چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۲۹۶) حکم دشنام دادن به دین

(۲۹۶) سوال: حکم کسی ‌که دین را دشنام می‌دهد یعنی فرد دیگری را با لعنت کردن دینش دشنام می‌دهد چیست؟ اگر متأهل باشد چه چیزی بر وی لازم است؟ هرگاه نیز از او بپرسی که چرا چنین گفتی؟ می‌گوید: این سخن، لغو است و قصد توهین به دین را نداشتم.

جواب:

دشنام دادن دین و همچنین لعنت کردن آن، كفر است؛ زیرا دشنام دادن به چیزی و لعنت کردن آن، دلالت بر دشمنی با آن و ناپسند دانستن آن می‌دهد. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ} [محمد: ۹]: (این بدان خاطر است که آنان، چیزی که الله نازل نمود را ناپسند دانستند که در نتیجه اعمالشان نابود شد) و تباه شدن و از بین رفتن اعمال، فقط با ارتداد و خروج از دین اتفاق می‌افتد زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُوْلَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَأُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ} [البقره: ۲۱۷]: (هر کدامتان که از دین برگردد و در همان حال بمیرد، پس آنان اعمالشان در دنیا و آخرت از بین می‌رود و آنان اهل دوزخ هستند که همیشه در آن می‌مانند).

بنابراین کسی که به دین دشنام دهد، تردیدی در کافر بودن او نیست، هر چند که ادعا کند برای شوخی، سرگرمی و بدون قصد چنان گفته است اما باز هم این بهانه‌ها، مانع کفرش نمی‌شود چنان که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ درباره‌ی منافقان می‌فرماید: {وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ * لا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ} [توبه: ۶۶-۶۵]: (اگر از آن‌ها بپرسی پاسخ می‌دهند: ما برای مزاح و سرگرمی سخن می‌گفتیم. بگو: آیا الله، آیات او و پیامبرش را تمسخر می‌کردید؟ عذر نیاورید که شما بعد از ایمانتان، کافر شدید) سپس به او می‌گوییم: اگر واقعاً راست می‌گویی که قصدت شوخی بوده و جدی نبوده است پس به سوی الله بازگرد و به درگاه او توبه کن؛ اگر توبه کردی ما نیز توبه‌ات را می‌پذیریم. بنابراین به درگاه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه کن و بگو: از آن چه بر زبانم جاری شد از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ طلب مغفرت و آمرزش دارم. به سوی پروردگارت بازگرد و اگر توبه کردی حتی اگر مرتد هم شده باشی، توبه‌ات پذیرفته خواهد شد.

***


این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم من يسب الدين، أي يشتم الإنسان بلعن دينه؟ وماذا عليه إن كان متزوجا؟ وإذا سألته عن ذلك يقول: هذا لغو ولم أقصد سب الدين.

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم سب الدين كفر، ولعن الدين كفر أيضًا؛ لأن سب الشيء ولعنه يدل على بغضه وكراهته، وقد قال الله تعالى: ﴿ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَلَهُمْ ﴾ [محمد : ۹] . وإحباط الأعمال لا يكون إلا بالردة؛ لقوله تعالى: ﴿وَمَن يَرْتَدِدْ مِنكُمْ عَن دِينِهِ، فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرُ فأُولَيكَ حَبِطَتْ أَعْمَلُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُوْلَيْكَ أَصْحَبُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خلِدُونَ﴾ [البقرة: ٢١٧].

فالمهم أن هذا الذي يسب الدين لا شك في كفره، وكونه يدعي أنه مستهزئ، وأنه لاعب، وأنه ما قصد هذا لا ينفي كفره، كما قال الله تعالى عن المنافقين: ﴿ وَلَن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَايَيْهِ، وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِرُونَ لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَنكُم ﴾ [التوبة: ٦٥-٦٦]. ثم نقول له: إذا كنت صادقًا في أنك تمزح، أو أنك هازل لست بجاد، فارجع الآن، وتب إلى الله، فإذا تبت قبلنا توبتك، فتب إلى الله وقل: أستغفر الله مما جرى. وارجع إلى ربك، وإذا تبت -ولو من الردة- فإنك مقبول التوبة.

مطالب مرتبط:

(۲۸۵) حکم انکار زنده شدن مردگان بعد از مرگ

انكار زنده شدن بعد از مرگ، کفر است و موجب خروج از اسلام می‌شود...

ادامه مطلب …

(۲۸۲) معنای کلمه‌ی الحاد

در لغت به معنای روی‌گردانی از فرمان برداری الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با معصیت و نافرمانی از او است که با ترک واجبات و انجام کارهای حرام صورت می‌پذیرد...

ادامه مطلب …

(۲۷۷) نواقض اسلام

نواقض اسلام هر چیزی که با اسلام مخالف و در تضاد باشد. نقض اسلام، دو گونه است: نقض جزئی و نقض کلی....

ادامه مطلب …

(۲۸۳) الحاد در مورد اسماء و صفات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ

الحاد در لغت به معنای میل و انحراف است و به همین خاطر، حفره‌ا‌ی که در گوشه‌ی قبر است را لَحد می‌گویند زیرا به یک گوشه‎‌ از قبر، متمایل شده است....

ادامه مطلب …

(۳۱۲) ادعای سود یا زیان رساندن برخی افراد به مردم

این افراد که ادعا دارند سود یا زیان می‌رسانند، دروغ‌گو هستند که برای هیچ کس جایز نیست آنان را باور و تصدیق کند و در مورد این چیزها از آن‌ها بپرسد؛

ادامه مطلب …

(۲۹۵) حکم دشنام دادن دین بدون قصد

هر کس به دین اسلام توهین کند و دشنام دهد، کافر است و تفاوتی ندارد که جدی یا از روی شوخی باشد؛ هر چند ادعای ایمان هم داشته باشد، مؤمن نیست....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه