(۱۱۵۹) سوال: در حدیث است که رسول اللهﷺ فرمودند: «اگر در صحرا هستی، هنگام اذان گفتن، صدایت را بالا ببر. چون هر جن و انسانی – که صدایت به گوششان برسد – برایت شهادت خواهند داد».[۱] آیا این حدیث صحیح است؟ دوم: اگر صحیح است، آیا اذان گفتن در میکروفون که برد زیادی دارد و همچنین با وجود رادیو که همه جا پخش می‌شود، شامل این حدیث می‌شوند؟
جواب:
بله، این حدیث صحیح و در صحیح بخاری است. عموم حدیث شامل صدایی که با واسطه یا بدون واسطه به گوش برسد، می‌شود. چون صدایی که به واسطه‌ی میکروفون به گوش می‌رسد، همان صدای موذن است. به همین خاطر وقتی مردم صدای میکروفون را می‌شنوند، می‌دانند که این فلان بن فلان است. بر این اساس، ظاهر حدیث شامل هر دو – یعنی اذان گفتن بدون میکروفون و با میکروفون – می‌شود. موذن وقتی صدایش با واسطه یا بدون واسطه به گوش برسد، برایش – در روز قیامت – شهادت داده می‌شود. فضل الله نیز وسیع است. اما اگر در رادیو پخش شود نیز همان حکم را دارد. این به شرطی است که پخش آن به صورت زنده باشد. اما اگر زنده نباشد، بلکه صدای ضبط شده از قبل باشد، شامل حدیث نمی‌شود.
***
[۱] صحیح بخاری: کتاب الأذان، باب رفع الصوت بالنداء، حدیث شماره (۵۸۴)، از ابوسعید خدری رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «لَا يَسْمَعُ مَدَى صَوْتِ الْمُؤَذِّنِ، جِنٌّ وَلَا إِنْسٌ وَلَا شَيْءٌ، إِلَّا شَهِدَ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»، که ابو سعید می‌گوید: «سمعته من رسول اللهﷺ»، یعنی: «آن را از رسول اللهﷺ شنیدم».
