شنبه 25 ذیحجه 1446
۳۰ خرداد ۱۴۰۴
21 ژوئن 2025

۴۷۴ – حکم گفتن این سخن چیست: «قدرت الهی چنین خواست» و «تقدیر چنین خواست»؟

۴۷۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این سخن چیست: «قدرت الهی چنین خواست»، و «قَدَر چنین خواست»؟

جواب دادند: درست نیست بگوییم: «قدرت الهی چنین خواست». زیرا مشیئت، اراده است، و قدرت، معنا است، و معنا، دارای اراده نیست. بلکه اراده متعلق به اراده کننده، و مشیئت برای کسی است مشیئت کند. اما می‌توانیم بگوییم: «حکمت الهی چنین اقتضا کرد»، یا در مورد چیزی که اتفاق افتاده، بگوییم: «این قدرت الله است»، یعنی چیزی است که برای الله مقدور است. چنان که می‌گویی: این خلق الله است؛ یعنی مخلوق اوست. اما اینکه چیزی را به قدرت نسبت دهیم که مقتضای فعل اختیاری است؛ خیر، جایز نیست.

مثل همین در مورد «قدر چنین و چنان خواست»، صادق است، و گفتنش جایز نیست. زیرا قدر و قدرت، دو چیز معنوی هستند و مشیئت و اراده‌ای ندارند. بلکه مشیئت برای کسی است که قادر و مقدر کننده است. والله اعلم.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(474) وسئل فضيلته: عن حكم قول : “وشاءت قدرة الله” و”شاء القدر”؟

فأجاب بقوله: لا يصح أن نقول : ” شاءت قدرة الله” لأن المشيئة إرادة، والقدرة معنى، والمعنى لا إرادة له، وإنما الإرادة للمريد، والمشيئة لمن يشاء، ولكننا نقول :اقتضت حكمة الله كذا وكذا، أو نقول عن الشيء إذا وقع : هذه قدرة الله أي مقدوره كما تقول: هذا خلق الله أي مخلوقه. وأما أن نضيف أمراً يقتضي الفعل الاختياري إلى القدرة فإن هذا لا يجوز.

ومثل ذلك قولهم: “شاء القدر كذا وكذا” وهذا لا يجوز لأن القدر والقدرة أمران معنويان ولا مشيئة لهما، وإنما المشيئة لمن هو قادر ولمن هو مقدّر. والله أعلم.

مطالب مرتبط:

۴۶۵ – حکم گفتن: «ربّ البیت»، یا «ربّ المنزل» چیست؟

۴۶۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن: «ربّ البیت»، یا «ربّ المنزل» چیست؟ جواب دادند: گفتن «ربّ البیت» و امثال آن، به چهار نوع تقسیم می‌شود: اول: اضافه به ضمیر مخاطب، در مورد معنایی باشد که لایق الله عز و جل نیست. مثلا بگوید: «أطعم ربّک: پروردگارت را اطعام کن». به دو […]

ادامه مطلب …

۴۴۰ – حکم گفتن: «لکم تحیّاتنا» (درود ما بر شما)، و عبارت: «أهدی لکم تحیّاتی» چیست؟

۴۴۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن: «لکم تحیّاتنا»، و عبارت: «أهدی لکم تحیّاتی» چیست؟ جواب دادند: گفتن عبارات «لکم تحیّاتنا» و «أهدی لکم تحیّاتی» و امثال اینها، اشکالی ندارد. زیرا الله تعالی می‌فرماید: {وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا}[۱]، یعنی: {و هنگامی که به شما سلام می‌گویند، بهتر یا […]

ادامه مطلب …

۴۷۷ – آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟

۴۷۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟ جواب دادند: لقب شیخ الاسلام اگر به صورت مطلق به کار برده شود، جایز نیست. یعنی شیخ مطلقی که اسلام به او باز می‌گردد، جایز نیست کسی این گونه خوانده شود. زیرا جز پیامبران، هیچ کسی در مورد آنچه از اسلام […]

ادامه مطلب …

۴۲۳ – در خطبه‌ای در موضوع جنگ بدر، خطیب گفت: «الله و شیطان با هم رو در رو شدند». آیا کلام او درست بود؟

۴۲۳ – از شیخ رحمه الله سوال شد: یکی از خطیبان در سخنش حول غزوه‌ی بدر، گفت: «الله و شیطان با هم رو در رو شدند». برخی از علما گفتند که این سخن، کفر صریح است. زیرا ظاهر این عبارت، اثبات حرکت برای الله تعالی است. از شما می‌خواهیم که این را توضیح دهید. جواب […]

ادامه مطلب …

۴۹۱ – حکم لعنت کردن شیطان چیست؟

۴۹۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم لعنت کردن شیطان چیست؟ جواب دادند: به انسان دستور داده نشده که شیطان را لعنت کند. بلکه دستور دارد که از او پناه برد؛ چنان که الله تعالی می‌فرماید: {وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}[۱]، یعنی: {و اگر وسوسه‌ای از سوی شیطان […]

ادامه مطلب …

۴۲۵ – حکم این سخن: «الله ماده نیست» چیست؟

۴۲۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن چیست: «الله ماده نیست»؟ جواب دادند: گفتن «الله ماده نیست»، سخنی است منکر؛ زیرا بحث در چنین موضوعی، بدعتی منکر است. هیچ چیز همانند الله تعالی نیست. او اول است و خالق هر چیزی است. این شبیه سوال مشرکان از رسول الله صلی الله […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه