(۳۹۲۳) سوال: یک روز از ماه رمضان که مسافر بودم را روزه نگرفتم و قضای آن ‌را نیز انجام ندادم تا این که رمضان بعدی فرا رسید؛ آیا جایز است که بعدا قضایش را انجام دهم؟ با توجه به این که اکنون یک سال گذشته است و من قضای رمضان قبل را انجام نداده‌ام. آیا جایز است که اکنون قضایش را انجام دهم؟

جواب:

روشن است که الله ﷻ می‌فرماید: {وَمَنْ كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ} [البقرة: ۱۸۵] : (کسی که مریض یا در سفر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد). این مرد مسافر بوده و یک روز را روزه نگرفته است لذا بر او واجب است که آن ‌را برای فرمان‌برداری از دستور الله ﷻ قضا انجام دهد زیرا در سنت نیز انجام قضای این روز را بر وی واجب کرده است و نباید آن ‌را تا رمضان بعدی به تأخیر بیاندازد؛ به دلیل سخن عایشه È که می‌گفت: «كان يكون عليّ الصَّوم من رمضان فما أستطيع أن أقضي إلا في شعبان»[۱] : (چنین می‌شد که روزه‌ای از رمضان بر من واجب بود که فقط در شعبان می‌توانستم قضای آن ‌را انجام دهم)؛ گفته‌ی وی: «فما أستطيع أن أقضي إلا في شعبان» : (فقط در شعبان می‌توانستم قضای آن ‌را انجام دهم) دليل بر این است که ناگزیر قضا باید پیش از شروع رمضان بعدی انجام شود اما اگر آن ‌را تا بعد از رمضان به تأخیر انداخته است باید استغفار کرده و به درگاه الله À توبه نماید، از کاری که از او سر زده پشیمان باشد و قضای آن ‌را انجام دهد؛ زیرا قضای روزه با تأخیر کردن برداشته نمی‌شود. بنابراین باید قضا را انجام دهد تا مسئولیت از وی برداشته شود.

۱-صحیح بخاری: كتاب الصوم، باب متى يقضى قضاء رمضان شماره (۱۹۵۰). صحیح مسلم: كتاب الصيام، باب قضاء رمضان في شعبان، شماره (۱۱۴۶).