سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۸۸۰) حکم روزه‌داری در سفر از منطقه گرم‌سیر به منطقه سردسیر یا کوتاه‌روز

(۳۸۸۰) سوال: حکم شخص روزه‌داری که از منطقه‌ی گرم‌سیر به منطقه‌ی سردسیر یا سرزمینی که روز در آن کوتاه است، سفر می‌کند چیست؟

جواب:

چیزی در این حالت بر عهده‌ی او نیست؛ اگر توان این کار را داشته باشد، اشکالی ندارد چون این کار، عبادت را برایش آسان‌تر می‌کند که این مسئله، مطلوب و درست است. در حدیث آمده است که: «كان النَّبِيّ ﷺ يصب على رأسه الماء من العطش وهو صائم»[۱] : (رسول الله ﷺ در حالی که روزه‌دار بود از شدت تشنگی، روی سرش آب می‌ریخت). ابن عمر I نیز وقتی روزه‌دار بود، لباسش را مرطوب می‌نمود. همچنین انس ابن مالک J حوضی داشت که هنگام روزه، در آب آن فرو ‌رفته و غوطه‌ور می‌شد.

تمام این‌ها برای کاستن از سختی عبادت است و هر اندازه که انجام عبادت بر انسان آسان‌تر شود، با تلاش و نشاط بیشتری به انجام آن خواهد پرداخت و آن‌ را با آرامش و راحتی انجام می‌دهد؛ بدین خاطر است که رسول الله ﷺ از نماز خواندن در زمانی که فرد برای انجام قضای حاجت، تحت فشار می‌باشد، نهی نموده و فرموده است: «لا صلاة بحضرة الطعام ولا هو يدافعه الأخبثان»[۲] : (وقتی که غذا حاضر و آماده باشد و همچنین هنگامی که ادرار و مدفوع به شخص فشار بیاورد، نمازش کامل نیست). تمام این‌ها بدین خاطر است که انسان با آرامش و راحتی به پروردگارش روی آورده و عبادتش را ادا کند. بنابراین ایرادی ندارد که روزه‌‌دار در اتاق خنک، جلوی کولر و… باشد.


۱-تخریج آن گذشت.

۲-صحيح مسلم: كتاب المساجد ومواضع الصلاة، باب كراهة الصلاة بحضرة الطعام… شماره (٥٦٠).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما الحكم في الصائم الذي يسافر من منطقته الحارة إلى منطقة باردة في الجو، أو إلى بلد يكون النهار قصيرًا فيه؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا حرج عليه في ذلك، إذا كان قادرًا على هذا الشيء فإنه لا حرج أن يفعل؛ لأن هذا من فعل ما يُخفّف العبادة عليه، وفعل ما يخفف العبادة عليه أمرٌ مطلوب، وقد «كَانَ النَّبِيُّ -عليه الصلاة والسلام- يَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ اللَمَاءَ مِنَ الْعَطَشِ وهو صَائِمٌ». وكان ابن عمر رضي الله عنهما يبل ثوبه وهو صائم ، وذُكر أن الأنس بن مالك رضي الله عنه حوضا من الماء ينزل فيه وهو صائم.

كل هذا من أجل تخفيف أعباء العبادة، وكلما خفت العبادة على المرء صار أنشط له على فعلها، وفعلها وهو مطمئن مستريح، ولهذا نهى النبي – عليه الصلاة والسلام- أن يصلي الإنسان وهو حاقن- أي: محصور بالبول فقال عليه الصلاة والسلام: «لَا صَلَاةَ بِحَضْرَةِ الطَّعَامِ، وَلَا هُوَ يُدَافِعُهُ الْأَخْبَثَانِ». كل ذلك من أجل أن يؤدي الإنسان العبادة وهو مستريح مطمئن مقبل على ربه، وعلى هذا فلا مانع من أن يبقى الصائم حول المكيف وفي غرفة باردة، وما أشبه ذلك.

مطالب مرتبط:

(۳۸۵۹) آیا استقراغ روزه را باطل می‌کند؟

اگر قبل از افطار رخ دهد، در صورتی که غیر عمدی باشد و تو برای خارج کردنش تلاش نکرده باشی، روزه درست می‌باشد زیرا غیر عمدی است اما اگر در حالت روزه عمدا استفراغ کرده و محتویات معده را خارج کنی، روزه باطل می‌شود ...

ادامه مطلب …

(۳۸۴۳) آیا قطره‌ای که در چشم انداخته می‌شود، روزه را باطل می‌کند؟

قطره‌ای که در چشم انداخته می‌شود اگر در حال روزه استفاده ‌شود، روزه را باطل نمی‌کند حتی اگر طعمش را در حلق احساس کند...

ادامه مطلب …

(۳۸۶۰) حکم استفراغ به طور غیر عمدی در حین روزه‌داری

اگر روزه‌دار به طور غیر عمدی استفراغ کند، روزه‌اش ایرادی ندارد، ناقص نمی‌‌شود و باطل نمی ‌گردد....

ادامه مطلب …

(۳۸۴۰) حکم تزریق آمپول تقویتی برای روزه‌دار

تزریق آمپول تقویتی که فرد روزه‌دار را از خوردن و نوشیدن بی‌نیاز کند، جایز نیست مگر در مواقع اضطراری که در این حالت، تزریق می‌کند و باید قضای آن روزه را به جا آورد.....

ادامه مطلب …

(۳۸۴۹) آیا دود ناشی از سوختن چوب، هیزم و… روزه را باطل می‌کند؟

دود، باعث باطل شدن روزه نمی‌شود. سرمه نیز حتی اگر طعمش به حلق برسد، روزه را باطل نمی‌‌کند که این بنا بر دیدگاه برتر و راجح می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۳۸۵۰) حکم روزه در صورت استنشاق دود سیگار افراد دیگر

خیر، روزه‌اش باطل نمی‌‌شود. بخور نیز اگر شخص فقط آن را استشمام کند روزه را باطل نمی‌کند اما اگر بخور را به نزدیک بینی بیاورد و دودش را استنشاق کند و به معده‌اش برسد، روزه را باطل می‌کند.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه