلق العوارض مُحرَّم؛ لأن العوارض من اللحية، وليست اللحية كما يفهمه كثير من الناس الذقن وهو مجمع اللَّحْيَيْنِ، وإنما اللحية تشمل العوارض والشعر الذي على الخد وكذلك الشعر الذي في الذقن، كما هو معروف في كتب اللغة.

مطالب مرتبط:

(۳۲۸۷) آیا کسی‌ در تصادف می‌میرد، شهید محسوب می‌شود؟

میت با تصادف از زمره‌ی شهدا می‌شود إن شاء الله؛ برای اینکه او همچون کسی است که با آوار یا غرق شدن و یا مانند آن می‌میرد...

ادامه مطلب …

(۳۲۶۸) حکم دندان طلای متوفی و نحوه برخورد با آن در میراث

هنگامی که انسانی فوت کرد و دندان طلایی داشت، آن دندان کنده می‌شود مگر اینکه از کندن آن دندان، دندانهای دیگر نیز کنده شوند که در این صورت آن دندان طلایی بیرون آورده نمی‌شود...

ادامه مطلب …

(۳۲۸۰) صحت فریاد زدن میت هنگام غسل

این قول صحیح نیست و نه در کتاب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و نه در سنت رسولش صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم اصلی ندارد ....

ادامه مطلب …

(۳۲۸۶) آیا هرکس بر اثر آوار یا آتش‌سوزی بمیرد، شهید است؟

این چیزی که سوال کننده ذکر کردند از اینکه هرکس به وسیله آوار و یا آتش‌سوزی یا غرق شدن بمیرد، شهید است صحیح می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۳۲۸۹) حکم شهادت برای غرق‌شدگان

جایز نیست که برای شخصی گواهی به شهید بودن کسی بدهد جز برای کسی ‌که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم برای او گواهی داده است....

ادامه مطلب …

(۳۲۷۷) حکم غسل و نماز برای پسر بچه‌ای که پس از یک ماه فوت می‌کند

اگر سوال کننده منظورش از بچه بعد از یک ماه، یک ماه بعد از ولادتش باشد، درست است و در جواب ایشان می‌گوییم: همانا وقتی کودک یک ماه بعد از ولادتش وفات یابد، غسل داده شده و کفن می‌شود و بر او نماز خوانده می‌شود....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه