۴۹ – حکم پوشیدن دستبند یا النگو برای درمان

۴۹ – از شیخ رحمه الله در مورد حکم پوشیدن دستبند یا النگو برای درمان روماتیسم سوال شد.

جواب دادند: بدان که دوا، سبب شفا گرفتن است و مسبِّب الله تعالی است. بنا بر این هیچ سببی جز آنچه که الله آن را سبب قرار داده، وجود ندارد، و اسبابی که الله تعالی آنها را سبب قرار داده، دو نوع است:

نوع اول: اسباب شرعی مثل قرآن کریم و دعا؛ چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد سوره‌ی فاتحه می‌فرماید: «و نمی‌دانی که آن، چه رقیه‌ای است»، و همان گونه که ایشان صلی الله علیه وسلم مریضان را با دعا، رقیه می‌کردند، و الله نیز هر کس را که می‌خواست، با دعای او شفا می‌داد.

نوع دوم: اسباب حسی مانند دواهای مادی مانند عسل که شرع آنها را معرفی کرده است، یا دواهایی که از طریق تجربه به دست آمده‌اند، و تاثیر این نوع از دوا حتما باید از طریق استفاده‌ی مستقيم باشد نه از طریق وهم و خیال. وقتی تاثیر آن از طریق استفاده‌ی مستقيم و محسوس به اثبات رسید، درست است که به عنوان دوایی که به اذن الله، شفا از آن حاصل می‌شود، مورد استفاده قرار گرفت. اما زمانی که فقط مجرد اوهام و خیالاتی باشد که مریض آن را تصور می‌کند و به این وسیله دچار آرامش روحی می‌شود و تحمل مریضی برایش آسان می‌شود و چه بسا باعث ايجاد نشاط روحی شده و مرض را از بین ببرد؛ جایز نیست به چنین چیزی اعتماد شده و آن را به عنوان دارو به حساب آورد تا انسان به دنبال این اوهام و خیالات راه نیفتد. به همین خاطر از پوشیدن حلقه، پارچه و امثال آنها برای رفع مریضی یا دفع آن، نهی شده است. زیرا این کار، سببی شرعی یا حسی نیست، و هر چیزی که سبب بودن شرعی یا حسی آن ثابت نشده باشد، جایز نیست به عنوان سبب قرار گیرد. زیرا قرار دادن آن به عنوان سبب، نوعی منازعه با الله تعالی در ملک او و شرک ورزیدن به اوست. به طوری که با الله تعالی در قرار دادن اسباب برای مسبباتشان خود را شریک قرار داده است، و شیخ محمد بن عبدالوهاب رحمه الله برای این مساله در کتاب توحید بابی قرار داده است با عنوان: «باب: از انواع شرک، پوشیدن حلقه و پارچه و امثال آنها برای دفع بلا یا رفع آن است».

بنده تصور می‌کنم دستبندی که صاحب داروخانه به شخصی که روماتیسم دارد، می‌دهد، و در سوال ذکر شده، از این نوع است، و از آنجا که این دستبند سببی شرعی یا حسی ندارد که رابطه‌ی مستقیمی با روماتیسم داشته باشد تا آن را درمان کند، برای مریض شایسته نیست از آن استفاده کند تا اینکه علت سبب بودن آن مشخص شود. والله الموفق.

تعداد بازدید: 5

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(49) وسئل فضيلة الشيخ: عن حكم لبس السوار لعلاج الروماتيزم؟

فأجاب حَفِظَهُ‌الله بقوله: اعلم أن الدواء سبب للشفاء والمسبب هو الله تعالى فلا سبب إلا ما جعله الله تعالى سبباً والأسباب التي جعلها الله تعالى أسباباً نوعان:

النوع الأول: أسباب شرعية كالقرآن الكريم والدعاء كما قال النبي ﷺ في سورة الفاتحة : “وما يدريك أنها رقية ” وكما كان النبي ﷺ يرقي المرضى بالدعاء لهم فيشفي الله تعالى بدعائه من أراد شفاءه به.

النوع الثاني: أسباب حسية كالأدوية المادية المعلومة عن طريق الشرع كالعسل، أو عن طريق التجارب مثل كثير من الأدوية وهذا النوع لابد أن يكون تأثيره عن طريق المباشرة لا عن طريق الوهم والخيال فإذا ثبت تأثيره بطريق مباشر محسوس صح أن يتخذ دواء يحصل به الشفاء بإذن الله تعالى أما إذا كان مجرد أوهام وخيالات يتوهمها المريض فتحصل له الراحة النفسية بناء على ذلك الوهم والخيال ويهون عليه المرض وربما ينبسط السرور النفسي على المرض فيزول، فهذا لا يجوز الاعتماد عليه ولا إثبات كونه دواء، لئلا ينساب الإنسان وراء الأوهام والخيالات، ولهذا نُهي عن لبس الحلقة والخيط ونحوهما لرفع المرض أو دفعه، لأن ذلك ليس سبباً شرعياً ولا حسياً، ومالم يثبت كونه سبباً شرعياً ولا حسياً لم يجز أن يجعل سبباً فإن جعله سبباً نوع من منازعة الله تعالى في ملكه وإشراك به حيث شارك الله تعالى في وضع الأسباب لمسبباتها، وقد ترجم الشيخ محمد بن عبد الوهاب رَحِمَهُ‌الله لهذه المسألة في كتاب التوحيد بقوله : ” باب من الشرك لبس الحلقة والخيط ونحوهما لدفع البلاء أو رفعه”.

وما أظن السوار الذي أعطاه الصيدلي لصاحب الروماتيزم الذي ذكر في السؤال إلا من هذا النوع، إذ ليس ذلك السوار سبباً شرعياً ولا حسياً تعلم مباشرته لمرض الروماتيزم حتى يبرئه فلا ينبغي للمصاب أن يستعمل ذلك السوار حتى يعلم وجه كونه سبباً والله الموفق.