سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۰۲۶) جایگزینی روزه ایام بیض در صورت تقارن با عادت ماهیانه

(۴۰۲۶) سوال: ایام بیض (سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم) از هر ماه را روزه می‌گیرم اما این روزها گاهی با عادت ماهیانه همزمان می‌شود. آیا جایز است که سه روز دیگر از همان ماه را به جای آن روزها روزه بگیرم؟

جواب:

روزه‌ گرفتن سه روز از هر ماه، سنت است و رسول الله ﷺ فرموده است: «صوم ثلاثة أيام، صوم الدهر كله»[۱] : (روزه گرفتنِ سه روز از هر ماه، همانند روزه‌ گرفتن یک سال کامل است)؛ اما بهتر است که در ايام بيض (سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم) باشد. اگر ممکن نشد و مثلا زن دچار عادت ماهیانه شد، سفر پیش آمد، مهمان به خانه آمد، احساس خستگی کرد یا به بیماری کوچکی مبتلا شد، اگر سه روز دیگر را روزه بگیرد همان پاداش را کسب خواهد کرد؛ عایشه È  می‌گفت: «كان النَّبِيّ ﷺ يصوم من كل شهر ثلاثة أيام ولم یکن يبالي من أي أيام الشهر يصوم»[۲] : (رسول الله سه روز از هر ماه را روزه می‌گرفت و برایش مهم نبود که چه روزهایی از ماه را روزه می‌گیرد).

در نتیجه دست انسان در این مسئله باز است. روزه‌ گرفتن سه روز از ماه، سنت است و تفاوتی ندارد که در اول، وسط یا آخر ماه باشد اما در ایام بیض بهتر است. اگر بنا بر عذر یا نیاز، در این سه روز میسر نشد، امیدواریم که الله ﷻ پاداش آن ‌را برای کسی‌ که عادت داشته آن روزها را روزه بگیرد اما به سبب عذر روزه نگرفته، ثبت نماید.


۱-تخریج آن گذشت.

۲- تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أصوم الأيام البيض من كل شهر: ثلاثة عشر وأربعة عشر وخمسة عشر، ولكن أحيانًا يصادف وجود الدورة الشهرية، فهل يجوز لي أن أصوم ثلاثة أيام بدلًا منها من الشهر نفسه؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: صيام ثلاثة أيام من كل شهر سُنَّة، وقد قال النبيُّ : صَوْمُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ صَوْمُ الدَّهْرِ كُلِّهِ».

ولكن الأفضل أن تكون في الأيام البيض: ثلاثة عشر وأربعة عشر وخمسة عشر، فإن لم يمكن بأن كانت الأنثى عليها العادة، أو حصل سفر، أو جاء ضيف، أو حصل ملل، أو مرض يسير أو ما أشبه ذلك، فإنه يحصل الأجر لمن صام في غير هذه الأيام الثلاثة، قالت عائشة رضي الله عنها: «كَانَ النبي صلى الله عليه وسلم يَصُومُ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ، وَلَمْ يَكُنْ يُبَايِي مِنْ أَيِّ أَيَّامِ الشَّهْرِ يَصُومُ». فالأمر في هذا واسع فصيام ثلاثة أيام من كل شهر سنة، سواء في أول الشهر، أم وسطه، أم آخره، لكن كونها في الأيام الثلاثة أيام البيض أفضل وإذا تخلف ذلك لعذر أو حاجة فإننا نرجو أن يكتب الله تعالى الأجر لمن كان من عادته أن يصومها، ولكن تركها لعذر.

مطالب مرتبط:

(۴۰۰۶) آیا می‌توان شش روز شوال را پیش از اتمام قضای رمضان روزه گرفت؟

اگر قبل از قضای رمضان، نفل شوال را روزه‌ بگیرد، فایده‌ای برایش ندارد....

ادامه مطلب …

(۳۹۹۶) آیا روزه شش روز از شوال قبل از قضا کردن روزه‌های رمضان جایز است؟

روزه‌ی شش روز از شوال زمانی پذیرفته می‌شود که قضاى رمضان به طور کامل انجام شده باشد؛ یعنی اگر قضای یک روز از رمضان بر عهده‌اش باشد، شش روز شوال را روزه‌ نمی‌گیرد تا این که قضای رمضان را کامل کند....

ادامه مطلب …

(۴۰۰۴) حکم روزه نفل در روز عرفه یا عاشورا به جای قضای رمضان

علما در این مورد اختلاف‌نظر دارند؛ برخی بر این نظر هستند که اگر شخصی قضای رمضان بر عهده‌ داشته باشد، جایز نیست که قبل از تکمیل آن، روزه‌ی نفل بگیرد....

ادامه مطلب …

(۳۹۸۳) حکم روزه گرفتن پانزدهم شعبان

هیچ یک از این‌ها اصل و اساسی ندارد؛ روزه‌ی نفل در ماه رجب همانند دیگر روزها است که روزهایش به روزه گرفتن و شب‌هایش به نماز خواندن اختصاص ندارد.....

ادامه مطلب …

(۳۹۶۳) آیا باید روزه‌های نفل را به طور مرتب بگیرم؟

اگر خواستی به طور مداوم روزه بگیر و اگر نخواستی، خیر. اگر خواستی فقط دوشنبه یا فقط پنج‌شنبه را روزه بگیر. تمام این‌ها جایز است و اشکالی ندارد....

ادامه مطلب …

(۴۰۱۵) حكم روزه‌ گرفتن نفل در روز جمعه چیست؟

وزه‌ گرفتن در روز جمعه در صورتی که شخص، پنج‌شنبه یا شنبه را نیز روزه بگیرد، ایرادی ندارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه