سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۲۱۸) حكم جلوگیری از بارداری به دلیل شرایط اقتصادی

(۳۲۱۸) سوال: در روستای کوچک ما چرخی که حامل آرد است هر روز یکشنبه از هر هفته، آرد را تحویل بقالی‌ها می‌دهد و بقالی‌ها آن را در بین مردم پخش می‌کنند و به خاطر زیاد بودن جمعیت، آرد به همه‌ی مردم نمی‌رسد؛ سوال این است: آیا در این حالت جایز است که زنان از قرص جلوگیری از بارداری استفاده نمایند تا اینکه نسبت جمعیت پایین آمده و هر کس قوتی از آرد داشته باشد؟ لطفاً پاسخ دهید، بارک الله فیکم.

جواب:

خوردن قرص جلوگیری از بارداری به این قصد که سوال کننده ذکر نمودند یعنی کاهش نسل به خاطر ترس از تنگی رزق که متضمن بدگمانی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و اینکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنکه را آفریده روزی نمی‌دهد.

 اگر انسان یقین داشته باشد بر این که هیچ جنبنده‌ای بر روی زمین نیست مگر اینکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ او را روزی می‌دهد و بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در جلب روزی خود و خانواده‌اش اعتماد نماید، هیچگاه این کار ناپسند که متضمن بدگمانی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است به ذهنش خطور نمی‌کند و این کار شبیه فعل مشرکین است که  الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از آن در این قولش نهی نموده است: {وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ} [الأنعام: ١٥١]: (و فرزندان‌تان را از (بیم) فقر نکشید، ما شما و آن‌ها را روزی می‌دهیم) و {وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ} [الإسراء: ٣١]: (و فرزندان‌تان را از ترس تنگدستی نکشید، ما آن‌ها و شما را روزی می‌دهیم).

لذا بر بنده‌ی مومن لازم است که به پروردگارش یقین داشته و وعده‌اش را تصدیق نماید و اینکه که بداند یقیناً هیچ فرزندی به دنیا نمی‌آید مگر اینکه روزی‌اش نوشته شده است و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ عهده‌دار روزی بندگانش است همان‌طور که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا  كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ} [هود: ٦]: (و هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست؛ مگر اینکه روزی‌اش بر (عهده) الله است و (او) قرارگاه و مکان دفنش را می‌داند، همه این‌ها در کتابی روشن (ثبت) است).

برخی از افراد مورد اطمینان و از کسانی که کارشان دلالی و فروش کالا، در مقابل مزد است برایم بازگو نمود که درآمدش محدود بود اما هنگامی که ازدواج نمود احساس نمود که این درآمدش زیاد شده است و زمانی که فرزند اولش به دنیا آمد احساس کرد که باز درآمدش بیشتر شده و او دارای دو فرزند بود و می‌گوید زمانی که فرزند دومم به دنیا آمد، این زیاد شدن برایم بسیار آشکار شد؛ زیرا انسان هرگاه به پروردگارش و وعده‌ی او اعتماد کند، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ او را از جایی که گمانش را نمی‌کند روزی می‌دهد.

لذا خوردن قرص جلوگیری به این قصد دارای دو مفسده است: بدگمانی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و مشابهت با مشرکین در برخی وجوه اما خوردن قرص جلوگیری به غیر از این قصد مثلا زمانی که مادر دارای جسم ضعیفی باشد یا بسیار مریض می‌شود و بارداری برایش سختی غیر عادی دارد، خوردن قرص جلوگیری برای استراحت موقت با اجازه شوهر و بعد از مراجعه به پزشک و عدم ضرر اشکالی ندارد. الله اعلم.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: عندنا في قريتنا الصغيرة تأتي عربةٌ مُحَمَّلَةٌ بالدقيق للبقالين كل يوم أحد من  كل أسبوع، فيقوم البقالون بتوزيع هذا الدقيق، ولكثرة الناس وازدياد السُكّان لا يكفي الدقيق الجميع. فالسؤال: هل يجوز في هذه الحالة أن تَتَعَاطَى النساء حبوبَ مَنْع الحمل؛ لكي تنخفض نسبة السكان، فيَجِدَ كُلُّ إنسان قُوتَهُ من الدقيق؟ أفيدونا – أفادكم الله وبارك فيكم-.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الجواب تناول النساء حبوب منع الحمل لهذا الغرض الذي ذكره السائل؛ وهو تقليلُ النَّسْل خوفًا من ضيق الرزق، يتضمن سوءَ ظَن بالله عز وجل، وأن الله -تعالى- لا يرزق مَنْ خَلَقَهُ. ولو أن الإنسان أيقن بأنه ما من دابَّةٍ في الأرض إلا على الله رزقها، واعتمد على الله -سبحانه وتعالى- في جلب الرزق له ولعائلته، ما طرأ على باله مثل هذا التصرف المشين الذي يتضمن ما يتضمنه من سوء ظن بالرب -عز وجل-. كما أن هذا التصرُّفَ لهذا الغَرَض فيه شَبَهُ من المشركين الذين نهى الله -تبارك وتعالى عن فعلهم في قوله: ﴿ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُم مِّنْ إِمْلَقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ ﴾ [الأنعام: ١٥١]. وفي قوله: ﴿ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَدَكُمْ خَشْيَةً إِمْلَقٍ غَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ ﴾ [الإسراء: ٣١].

فعلى المؤمن أن يكون واثقًا بربه مُصَدِّقًا بِوَعْدِهِ، وأن يعلم عِلْمَ اليقين أنه ما ولد مولود إلا وقد كُتِبَ رِزْقُهُ، وأن الله -عز وجل- هو الذي تكفل بأرزاق عباده، كما قال الله -تعالى-: ﴿ وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلُّ فِي كِتَبٍ مُّبِينٍ ﴾ [هود: ٦].

ولقد حكى لي بعض -الثقات وكان من الدلالين الذين يبيعون السلع لأصحابها بأُجرة – أنه كان ذا دخل محدود، وأنه حين تزوج شَعَرَ بأن هذا الدَّخْلَ ازداد، ولما أتاه الولدُ الأوَّلُ من أولاده شَعَر بزيادة أكثر، وكان له ولدان، يقول: فلما جاءني الولد الثاني ظَهَرَتْ لي الزيادة ظهورًا بَيْنا؛ لأن الإنسان إذا اعتمد على ربه ووثق بوعده، فإن الله يرزقه من حيث لا يحتسب.

فتناول حبوب منع الحمل لهذا الغرض فيه هاتان المفسدتان: سوء الظن بالله -عز وجل-، ومُشابهة المشركين من بعض الوجوه. أما تناول حبوب منع الحمل لغير هذا الغَرَض؛ كما لو كانت الأم ضعيفة الجسم، أو كثيرة المرض، ويشق عليها الحمل مشقَّةٌ غير مُعتادة، فتناولت الحبوب لأجل الراحة بعض الوقت، وكان ذلك بإذن الزوج، وبعد مراجعة الطبيب، والأمن من الضرر، فإن هذا لا بأس به. والله أعلم.

مطالب مرتبط:

(۳۲۲۴) حکم مصرف قرص‌های تحریک کننده‌ی بارداری

این به مشورت پزشک بستگی دارد، اگر گفت: مصرف قرص‌های تحریک کننده‌ی بارداری ضرری ندارد، شایسته است از آن برای بارداری استفاده شود....

ادامه مطلب …

(۳۲۵۰) آیا جایز است زن مسلمان نزد زنی نصرانی معالجه شود؟

بله جایز است زن مسلمان نزد زنی نصرانی معالجه شود به شرطی که این زن نصرانی مورد اعتماد باشد....

ادامه مطلب …

(۳۲۵۷) آیا مؤمن هنگام کشیده شدن روح، دچار درد می‌شود؟

همچنین کشیده شدن روح از بدن سخت است اما بر شخصی تخفیف یافته و بر دیگری شدت می‌یابد همچنین گاهی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کشیده شدن روح را بر میت به خاطر گناهانی که مرتکب شده سخت می‌کند....

ادامه مطلب …

(۳۲۳۹) حکم اهدای خون از مسلمان به کافر و عکس آن

شخصی که خون اهدا می‌کند اگر گرفتن خون از وی آسیبی به او نمی‌رساند، گناهی بر او نیست و اگر کسی که خون به او اهدا می‌شود، مسلمان باشد این کار از جمله نیکوکاری به مسلمانان است و اگر مسلمان نباشد از جمله کسانی است که صدقه بر آنان جایز است...

ادامه مطلب …

(۳۲۳۶) حکم کالبد شکافی بدن شخص مسلمان

کالبدشکافی جسد شخص مسلمان بعد از وفاتش جایز نیست مگر زمانی که حاجت یا ضرورتی وجود داشته باشد و اگر حاجت یا ضرورتی باشد به اندازه‌ی نیاز کالبدشکافی انجام می‌شود سپس آن جسم به حالت اول برگردانده می‌شود...

ادامه مطلب …

(۳۲۴۵) حکم استفاده از عطرها و رایحه‌های حاوی الکل

واب به این سؤال نیازمند محقق شدن دو مسئله است: مسئله‌ی اول: آیا خمر نجس است یا نجس نیست؟....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه